به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس، در طول بیش از شش دهه ای که از اشغال سرزمین های فلسطین توسط رژیم صهیونیستی می گذرد خیانت سران کشورهای عربی علیه آرمان فلسطین علت اصلی شکست مسلمانان در مقابل صهیونیست ها بوده است و این موضوع را می توان در دوره کنونی نیز در مورد همراهی کشورهای عربی با دشمنان همیشگی مسلمانان یعنی امریکا و اسرائیل در سوریه نیز مشاهده نمود.
هر چند از زمان آغاز روند اشغال فلسطین توسط صهیونیست ها در نیمه نخست قرن بیستم که با کمک انگلیس و دیگر کشورهای اروپایی همراه بود، مردم فلسطین و کشورهای عربی همواره در مقابل این روند مقاومت کرده و در برخی موارد پیروزی هایی نیز داشته اند، ولی جنگ سال 1973 دو کشور عربی سوریه و مصر را می توان نقطه عطف مهمی در روند مبارزات اعراب علیه اسرائیل توصیف کرد که در صورت پایبندی رهبران مصر به تعهدات خود امکان تحمیل شکست سنگینی بر اسرائیل وجود داشت.
پس از شکست سنگین کشورهای عربی در مقابل اسرائیل در جنگ شش روزه 1967 که منجر به اشغال بلندی های جولان و صحرای سینا نیز شد، این کشورها برای جبران این شکست سنگین در پی تقویت خود برای آغاز نبردی دیگر برآمدندکه منجر به اتحاد سوریه و مصر در سال 1973 شد. در این سال این دو کشور طی توافقات مهم و محرمانه ای تصمیم به حمله به رژیم صهیونیستی گرفتند که به جنگ رمضان یا کیپور معروف شد و می توانست دستاوردهای مهم تری برای اعراب و آرمان فلسطین در مقابل رژیم صهیونیستی داشته باشد ولی به دلیل خیانت رهبران مصر این امر به طور کامل محقق نشد.
چگونگی آغاز جنگ و روند آن
جنگ در ساعات بامدادی روز ششم اکتبر 1973 با توافق قبلی سادات رئیس جمهور مصر و حافظ اسد رهبر سوریه، از جبهه سوریه آغاز شد که البته تا چند ساعت قبل از حمله، اسراییلی ها متوجه آن نشده بودند. براساس توافق صورت گرفته بین مصر و سوریه در زمان معینی بیش از 100 فروند جنگنده مصری و بیش از 100 فروند جنگنده سوری و هزاران توپ حمله به مواضع اسرائیلی آغاز کردند. ارتش سوریه به شدت به سرزمینهای تحت اشغال نیروهای اسرائیلی در جولان حمله می برد تا اینکه اسراییل مجبور شد نیروهای ذخیره خود را به سوی جبهه سوریه بسیج کند.
در این راستا، نقشه مصریها نیز این بود که قبل از بسیج نیروهای اسراییل با عملیات غافلگیری از کانال سوئز عبور کنند و حداکثر سربازان خود را به کرانه شرقی کانال برسانند تا اسرائیل را در موضع دفاعی قرار دهند. نیروهای مصری به سرعت از کانال عبور کردند و این عملیات مصادف بود با حمله وسیع سوریها در جبهه جولان که پیشروی مهمی برای آنها به شمار می رفت. همچنین عبور سربازان مصری از کانال سوئز از نظر کسانی که از شکست های پی در پی اعراب در مقابل یهودیان احساس حقارت و سرشکستگی می کردند یک نوع نجات به شمار می آمد ولی این پیشروی ها به دلایلی تداوم نداشت.
آسیب شناسی و علل توقف پیروزی ها
طبق برآوردها و برنامه ریزی های اتخاذ شده قرار بود این جنگ ظرف یک یا دو روز با تحقق کامل اهدافش پایان یابد و در عمل نیز نیروهای ارتش سوریه موفق شدند در همان ساعات اولیه حمله وارد عمق جولان شوند و با پیشروی سریع خود در این منطقه موفقیتهای بزرگی را در عرصه نظامی محقق کنند، اما بروز نقصی در طرف مصری که آن را نقص تاکتیکی نامیدند، به طور مستقیم موجب توقف درگیریها شد و همین کافی بود تا رژیم صهیونیستی از فرصت پیش آمده برای انتقال توپخانهاش و 6 گردان ارتش و همچنین نیروی هواییاش از جبهه مصر به جبهه سوریه استفاده کند و پروازهای خود را در این جبهه افزایش دهد.
اگرچه پدافند هوایی سوریه موفق شد، شمار زیادی از این جنگندهها را سرنگون کند و با قهرمانی و شجاعت حمله دشمن به خاک سوریه را دفع کند، اما فرار مصر از جنگ و توقف جنگ در جبهههای این کشور تاثیر بسیار زیادی بر روند جنگ گذاشت و موجب شد تا نیروهای سوریه نقشه از پیش طراحیشده و برنامهریزی شده خود برای این جنگ را تغییر دهند که با پیامدهایی برای آنها همراه شد.
آمریکا با مشاهده امکان شکست اسرائیل در این جنگ ، مصر را تهدید به مداخله نظامى کرد. انور سادات ، رئیس جـمـهـور وقـت مـصـر، بـا آتـش بـس در بـرابـر اسـرائیـل مـشـروط بـه آنـکـه اسـرائیـل تـمـامـى اراضـى اشـغـال شـده در جـنـگ شـش روزه را بـطـور کامل تخلیه کند موافقت کرد و خیانت خود را به توافقات با سوریه نشان داد. مصر به ناگاه توافقش با سوریه را زیر پا گذاشت و اعلام کرد که دیگر در صحرای سینا پیشروی نمیکند. حال دیگر اسرائیل میتوانست تمام توان خود را در جبهه با سوریه متمرکز کند.
