به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس، در آستانه روزهایی قرار گرفتهایم که با تورق کتاب خاطرات 8 سال مقاومت و پایداری به عملیات غرورآفرینی میرسیم که بحق از پیچیدهترین عملیاتهای نظامی در سطح جهان بوده است. عملیات پیروزمندانه "کربلای 5". عملیاتی که نفس دشمن را به شماره انداخته و موجب کرنش ماشین نظامی ارتش بعث در برابر قدرت متکی بر ایمان و اراده ملت ایران شد.
در گرامیداشت سالروز این واقعه مهم، دل گفتهها و خاطرات شماری از فرماندهان و رزمندگان حاضر در این عملیات مرور میکنیم،
سردار محمد کوثری فرمانده اسبق لشکر 27 محمد رسول الله(ص):
در دی ماه 1365 صدای فارسی رادیو عراق اعلام کرد، چهار کارشناس برتر نظامی دنیا از جمله از آمریکا، شوروی سابق، انگلیس، و آلمان و فرانسه منطقه شلمچه را دیده و گفته بودند، 93 درصد زمین منطقه از لحاظ نظامی مسلح و مجهز است و هیچ کس نمیتواند از اینجا عبور کند. تا یک هفته بعد منطقه توسط نیروهای ایرانی مورد شناسایی و بررسی قرار گرفت. سیم خاردارهای حلقوی و فرشی، آب با عمق 30 سانتیمتر که نه با قایق میشد عبور کرد و نه با پای پیاده. مینهای متنوع ضدنفر، ضد تانک و در بین همه این موانع کمین از جمله تجهیزاتی بود که بر سر راه نیروهای ایرانی قرار داشت که البته طراحی آن از خود عراقیها نبود. برای شناسایی، رزمندهها هر شب از مسیرهای مختلف عبور میکردند و اگر به کمین میخوردند مسیر دیگری را میرفتند و آنقدر این کار تکرار شد تا منطقه به طور کامل مورد بررسی قرار گرفت.
****
ما در طول جنگ دو نقطه عطف داشتیم یک بار با پیروزی در باز پسگیری خرمشهر با عملیات در خاک خودمان و بار دیگر با عملیات کربلای 5 در خاک عراق. در این عملیات عراق با 135 تیپ آمد و در نقاط مختلف از پنج درصد تا 100 درصد ضربه خورد. وزیر دفاع عراق در گزارش خود به صدام گفته بود: در این عملیات ما دو هزار لوله توپ به سمت ایرانیها شلیک کردیم اما آنها مقاومت و ایستادگی کردند.
****
والفجر 8 که 71 شبانهروز به طول انجامید فنیترین عملیات دوران دفاع مقدس بود اما رزمندگان در عملیات کربلای 5 با 45 روز درگیری با مقاومت و عاشورایی جنگیدن توانستند نقطه عطفی را به وجود آورند. بعد از حلبچه، بیشترین حمله شیمیایی در عملیات کربلای 5 علیه نیروهای ایران صورت گرفت چون از نزدیکی ما به تنومه و بصره وحشت داشتند ما شهدای بسیاری را در این عملیات تقدیم اسلام و ایران اسلامی کردیم اما عراقیها بسیار بیشتر از ما کشته و زخمی دادند. غنائم زیادی نیز در این عملیات نصیب ما شد.
از بعد سیاسی، بعد از عملیات کربلای 5 دنیا به وحشت افتاده بود چون ما نزدیک شهر بصره و در قسمت غربی کانال ماهی بودیم این کانال 29 کیلومتر طول در 900 متر عرض و با وجود محدود بودن، برای استکبار از حساسیت زیادی برخوردار بود. اینکه بگوییم عملیات کربلای 5 را میتوان به منزله پایان جنگ و پیروزی ایران در نظر گرفت مسالهای قطعی و صد در صد نیست، در حالی که بالاتر از عملیات کربلای 5 هم دیگر پیش نیامد و انجام نشد.
****
حمیدرضا محمدتقی زاده جانشین تیپ 2 عاشورا لشکر10 سیدالشهدا(ع) در عملیات کربلای 5:
از ویژگی های این عملیات مواجه شدن با اروند رود، آبگرفتگی و وجود کانالهای آبی بود که عراقی ها به عنوان مانع درست کرده بودند، ولی این موانع نتوانست قدرت را از رزمندگان اسلام بگیرد چرا که نیروهای پیاده و مردمی ما با ایمان، اراده و خلاقیت توانستند از این معابر عبور کنند و در اجرای طرحهای خود موفق شوند. جمهوری اسلامی ایران با 2 هدف اقدام به اجرای این عملیات کرد، نخست اینکه ضربه اساسی به ارتش عراق بزند و دیگر اینکه علاوه بر آزاد سازی مناطق اشغال شده، به بخشی از خاک عراق نیز پیشروی کند تا دشمن از تجاوزاتش دست بردارد، البته در 24 ساعت ابتدای اجرای این عملیات، پیشروی های خوبی داشتیم و توانستیم به هدف اصلی عملیات کربلای 5 که انهدام ارتش عراق بود دست پیدا کنیم. در اجرای عملیات کربلای 5، عراق دارای تجهیزات قوی بود و بخشی از آن تجهیزات، سلاحهای شیمیایی بود که در کربلای 4 و 5 از آن به صورت گسترده استفاده کرد و هر جا که قادر به پاتک نبود، شیمیایی می زد.
