گفت‌وگوی تفصیلی با امیر نصیرزاده؛
توانایی ارتقای تجهیزات و موشک‌های جنگنده‌مان را داریم/ آماده پشتیبانی هوایی از ماموریت‌های نیروی دریایی هستیم
«برتری ما نسبت به بیشتر کشورها این است که تعمیر، نگهداری، بهینه‌سازی و ارتقای را تجهیزات در کشورمان انجام می‌شود و به کشور سازنده وابسته نیستیم. این در حالی است که ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، با تحریم روبرو شد و قطعات هواپیما از کشورهای غربی به ایران وارد نشد.»
به گزارش گروه دفاعی امنیتی
دفاع پرس، امیر سرتیپ خلبان «عزیز نصیرزاده» معاون هماهنگ کننده نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی گفت‌وگویی با مجله صف (ماهنامه ارتش) داشته است که در ادامه متن این گفت‌وگو را می‌خوانید:
«نیروی هوایی ارتش سریعترین نیرویی است که می‌تواند در عرصه دفاع از کشور وارد شود و در کوتاه‌ترین زمان ممکن، مهیای سنگین‌ترین پاسخ به دشمن شود؛ حجم آتش بالا، دقت در اقدام عملیاتی و بیش فناورانگی از مشخصه‌های این نیروست. علاوه بر همه این‌ها که در حوزه توان و دانش فنی یک نیروی هوایی قابل بررسی هستند، ایمان، اندیشه مکتبی و بصیرت سیاسی را هم باید به ظرفیت‌ها و داشته‌های نیروی هوایی الهی ارتش جمهوری اسلامی ایران افزود.»
امیر. با تشکر از شما بابت فرصتی که در اختیار ما گذاشتید، در سال‌های اخیر شاهد جداسازی بخش آفند از پدافند در حوزه دفاع هوایی کشور بودیم؛ اقدامی که نشان می‌داد ظاهرا خواسته نظام از نیروی هوایی، اقدام آفندی است و دفاع به بخش پدافند سپرده شده است. با نگرش به این موضوع، نیروی هوایی امروز ارتش را یک نیروی راهکنشی (تاکتیکی) می‌دانید یا یک نیروی راهبردی (استراتژیک)؟ من با تقسیم بندی راهکنشی و راهبردی یک نیرو خیلی موافق نیستم؛ در جنگ‌های امروزی با توجه به پیشرفت تجهیزات و سرعت عمل بالای نیروهای نظامی، نمی‌توان مرز مشخصی بین راهبردی بودن و راهکنشی بودن یک نیرو تعیین کرد. ماموریت نیروی هوایی چه در بُعد آفند و چه در بُعد پدافند ابعاد مختلفی دارد؛ مانند پشتیبانی از نیروهای سطحی، نیروهای زمینی و مقابله با تهدیدهای هوایی. به همین دلیل کار نیروی هوایی به یک بخش محدود نمی‌شود و هر ماموریتی که به ما واگذار شود، انجام خواهیم داد.
به پیشرفت تجهیزات و سرعت عمل در جنگ‌ها اشاره کردید. ضمن اینکه در سال‌های اخیر به عملیات واکنش سریع توجه ویژه‌ای معطوف شده و نیروی هوایی با همین ظرفیت‌ها پرچمدار عملیات واکنش سریع است. امروز نیروی هوایی ارتش با امکاناتی که در اختیار دارد، در چه سطحی از توانمندی در این حوزه و موضوع عملکرد راهبردی قرار دارد. من می‌خواهم صحبت‌های شما را کامل کنم؛ در جنگ‌های هوایی علاوه بر این ابعاد جنگ که گفتید، با دو بُعد ارتفاع و زمان هم مواجه هستیم. هر کشوری که این ابعاد را در اختیار داشته باشد، طبیعتا توان بیشتری در جنگیدن دارد. نیروی هوایی ما یکی از به روزترین نیروهای هوایی دنیاست. در مقایسه با کشورهای هم سطح خودمان، نیروی هوایی بسیار پیشرفته‌ای داریم و تجهیزات امروزمان در ارتش‌های قدرتمند و متعارف دنیا استفاده می‌شود. بعضی از همین کشورها از ویژگی‌هایی مانند تنوع تجهیزات ما، از جمله برخورداری از هواپیماهای نسل سه، سه و نیم، چهار و در اختیار داشتن همزمان هواپیماهای شرقی و غربی برخودار نیستند. به عنوان نمونه ما هواپیمای اف 4 داریم که کشور ترکیه عضو ناتو هم از آن استفاده می‌کند. هواپمای پیشرفته رهگیر اف 14 داریم که فقط کشور سازنده یعنی آمریکا از آن استفاده می‌کند. بنابراین تجهیزات نیروی هوایی ما در مقایسه با کشورهای اروپایی و منطقه، در سطح مطلوبی است. برتری ما هم نسبت به بیشتر کشورها این است که تعمیر، نگهداری، بهینه‌سازی و ارتقای این تجهیزات در کشور خودمان انجام می‌شود و به کشور سازنده وابسته نیستیم. این در حالی است که ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، با تحریم روبرو شد و قطعات هواپیما از کشورهای غربی به ایران وارد نشد.