پس از این وقایع صهیونیستها به دنبال اعلام آتش بس ، دست به تجدید قوا زدند و حـمـله خود را به مواضع از دست رفته در سینا آغاز کردند؛ این در حالى بود که امریکا و شـورویـهـا بـه مـصـر اطمینان داده بودند که اسرائیل آتش بس را نقض نخواهد کرد. بدین سان بـار دیـگـر روسـهـا در کنار خیانت سران و رهبران اعراب و حمایت همیشگی امریکا از اسرائیل خیانت خود را علیه منافع اعراب و مصالح فلسطین نشان دادند. اسرائیلیها طـى چـنـد حـمـله در ظـرف یـک هـفـتـه ، تـمـامـى صـحـراى سـیـنـا را دوبـاره اشغال کردند، سوریها هم که وضع را بدین منوال دیدند، آتش بس را پذیرفتند و مجبور شدند از مواضع تصرف شده خود عقب نشینی کنند.
نتایج جنگ رمضان
این جنگ گسترده اعراب و اسرائیل گرچه با موفقیت صددرصدى اعراب به پایان نرسید، ولى بسیارى از نقاط ضعف اسرائیل را نمایان ساخت. در واقع جـنـگ رمـضـان چـنـان بـراى صـهـیـونـیـسـتـهـا خـرد کـنـنـده بـود که وزیر دفاع اسـرائیـل (موشه دایان) بـطـور صـریـح بـه شکست خود اقرار کرد و در صورتی که مصر تا پایان جنگ در کنار سوریه می ماند می توانستند شکست سنگینی بر اسرائیل تحمیل کنند.
با توجه به روند و دستاوردهای این جنگ می توان گفت جنگ اکتبر (یا رمضان) نبردى استثنایى بود. این جنگ نتایج بسیار زیادى داشت از جمله آنکه مشخص شد در صورت وجود برنامه ریزى و همت، ارتش اسرائیل نیز «شکست پذیر است». امروز مى توان قضاوت کرد که اگر ترس و یا خیانت سادات نبود، اسرائیل در اکتبر ۱۹۷۳ شکست مى خورد. با این وجود توافقات صورت گرفته پس از جنگ بین مصر و اسرائیل را نیز می توان در راستای خیانت سادات تحلیل نمود بدین نحو که پس از سازش سادات با اسرائیل، با میانجی گری و تحریک امریکا صهیونیست ها توانستند موافقت سادات را کسب نموده و بالاخره قرارداد ننگین کمپ دیوید را امضا نمایند که پیامدهای آن هنوز برای ملت فلسطین ادامه دارد.
خیانت رهبران کشورهای عربی علیه مقاومت ادامه دارد
هر چند امروزه همه تحلیل گران علت عدم پیروزی نهایی سوریه و مصر در مقابل اسرائیل در جنگ رمضان (کیپور در سال 1973) را خیانت سادات به سوریه و همراهی آن با امریکا و اسرائیل بیان می کنند ولی می توان ادعا کرد که سیاست سازشکارانه رهبران مصر و دیگر رهبران کشورهای عربی در مقابل رژیم صهیونیستی همچنان در طول چند دهه گذشته و دوره کنونی علت اصلی تداوم اشغالگری این رژیم در سرزمین های فلسطینی بوده است. به نحوی که این امر را می توان در روند مذاکرات و روابط آشکار و پنهان این کشورها با رژیم صهیونیستی در سال های اخیر نیز مشاهده کرد.
علاوه بر این با توجه به تحولات دو سال اخیر در برخی کشورهای عربی به خصوص سوریه می توان اظهار داشت که همراهی رهبران برخی کشورهای عربی منطقه با منافع و سیاست های اسرائیل و امریکا علت اصلی تداوم برخی از ناآرامی ها در این کشورها بوده است به گونه ای که این موضوع به وضوح در مورد بحران سوریه قابل مشاهده است. در واقع با بررسی مواضع و سیاست های برخی کشورهای عربی منطقه در قبال بحران سوریه و همچنین تحولات فلسطین و لبنان، می توان اینگونه بیان داشت که سیاست های آنها در همراهی با اهداف و منافع امریکا و اسرائیل قرار دارد که محور مقاومت را در منطقه هدف خود قرار داده اند.
در این راستا می توان به این نکته اشاره داشت که در شرایطی که سوریه در سال های گذشته و دوره کنونی به عنوان یکی از محورهای مقاومت در منطقه و یکی از حامیان فلسطین همواره مواضعی در تقابل با امریکا و اسرائیل در منطقه اتخاذ می کرد، با آغاز بحران داخلی در این کشور در حالی که امریکا و اسرائیل تمام تلاش خود را برای تضعیف دولت سوریه با هدف تضعیف محور مقاومت انجام داده اند، شاهد همراهی کامل کشورهایی مانند عربستان و قطر با سیاست های این کشورها علیه دولت سوریه و محور مقاومت هستیم که پیروی آنها از منافع غرب و خیانت آنها به جریان مقاومت در قبال اسرائیل و منافع امریکا را مانند عملکرد برخی دیگر کشورهای عربی در قبال مساله فلسطین نشان می دهد.