****
لشکر سیدالشهدا(ع) از ابتدای عملیات کربلای 5 به عنوان خطشکن حضور داشت و در 5 ضلعی و کانال ماهی به انجام مأموریت پرداخت و در انهدام لشکر عراق با فعالیت و رشادت فرماندهان شهیدی همانند شهیدان کلهر، جعفر محمدی، عراقی، آملی و غلامرضا کیانپور به پیروزی های بزرگی دست پیدا کردیم.
شهید غلامرضا کیانپور که در آغازین روز عملیات کربلای 5 شهید شد، به عنوان جانشین اطلاعات لشکر سیدالشهدا(ع) فعالیت می کرد و در انتخاب مسیرها هوشمندی بالایی داشت و در اغلب عملیاتها حرف آخر را می زد، چرا که با انجام کار اطلاعاتی به ویژه در عملیاتهای والفجر یک و کربلای یک، طرحهایش بسیار راهگشا بود.
****
جواد پاریاد فرمانده گروهان سوم گردان قاسم(ع) لشکر31 عاشورا در عملیات کربلای 5:
در عملیات کربلای 5، در واقع جنگ پایان یافت در حقیقت این عملیات سرنوشت جنگ را تعیین کرد و بعد از این عملیات بود که ضعف و عدم توانایی رژیم بعثی عراق به دنیا ثابت شد و فشارهای وارده در این عملیات منجر به صدور قطعنامه 598 شد و تنها به دلیل جابجایی بندهای قطعنامه، جنگ دو سال دیگر ادامه یافت. عملیات کربلای 5 از نظر تعداد شهیدان ما و کشتهشدگان عراقی، کل مهمات جنگی مصرف شده و دستاوردهای جنگ با کل جنگ هشت ساله ایران و عراق برابری میکند. به طوری که در جبهه میگفتند: در جبهه کربلای 5 بودی؟ وقتی طرف میگفت خیر، میگفتند: پس بگو در جنگ نبودی.
****
میزان فشار و استرس آنقدر بالا بود که حاضران در این برهه زمانی را نسبت به دنیا بیتفاوت کرده بود. بعد از این عملیات، آمریکا و روسیه مستقیما وارد میدان شدند و با حمایت موشکی، هواپیمایی و توپخانهای قدرت نظامی عراق را 2 برابر بالا بردند. بعد از پیروزی ایران در عملیات کربلای 5، دنیا و ارادههای بینالمللی دست به دست هم دادند تا سرنوشت جنگ در میادین جنگی تعیین نشود لذا سرنوشت جنگ را به پای میز مذاکره کشاندند. شلمچه مصداق بارز کربلای ایران است و خاک مقدستری از شلمچه وجود ندارد. در این منطقه در 10 عملیات صدها نفر با لبهای تشنه در مقابل آتشبارهای سنگین دشمن، آرام و ساکت شربت شهادت نوشیدند و پیکر مطهرشان سالیان سال در آنجا ماند.
****
سردار مرتضی عفتی از فرماندهان لشکر نصر:
در عملیات کربلای 4، فرماندهان تشخیص دادند که از آن محور زیاد نمی توان کاری از پیش برد، البته این به معنای شکست در عملیات کربلای 4 نبود، زیرا اگر اینگونه بود، نیروهای ما نمی توانستند در فاصله کوتاهی دست به عملیات وسیع کربلای 5 بزنند، ولی با توجه به شرایط منطقه، فرماندهان تشخیص دادند که در منطقهای دیگر عملیات انجام شود.