از نظر قدمت تجهیزات چطور؟ جنگنده‌های غربی ما مربوط به حدود نیم قرن پیش هستند و تجهیزات شرقی را هم حدود 30 سال پیش دریافت کرده‌ایم. با توجه به استهلاک قطعه‌ها در مدت زمان طولانی، چه تدبیری برای کارآیی این تجهیزات اندیشیده شده است؟
از نظر رسیدگی به تجهیزات و سالم بودن آن‌ها بین زمان صلح و زمان جنگ تفاوتی وجود ندارد. هواپیماها در دوره‌های مختلف بررسی و واپایش می‌شوند؛ در مقاطعی تمام تجهیزات را باز و در صورت لزوم تعمیر و یا تعویض می‌کنند. علاوه بر این، هواپیماها قبل از هر پرواز بررسی می‌شوند. همچنین دوره‌های بررسی روزانه، هفتگی و ماهانه را برای اطمینان از سالم بودن هواپیما در نظر گرفته‌ایم. هیچ خلبانی هواپیمای معیوب را به پرواز در نمی‌آورد، اما به هر حال بعضی از تجهیزات دیگر تولید نمی‌شوند؛ مثلا تجهیزات برخی از جنگنده‌ها دیگر تولید نمی‌شود. در این زمینه هیچ تفاوتی بین ایران و کشورهای دیگر نیست. بهینه سازی نیز در تمام ساختار هواپیما انجام نمی‌شود. ما همه‌ی کارهای لازم برای آماده به کاری هواپیماهای خودمان را انجام داده‌ایم. بنابراین تا زمانی که هواپیما پرواز می‌کند، نمی‌توانیم آن را فرسوده بنامیم.
به قابلیت پرواز اشاره کردید و اینکه شرط لازم برای پرواز جنگنده، سلامت و توانایی پرواز است، اما باید به این اشاره کنیم که جنگنده باید قابلیت درگیری داشته باشد. موشک‌ها و تسلیحات چنگنده‌ها مشخص هستند و توسط کشور سازنده این جنگنده‌ها تولید می‌شوند. توان درگیری و تسلیحات نیروی هوایی با توجه به اینکه ما خصوصا در عرصه نظامی در فضای تحریم هستیم چقدر است.
نکته مثبتی که در زمینه تجهیزات موشکی وجود دارد این است که می‌توان بعضی از موشک‌ها را جایگزین یکدیگر کرد؛ مثلا یک موشک شرقی را جایگزین موشک غربی می‌کنیم و بالعکس. در ضمن این موشک‌ها قابل ارتقا هستند و می‌توانیم بُرد آن‌ها را افزایش دهیم. بمب‌های هوشمندی که در دنیا ساخته می‌شوند هم به همین صورت هستند. تجهیزاتی را روی همان بمب‌های قبلی نصب می‌کنند تا هدایت پذیر شوند. لازم نیست همه تجهیزات را بخریم؛ می‌توانیم با ارتقای آن‌ها به هدف خودمان برسیم. این کارها هم در کشور ما انجام شده است. بیشتر کشورهای دنیا از همین گزینه ارتقا استفاده می‌کنند، چون تغییر ناوگان برای هر کشوری هزینه بسیار دارد.
با توجه به اینکه کشورهای فرامنطقه‌ای، دانش تولید تجهیزاتی که ما در اختیار داریم، دارند؛ آیا توان مقابله با آن‌ها را داریم.
کشورهای فرامنطقه‌ای منافع مختلفی را در جای جای دنیا دنبال می‌کنند. می‌توانیم هر کدام از این منافع و پایگاه‌ها را مورد هدف قرار بدهیم. ابتکارها و نوآوری‌هایی در نیروی هوایی وجود دارد که با آن می‌توانیم به دشمن ضربه‌ای کاری بزنیم تا توان عملیاتی را از او بگیریم.
یکی از جلوه‌های جنگ امروز، پهپادها هستند. قبل از انقلاب در زمینه پهپاد ارتباط خاصی با کشورهای دیگر نداشتیم؛ بعد از انقلاب هم هر چه تولید کردیم، متکی به توان داخلی بود. مشتاقیم که در این زمینه هم برای ما صحبت کنید.
ما در زمینه تولید و استفاده از پهپاد جزو کشورهای پیشرو هستیم به دلیل اینکه به سرعت این نیاز را درک کردیم و وارد عمل شدیم. ما توانمندی ساخت پهپاد را داریم که اتفاق خوبی است. حتی در مدرسه‌ها و دانشگاه‌های ما هم در این زمینه کارهایی انجام شده است. این در حالی است که کشورهای انگشت شماری به این موفقیت رسیده‌اند.
