به گزارش گروه فرهنگ و هنر
دفاع پرس، نگاهی گذرا به تاریخ اسلام نشان می‌دهد که نفاق یکی از آسیب‌های جدی در
جامعه اسلامی است، که به‌گونه‌های مختلف زیان‌های گاه جبران‌ناپذیری به‌جای
می‌گذارد و باعث گسیختگی شالوده جامعه می‌شود. نفاق علاوه بر ایجاد دودستگی
و تفرقه در میان مردم، موجبِ نفوذ دشمنان خودی و غیرخودی به درون
ساختارهای دینی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی می‌شود. همین امر، توجه به
زمینه‌ها و علل شکل‌گیری نفاق را دوچندان می‌کند.
کتاب «قرآن و پدیده‌شناسی نفاق و نفوذ؛ به انضمام سخنان مقام معظم رهبری
(مدظله‌العالی) درباره نفوذ» در 6 فصل به قلم محمد میرزایی، استادیار
دانشگاه علوم اسلامی رضوی، به واکاوی علل بروز نفاق از منظر قرآن کریم در
سطوح فردی و اجتماعی پرداخته و راهکارهای رفع و دفع آن را معرفی می‌کند.
«مفهوم‌شناسی نفاق و انواع آن»، «تاریخچه نفاق در اسلام»، «عوامل پیدایش
نفاق»، «نشانه‌های نفاق و ویژگی‌های منافقان»، «راهبرد مهار نفاق از دیدگاه
قرآن کریم» و «نفاق، آثار و پیامدها» فصل‌های کتاب هستند. در بخش پایانی
کتاب نیز رهنمودهای موضوعی مقام معظم رهبری درباره پدیده نفوذ، آثار و مهار
آن است.
در مقدمه این کتاب آمده است: «پدیده خطرناک و پنهان نفاق یکی از موانع بزرگ
پیشرفتِ جوامع است. وجود این پدیده را می‌توان به خوبی در بخشی از تاریخ
اسلام حس کرد و شاهد افرادی سست عنصر و فرصت‌طلب بود که محافظه‌کارانه و از
سر نفاق، در میان صفوف مسلمانان نفوذ کردند و با پوشیدن لباس خودی اتحاد
مسلمانان را هدف قرار دادند.
امروز این پدیده که بنیان زندگی فردی و
اجتماعی را به تدریج از میان می‌برد و بزرگ‌ترین آسیب برای دین شمرده
می‌شود، چهره‌ای نوین به خود گرفته و در عرصه‌های گوناگون به‌ویژه در عالم
سیاست، روح اعتماد و نگاه احترام‌آمیزِ انسان‌ها به یکدیگر را از میان برده
است. بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهند که نفاق در زمینه‌های گوناگون و در
زمان‌های مناسب، دروغ را راست نمایانده و باطل را حق جلوه داده است، تا با
این حربه، بدعت و انحراف را در مفاهیم دینی پدید آورد.»
براساس متن کتاب در صفحه 23 در ذیل سرفصل «مراتب نفاق» می‌خوانیم: «به‌نظر
می‌رسد توجه قرآن‌پژوهان به اشتراکات نفاق در قرآن، مانع دستیابی آنان به
جمع‌بندی نهایی درباره مراتب نفاق گردیده است.
در حالی که بررسی افتراقات
آن در قرآن کریم و نیز نوع دستور خداوند به چگونگی برخورد با منافقان و
شناخت فضای نزول آیات نفاق، این جمع‌بندی را به خوبی میسر می‌سازد. با
شناخت این مراتب می‌توان راهبردهای برخورد با نفاق و مهار آن را دریافت.
مراتب نفاق در قرآن با توجه به میزان زیان‌رسانی آن، در سه قسم جای
می‌گیرد: نفاق پرخطر، نفاق کم خطر، نفاق رفتاری یا زبانی.»
نویسنده همچنین در صفحه 38 «منافق» را اینگونه معرفی کرده است: «در نگاه
دینی، «منافق» کسی است که به تمام یا برخی ضروریات و احکام دین معتقد نباشد
و گفتار و رفتارش را برای دستیابی به اهداف غیرمشروع مصروف سازد، یا صرفاً
از روی ترس و طمع، به رفتاری انفعالی روی آورد.
چنین نفاقی «نفاق اعتقادی -
سیاسی» نامیده می‌شود؛ زیرا در آن از یک‌سو، به مبانی و اصول دین اعتقادی
وجود ندارد و از سوی دیگر، هدف یا کسب قدرت، گسترش و حفظ آن است، یا تضعیف
قدرت مسلمانان، از طریقِ تزویر و نیرنگ. اما چنانچه کسی به اصول و ارکان
اسلام باور داشته باشد ولی طمع دستیابی به مال و جاه و مقام، او را بر آن
دارد که رفتار و گفتاری پسندیده نشان دهد و ظاهری موجه به نمایش بگذارد،
چنین فردی گرفتار «نفاق اخلاقی - اجتماعی» است.»
نخستین چاپ کتاب «قرآن و پدیده‌شناسی نفاق و نفوذ» در 224 صفحه با شمارگان
500 نسخه به بهای 11 هزار تومان از سوی دانشگاه علوم اسلامی رضوی منتشر شده
است.
انتهای پیام/ 161
عالی بود سپاسگذارم 
