الوقت بررسی کرد؛
مقایسه نگاه ایران و عربستان به گروههای تروریستی
نحوه نگرش ایران و عربستان به گروههای تکفیری-تروریستی کاملا متفاوت از هم است. در حالی‌که ایران آنها را تهدیدی برای امنیت ملی خود قلمداد می‌کند اما عربستان از این گروهها استفاده ابزاری و سیاسی می‌کند.
به گزارش گروه بین‌الملل
دفاع پرس، روابط عربستان با ایران، اگرچه از همان ابتدای شکل‌گیری انقلاب اسلامی غیر دوستانه و تنش‌آلود بوده‌است، اما همواره ظهور برخی از موضوعات خاص در مقاطع مختلف در تشدید این وضعیت موثر بوده‌اند که از جمله آنها می‌توان به حوادثی که گاها در مکه برای حاجیان رخ می‌دهد و یا آغاز قیام‌های بیداری اسلامی که در طی آنها منافع تهران – ریاض در برخی از کشورها همچون یمن در تضاد با یکدیگر قرار می‌گرفت، اشاره کرد.
اما در این میان شاید یکی از اصلی‌ترین رویدادهایی که زمینه‌ساز تشدید تنش‌های ایران و عربستان و توسعه آن به سایر حوزه‌ها شد بحث ظهور داعش و تقویت فعالیت جریان‌های تروریستی در منطقه و به‌ویژه در حوزه‌های جغرافیایی محور مقاومت همچون سوریه و عراق بوده باشد. چرا که ظهور داعش با توجه به آنکه رویکردهای طرفین نسبت به جریان‌های تروریستی – وهابی همواره در تضاد با هم بوده است به زمینه‌ای برای تقابل رویکردها و به تبع آن زورآزمایی سیاسی و امنیتی در صحنه‌های منطقه درگیر باشد.
برهمین اساس نیز تهران از همان ماه‌های نخست شروع بحران در سوریه و عراق سیاست‌های واضح و روشنی را دنبال کرد که اصلی‌ترین آن مبتنی بر این مؤلفه بود که ایران همواره تروریسم و افراط‌گرایی را یک خطر مستقیم و تهدید جدی برای امنیت ملی خود و متحدانش قلمداد کرده‌است و این مسئله یکی از تفاوت‌های اصلی رویکرد ایران با رویکرد بعضی از کشورهای منطقه‌ای به رهبری عربستان بوده است. همچنانکه عربستان هنوز نه‌تنها در هیچ یک از اسناد امنیتی و یا حتی مواضع رسمی خود، داعش و تروریسم در منطقه را محکوم نکرده‌است بلکه آن را یک تهدید آنی و مستقیم علیه ریاض نمی‌داند و همواره صحبت از کاهش تهدید تروریسم و داعش می‌کند و نه نابودی آن.
اما در طرف دیگر، نگاه عربستان به داعش و سایر گروههای تروریستی همواره و غیرشفاف بوده است. از یکسو عربستان سعودی مهم‌ترین هدف و دشمن بخش بزرگی از گروههای تکفیری و جهادی مستقر در عربستان و سایر متحدان این کشور محسوب می‌شود و سعودی‌ها نمادی از اتحاد با کفار و آمریکا برای این گروهها به حساب می‌آیند. از سوی دیگر، ریاض همواره تلاش کرده که این گروهها و افراد را از سرزمین خود و متحدانش دور نگه دارد و با استفاده از جنگ در نقاطی نظیر افغانستان و عراق و در حال حاضر در سوریه، این گروههای تکفیری و جهادی را که بخش بزرگی از آنها به‌طور طبیعی دشمن حکومت سعودی هستند، صادر کند و در مناطقی دورتر از عربستان آنها را مشغول کند.
عربستان همواره سعی داشته از این گروهها از طریق یک دیپلماسی قبایلی پیچیده و چند لایه به منظور اهداف سیاسی‌اش و بر ضد سایر دشمنانش در منطقه بهره برداری کند. همچنانکه در رابطه با روابط عربستان با داعش و جبهه النصره، ریاض به‌ویژه از سال 2012 توانسته نوعی از ازدواج مصلحتی و موقت را به این گروهها تحمیل کند. عربستان با استفاده از نفوذ در رؤسای قبایل در عراق و سوریه، با داعش وارد تعامل شد و توانست آنها را به رویارویی مستقیم با شیعیان و ایران متقاعد کند و ایران و شیعیان را تبدیل به دشمن درجه یک داعش کرد. منتها تحولاتی که در دو سال اخیر اتفاق افتاد، باعث شد داعش از عربستان تا حدودی فاصله بگیرد و جبهه النصره جایگزین آن شود. امروز عربستان به صورت آشکار در حال حمایت و پشتیبانی از جبهه النصره است و به نظر می‌رسد که آمریکا را نیز در این جهت متقاعد کرده است. در مجموع می توان گفت که نحوه نگرش ایران و عربستان به این گروههای تکفیری و جهادی کاملا متفاوت از هم است و این مسئله تبدیل به یکی از مهم‌ترین نقاط افتراق بین تهران ریاض شده است.
براین اساس در حالی‌که ایران آنها را تهدیدی برای امنیت ملی خود قلمداد می‌کند اما عربستان از این گروهها استفاده ابزاری و سیاسی می‌کند.
