به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس؛ در دورهاى که ایران از هر لحاظ مورد حمایت آمریکا و غرب بود و در زمانى که شاه ایران در اوج قدرت قرار داشت، انقلاب اسلامى ایران به پیروزى رسید. در شرایطى که اغلب نویسندگان و تحلیلگران داخل و خارج از عدم وقوع هر نوع انقلاب و براندازى، شاه را مطمئن کرده بودند و از عدم موفقیت تلاش عمومى مردم براى سرنگونى پهلوى خبر مى دادند انقلاب اسلامى سراسر کشور را فرا گرفت و بنیاد رژیم شاهنشاهی را ویران ساخت.
وضعیت رژیم پهلوى در آستانه قیام ۱۹ دى ۱۳۵۶ از هر لحاظ نشان مى دهد که وقوع چنین حوادثى ممکن نیست. شاه در اوج اقتدار بود و شرایط بین المللى براى اعمال سیاست خارجى رژیم پهلوى مساعد شده و اوضاع اقتصادى و سیاست هاى فرهنگى و مسائل امنیتى بر وفق رژیم و شخص شاه درآمده بود.
در چنین شرایطى به دستور شخص محمدرضا شاه مقاله اى تحت عنوان «ایران؛ استعمار سرخ و سیاه» با اسم مستعار احمد رشیدى مطلق در روزنامه اطلاعات در ۱۷ دى ۱۳۵۶ درج گردید. این مقاله توهین آمیز علیه روحانیون ضد رژیم بود که آنها را مرتجعین سیاه خوانده و به همکارى پنهانى با کمونیست هاى بین المللى براى بى اثر کردن دستاوردهاى انقلاب سفید متهم کرده بود.
در این مقاله همچنین اهانت هایى به شخص امام خمینى (ره) شده بود که خشم مردم قم را برانگیخت. با چاپ این مقاله توهین آمیز، قم به رهبرى روحانیت آگاه و مبارز به پا خاست و در ۱۸ و ۱۹ و ۲۰ دى این شهر مذهبى و سیاسى را به مرکز انقلاب اسلامى و آغاز مجدد اعتراضها و راهپیمایىها تبدیل کرد. کشتار مردم قم در روز ۱۹ دى و سرکوب شدید و خشن قیام عمومى در این شهر باعث به اوج رسیدن اعتراضات و راهپیمایى ها در اغلب شهرهاى ایران در روزهاى بعد شد و از همین نقطه بود که رژیم به ظاهر مقتدر پهلوى دچار بحران عمیق گردید و زمینه هاى انقلاب فراهم شد.
بعد از حادثه قیام ۱۹ دى در قم شهرهاى دیگر هم مانند تبریز و یزد و... با هدف چهلم گرفتن براى شهداى ۱۹ دى قم زمینه هاى پیروزى انقلاب و شتاب رژیم پهلوى به سمت سقوط را فراهم کردند.
قیام ۱۹ دى به یک معنا محصول مداومت گفتمان مبارزه بود. کسانى که در قیام ۱۹ دى حضور فعال و آگاهانه داشتند حرکت هاى انقلابى امام در سالهاى ۱۳۴۱ و ۴۲ و ۴۳ و واقعه مهم خرداد ۵۴ و مبارزات مختلف شخصیت هاى انقلابى را مشاهده کرده بودند. مى توان مدعى شد که در بطن قیام ۱۹ دى ۱۳۵۶ آگاهى ها، تجربهها و اندیشه هاى مبارزه جویانه اى وجود داشت که پس از تبعید امام و مظلومیت مضاعف ایشان و البته در سایه رهبرى و هدایت هاى آن حضرت در شرایط و اوضاع مقتضى خالق اینگونه حوادث و اتفاقات سیاسى شد.
به طور کلى قیام ۱۹ دى ۱۳۵۶ عامل شتابزا و اصلى پیروزى انقلاب اسلامى ایران بود که زنجیرهاى از حوادث و رویدادهاى سرنوشت ساز و اثرگذار را در سطوح کشور فراهم کرد، به طورى که مبارزان و در رأس آنان امام (ره) بهتر و بیشتر از پیش از نتایج آن استفاده کردند و روند پیچیده نهضت را به سمت پیروزى حتمى هدایت و رهبرى نمودند.
اهمیت این قیام و جایگاه آن در این بود که اولاً حرکت رو به جلوى انقلاب را شتاب بخشید و ثانیاً خصلت اسلامى و مردمى نهضت امام خمینى را ثابت و عیانتر ساخت.
در نگاهی گذرا، نتایج و پیامدهاى قیام ۱۹ دى ۱۳۵۶ چنین است؛