در این عملیات هم ایران و هم عراق بیشترین نیروها را برای غلبه بر یکدیگر وارد منطقه کردند. در طرف مقابل، نیروهای عراقی حدود چهار برابر تعداد نیروهای ایرانی بودند که از نظر حجم نیروهای عمل کننده میتوان گفت این عملیات بزرگترین جنگ ما با نیروهای عراقی بوده است، اما در این عملیات نیروهای ایرانی با عنایت پروردگار و عزم و اراده رزمندگان و در سایه ولایت توانستند بر دشمن بعثی پیروز شوند چون وقتی بر روی کاغذ به آرایش نیروها نگاه می شود، اصلا به هیچ عنوان نباید آن عملیات انجام می گرفت، زیرا دشمن چهار برابر نیروهای ما نیرو داشت و زمین به شکلی بود که ما به محض اینکه از دژ خرمشهر بیرون می آمدیم، عقبه ما در زیر آتش توپخانه دشمن قرار می گرفت و این برعکس عملیات والفجر 8 بود که نیروهای عراقی به محض اینکه از شهر بصره خارج می شدند تا زمانی که در خط مستقر می شدند، در زیر آتش نیروهای ما قرار می گرفتند و این مسئله در عملیات کربلای 5 برای ما تکرار شده بود.
موانع دشمن در منطقه عملیات کربلای 5 توسط بزرگترین ارتشهای دنیا طراحی شده بود و با حجم وسیعی از زمین که در اختیار داشت، نیروهای زیادی در آن مستقر شده بود و این در حالی است که در جنگهای کلاسیک دنیا برای حمله به نیروهای مقابل تعداد افراد و تجهیزات نیروهای حملهکننده و آفندکننده باید چهار برابر نیروی پدافند کننده باشد، ولی در این عملیات درست برعکس بود و از نظر زرهی هوایی و حجم آتش برتری با نیروهای دشمن بود. به صورتی که از نظر علمی و نظامی، ما می بایست بازنده این عملیات باشیم ولی ایمان، شجاعت و از خودگذشتگی نیروها باعث شد تلفات سنگینی به دشمن وارد شود تا در نهایت نیروهای ما به پیروزی های زیادی برسند.
****
موانعی که در عملیات کربلای 5 توسط نیروهای ما فتح شد تا پایان جنگ در دست نیروهای ما بود، اما نیروهای عراق در حملهای پس از پذیرش قطعنامه توسط ایران، پیشروی هایی کردند، البته روزها پیشروی می کردند و شبها به عقب برمی گشتند، چون نیروهای لازم برای عملیات در برابر آنها وجود نداشت، اما به هرحال ما در چند عملیات که بدون اسم هم انجام می گرفت و روی آنها اسمهایی مانند "تک حسینه" نهاده بودیم، توانستیم آن مناطق را از نیروهای عراق پس بگیریم و در مرزهای بینالمللی مستقر شویم.
سردار حسن استوارآذر جانشین توپخانه لشگر 31 عاشورا در عملیات کربلای 5 :
در عملیات کربلای 5 توانمندی های رزمندگان، یگانهای آتش، پدافند هوایی و عملیاتهای متعدد نیروهای هوایی و هوانیروز نقش مهم و تاثیرگذاری در پیشبرد اهداف عملیات داشتند و موجب شد تا موانع دشمن که با توجه به اهمیت منطقه، شرق بصره را مسلح به انواع موانع و استحکامات کرده بود و با رهاکردن آب در منطقه، انجام هرگونه عملیات را غیرممکن ساخته بود را درهم بکوبد.
در عملیات کربلای 5 نیروهای لشگر 31 عاشورا با اعزام گروههای غواص، منطقه 5 ضعلی عراق را به تصرف درآوردند و توانستند خود را به کانال زوجی برسانند و توجه دشمن را با توجه به نزدیکی نیروهای دمشن به شهر بصره متوجه شهر بصره کنند و آنها را در آن منطقه محدود سازند.
در این عملیات، دشمن بعثی مانند دیگر عملیاتها با استفاده از تاکتیکها و طراحی سنگرهای موسوم به"مثلثی و نونی شکل" که طراحی آنها را از رژیم صهیونیستی گرفته و فضای امنی را برای خود به وجود آورده بود تا بتواند حرکت هر نیروی مهاجم را قبل از دستیابی به خط اول خود سرکوب کند، اما رزمندگان ما با مجاهدتهای فراوان و با همدلی یکدیگر توانستند بر مواضع آنها تسلط یابند و آنها را درهم بکوبند و به عقبنشینی وادار کنند.
سیاست کلی نظام این نبود که در جنگ به شهرها حمله کند، ولی چون در آن زمان نیروهای نظامی ما از نظر تجهیزات نظامی بسیار در مضیقه قرار گرفته بود و به موازات آن فشارهای زیادی به نیروهای سیاسی در رابطه با وضع نیروهای حاضر در جبهه وارد شده بود، انجام چنین عملیاتی لازم و ضروری بود به همین دلیل نیروهای ما دست به اقدام همهجانبهای برای دفع فشارهای نظامی، اقتصادی و سیاسی منطقه زد که نقش نیروهای نظامی و مردمی در تمامی ردهها در آن نمود عینی پیدا کرد و سپاه اسلام توانست به پیروزی های متعددی برسد.