به گزارش خبرنگار دفاعی امنیتی دفاع پرس، سردار سرلشکر پاسدار «محسن رضایی» دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام صبح امروز در همایش مدیریت جهادی و امنیت ملی که در مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی برگزار شد، به تبیین ضرورت تحول در مدیریت و رهبری راهبردی پرداخت.
رضایی با تاکید بر لزوم پرهیز از سطحی نگری و برخورد سطحی اندیشانه، گفت: برخورد سطحی اندیشانه در مدیریت راهبردی نیروهای مسلح، ما را با مشکل مواجه می کند.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام پرهیز از سیاست های سهل الوصول را از لازمه های مدیریت راهبردی در شرایط کنونی دانست و عنوان کرد: بوش با حمله به افغانستان و عراق اقدامی سهل الوصول انجام داد، اما پس از آن با موجی از پیامدها و مسائل روبرو شد. لذا باید به هوشمندی رهبری راهبردی بیش از گذشته توجه کنیم. این مشکل تنها در حوزه نظامی مطرح نیست؛ بلکه در حوزه اقتصادی هم این مشکل وجود دارد.
فرمانده اسبق سپاه پاسداران در ادامه به توضیح پنج دلیل برای تغییر الگوهای قدیم به جدید در مدیریت راهبردی پرداخت و گفت: نخست اینکه تعداد بازیگران افزایش یافته است؛ یعنی روندها و موج هایی که همیشه ثابت بودند، وارد بازی شده اند. عربستان و ترکیه اکنون یاد گرفته اند که در کنار ابرقدرت ها ایفای نقش کنند. هرچند نفوذ آمریکا در این دو کشور زیاد است.
وی اضافه کرد: قبلا مدل ساده ای وجود داشت؛ یعنی آمریکا و شوروی بودند. اگر عوامل غیر رسمی همچون داعش هم اضافه شود، محیط نسبت به گذشته تفاوت بسیار جدی کرده است.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به بروکراسی شکل گرفته از گذشته، عنوان کرد: این بروکراسی و آیین نامه ها اجازه نمی دهند، مدیریت راهبردی صحیحی انجام شود.
وی دومین عامل را آهنگ پرشتاب تغییر و تحولات منطقه ای و جهانی دانست و تصریح کرد: پنج سال گذشته دمشق در محاصره و بغداد در حال محاصره شدن بود، اما امروز درگیری ها به حلب و موصل کشیده شده است و معلوم نیست قبل از آزادسازی کامل این دو شهر چه اتفاقاتی بیفتد و پس از آزادسازی این دو شهر چه مسائلی پیش رو باشد.
رضایی تعاملات جهانی به دلیل افزایش تحول ارتباطات را عامل دیگر تغییر الگوهای قدیم به جدید در مدیریت راهبردی برشمرد و گفت: به دلیل درهم رفتن بازیگران، محیط و تعاملات پیچیده تر شده است. وابستگی متقابل اقتصادی، اجتماعی، مذهبی و نظامی به عنوان سامانه ها نیز عامل چهارم است.
وی افزود: ما فقط نمی توانیم به بعد نظامی توجه کنیم؛ زیرا از این پس جنگ ها به شدت اقتصادی و سیاسی هستند.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام آخرین عامل در تغییر الگوهای قدیم به جدید در مدیریت راهبردی را فقدان تفکر رهبری راهبردی طی 15 سال گذشته در خلال تصمیم سازی های ملی کشورهای بزرگ و بنگاه های بزرگ دانست.
رضایی در بخش دیگری از صحبت های خود، بیان کرد: اگر بخواهیم به الگوی جدیدی برسیم مهمترین عامل ادراک است، که مبنای تصمیم گیری و برنامه ریزی است. این فهم ما را به بینش مجهز می کند و قادر خواهیم بود رویدادها را قبل از وقوع تشخیص بدهیم.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه دانش را به سه بخش «بنیادین»، «انسانی» و «فرادانش» تقسیم کرد و در تعریف فرادانش بیان کرد: بیرون رفتن از هر دانشی که برای هر سازمان متناسب با حرفه شان است، فرادانش است.
رضایی گفت: ما اکنون در محیطی هستیم که نمی دانیم چه رویدادهایی پیش رو داریم. آن چیزی که می تواند ما را به محیط واقعی برساند، تغییر در ادراکمان است. آن وقت می توانیم عکس العمل مناسبی داشته باشیم. در گذشته هر مشکلی ایجاد می شد به متخصصش می سپردیم و حل می شد. یعنی ابتدا دانش بنیادین و سپس انسانی مطرح بود اما اکنون فرادانش مهم است.
وی در خصوص مدیریت جهادی عنوان کرد: مدیریت جهادی مدیریتی است که در هشت سال جنگ، با بکارگیری آن بالاترین تشخیص و ادراک را داشتیم. دلیلش این بود که عواملی از ادراکات در اختیار ما بود که ما را به فرادانش می رساند. مردم در دفاع مشارکت داشتند و دفاع ما در ابتدا نظامی اجتماعی بود و سپس سیاسی.
فرمانده اسبق سپاه پاسداران اضافه کرد: در دفاع مقدس بعد اجتماعی از حیث فرهنگ، مشارکت و ارزش ها بسیار قوی بود. ما در صحنه نبرد نیز عامل اجتماعی را در نظر گرفتیم. لذا قرارگاه رمضان راه افتاد. با بارزانی و طالبانی مذاکره کردیم و مردم بصره هم مورد توجه ما قرار گرفتند. یعنی هم در سمت خودمان و هم در سمت دشمن این بعد را در نظر گرفتیم و در واقع دانش اجتماعی را به دانش نظامی افزودیم.
رضایی دومین دلیل عملی شدن مدیریت جهادی مبتنی بر فرادانش در دفاع مقدس را خروج از قواره دیکته شده عنوان کرد و گفت: شهید صیادشیرازی یک بار آمد و پیشنهاد تشکیل گردان های قدس را داد، تا افراد داوطلبی از ارتش همپای بسیج در عملیات ها شرکت کنند. دیدگاه ایشان فرادانشی بود. این ابتکار ضمیمه کردن دانشی دیگر بر دانش نظامی بود. خروج از قواره های گذشته و صلب شده، بدون فرادانش امکان پذیر نیست. البته هر نوع برهم زدنی هم درست نیست، بلکه باید متکی بر دانش حتی دانش تجربی باشد.
فرمانده سپاه پاسداران در دوران دفاع مقدس گفت: برخی در آن دوران مطرح می کردند که استراتژی امری ثابت است؛ اما ما بحث بسیاری کردیم که با تغییر وضعیت، استراتژی نیز تغییر می یابد. البته دکترین از ثبات بیشتری برخوردار است.
رضایی در پایان گفت: مدیریت جهادی تجربه شده در جنگ و به صورت جزیره ای، ظرفیتی نوین برای مدیریت راهبردی به خصوص در بحث امنیت ملی برای ما به نمایش گذاشته است و ما می توانیم الگویی برای آینده مدیریت راهبردی امنیت ملی داشته باشیم.
انتهای پیام/ 211
