مبارزه با فتنه، کار سادهای نیست، زیرا نقشههای شیاطین، پیچیده است. به ویژه در این عصر و زمانه و پس از تجارب چند هزار ساله ابلیس و دار و دسته او، که از زمان حضرت آدم تا به حال روز به روز به آنها افزوده شده است. به اندازهای طرحها پیچیده شده است که افراد بسیار زیرک را نیز به دام میاندازد. با این اوصاف سوال پیش میآید که چگونه و از کجا باید فتنهها را شناخت و یا حتی دستهبندی کرد؟ در برابر فتنهها چه باید کرد و چه تکلیفی داریم؟
مسائل فراوانی باید در نظر داشت تا اگر با فتنهای روبرو شدیم، غافلگیر نشده و برای مقابله با آن برنامهای درست و منطقی داشته باشیم و مانند افراد و گروههایی نباشیم که در امتحان الهی مردود میشوند و در دام شیطان میافتند. برخی افراد فقط خود در دام شیطان میافتند و برخی دیگر، شاگرد و کارگزار ابلیس و از شیاطین انس می شوند. چه باید کرد تا در دام فتنه گران نیفتیم؟ کتاب «طوفان فتنه و کشتی بصیرت» به بخشی از این سوالات جواب میدهد و نه تنها فتنهها را دستهبندی میکند بلکه فتنهگران را نیز با توجه به خصوصیات آنها دستهبندی و توصیف میکند.
کتاب «طوفان فتنه و کشتی بصیرت» در پنج فصل تدوین شده است که نخستین فصل آن به بررسی فتنه و امتحان الهی در قرآن و حدیث میپردازد. این فصل موضوعاتی از جمله مفهومشناسی فتنه، گستره فتنه در زندگی انسان، چگونگی امتحان الهی، تفاوت امتحان خدا با امتحان بشر، انتساب همه امتحانها به خداوند، حوزههای آزمایش در قرآن، آزمودن انسانها با امور تکوینی و تشریحی و فتنههای دستساز بشر را شامل میشود.
فصل دوم این کتاب به واکاوی عوامل، انگیزهها و اهداف فتنه اختصاص دارد و شامل عناوینی از جمله عوامل پدیدآورنده فتنه، مولفههای فتنه، سادهترین راه شناخت فتنهگران، ویژگیهای روانی فتنهگران، مکلف بودن آدمی در برابر فتنهها، نقش مال، مقام و شهوت در پدید آمدن فتنهها، امور دینی ابزاری برای فتنههای اجتماعی، هدف شیطان از فتنهگری، هدف انسان از فتنهگری و فتنهپذیری و فتنهگریزی است.
فصل سوم کتاب «طوفان فتنه و کشتی بصیرت» مربوط به بررسی ماهیت فتنهگران و چگونگی شکلگیری فتنههای اجتماعی است. این فصل مباحثی از جمله روش بحث درباره فتنههای اجتماعی، انواع طراحی و برنامهریزی، مولفههای فتنه، سادهترین راه شناخت فتنه، ویژگیهای روانی سران فتنه و سه ویژگی عناصر مزدور بیگانه را شامل میشود.
فصل چهارم این کتاب به بحث در مورد راهبردها و رویکردهای فتنهگران پرداخته و شامل عناوینی از جمله تغییر باورها و ارزشها، دو راهبرد مهم فتنهگران، راههای پیشبرد فتنه، تهاجم فتنهگران معاصر به باورهای اسلامی، پیچیدگی روشها در فتنههای معنوی، تحلیل اجمالی از جنگ نرم و تبیین راهبردهای فتنهگران، گروههای هدف در تهاجم فرهنگی و دستاویزهای فتنهگران است.
فصل پنجم، وظایف مومنان در برابر فتنههای اجتماعی را شامل میشود. هدایتناپذیری فتنهگران، وظایف ما در پیشگیری و مقابله با فتنههای آینده، وظایف نخبگان و وظایف دولت اسلامی در برابر فتنه، عنوان برخی مطالب این فصل را تشکیل میدهند. با توجه به سیر منطقی و نظاممند فصلهای این کتاب به راحتی میتوان پی برد که هدف اصلی نویسنده از نگارش این مجموعه تبیین دقیق مفهوم فتنه در فرهنگ اسلامی و تحلیل فتنههای اجتماعی است و قطعا مطالعه این کتاب باعث شناخت فتنههای گذشته، خصوصا فتنه اخیر و همچنین موجب بصیرت در فتنههای آینده خواهد بود. به طوری که نویسنده در صفحه 229این کتاب درمورد وظایف ما در پیشگیری و مقابله با فتنههای آینده مینویسد: «کسی که تصور کند در برابر فتنه تکلیفی ندارد، همانند دانش آموزی است که فکر میکند پیش از امتحان تکلیفی ندارد و باید بی خیال باشد و در جلسه امتحان نیز ورقه امتحان را نگه دارد و بدون پاسخ پس دهد! پیداست که او نتیجهای نخواهد گرفت. برعکس، اگر هرکس پیش از امتحان، احساس مسئولیت بیشتر کند و از وقت خود بیشتر بهره ببرد امکان موفقیت و رسیدن او به هدف بسیار بیشترخواهد بود....»
کتاب «طوفان فتنه و کشتی بصیرت» بخشی از گفتارهای آیت الله محمدتقی مصباح یزدی در باره فتنهشناسی است که بعد از فتنه 88 در دفتر مقام معظم رهبری در جمع طلاب حوزه علمیه قم و سایر اقشار مردم بیان شده است.
این کتاب با شمارگان 3000 نسخه، 263 صفحه و به بهای 40000 ریال از سوی انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) منتشر شده است.