-نیروی هوایی معمولا به عنوان یک نیروی پشتیبانی کننده شناخته می‌شود و عملکردش مکمل اقدامات نیروهای سطحی (زمینی و دریایی) است. این نوع همکاری با سایر نیروها و همین طور قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیا (ص) را می‌توانیم در حوزه عملیات مشترک بررسی کنیم. در واقع یک نیروی هوایی قدرتمند، امیدبخشی قابل توجهی در نیروهای سطحی دارد و می‌تواند نقش قابل توجه‌ای در رسیدن آن‌ها به اهدافشان ایفا کند. درباره عملکرد نیروی هوایی ارتش در این زمینه‌ها هم توضیح بدهید.
دیدگاه ما درباره پشتیبانی، فقط به حرکت کردن پشت سر دیگر نیروهای نظامی محدود نمی‌شود. بخش عمده کار ما قبل از حرکت نیروهای سطحی انجام می‌شود. نیروی هوایی قبل از سایر نیروها روی نقطه‌ای که قرار است تصرف شود، تمرکز می‌کند. شناسایی، عکس برداری هوایی و تفسیر عکس‌های منطقه، بخش قابل توجهی از تضعیف و تخریب نیروهای دشمن در منطقه، تنها از راه هوا ممکن است. به این ترتیب دسترسی دشمن به تدارکات و ارتباطاتش (در واقع خطوط مواصلاتی دشمن) قطع می‌شود و نیروی زمینی به راحتی می‌تواند منطقه را تصرف کند و تلفات کمتری بدهد. بعد از تصرف هم بحث پدافندی مطرح است؛ هم نیروی زمینی و هم نیروی هوایی باید تدابیری را در نظر بگیرند تا امکان پاتک از دشمن گرفته شود. این یک کار مشترک است و نمی‌توان پیروزی را منحصر به عملکرد یک نیرو دانست. این موضوع برای پشتیبانی از نیروی دریایی نیز صدق می‌کند.
اما در نیروی دریایی با گسترش حوزه ماموریتش، مساله حضور در آب‌های آزاد و عملکرد راهبردی مطرح است؛ آیا قوانین حضور در آب‌های آزاد شامل نیروی هوایی هم می‌شود؟
قوانینی که در دریا حاکم است با آنچه در حوزه آسمان و هوانوردی مطرح است، تفاوت دارد و محدودیت‌هایی در این زمینه وجود دارد. وسیله پرنده باید روی شناور باشد تا بتواند آب‌های آزاد را طی کند. از ناوهای هواپیمابر برای گذر از این محدودیت‌ها استفاده می‌شود که تا امروز در رهنامه دفاعی کشور ضرورتی به استفاده از این ابزار نداشته‌ایم و اینگونه نیست که به عنوان مثال، با تکیه به توان سوخت‌گیری هوایی در آب‌های آزاد حضور داشته باشیم. به عنوان نمونه اگر بخواهیم به خلیج عدن پرواز کنیم، خواه ناخواه بعضی از مرزهای هوایی شکسته خواهد شد که طبیعتا هیچ کشوری این اجازه را نمی‌دهد که از آسمانش برای عملیات نظامی استفاده شود. اگر هواپیمای ناشناسی از مرزهای هوایی بگذرد، اقدام‌های پدافندی برای آن انجام خواهد شد اما در صورت نیاز تا جایی که قوانین بین المللی اجازه بدهند قدرتمندانه و به سرعت از نیروی دریایی پشتیبانی خواهیم کرد که تا به امروز چنین ضرورتی حس نشده است.
این‌ها که گفته شد، می‌تواند همه‌ی عملکرد یک نیروی هوایی معمولی باشد. اما نیروی هوایی ما یک نیروی خاص است به این معنا که با ایمان، اندیشه مکتبی و بصیرت سیاسی در رخدادی عظیم مانند پیروزی انقلاب اسلامی هم نقش آفرینی ارزشمندی داشته است. این بصیرت مکتبی و سیاسی کارکنان نیروی هوایی سبب شد که خلاف آنچه در ذات یک نیروی نظامی است، علیه رژیم حاکم برخیزند و به انقلاب بپیودند. این بصیرت چگونه به دست آمد.
نیروی هوایی ما از افراد جوانی تشکیل شده بود و از جنبه آموزشی، وابستگی خاصی به کشورهای دیگر داشت. برای همین، هر کسی که در این نیرو استخدام می‌شد معمولا به آمریکا یا چند کشور دیگر اعزام می‌شد و برمی‌گشت. زمانی که حضرت امام(ره) درباره استکبار و به تاراج رفتن منابع کشور صحبت می‌کردند، آن‌ها این پیام را با گوش جان شنیدند و درک کردند. حتی گچ و تخته سیاه‌های مورد نیاز مراکز آموزشی از آمریکا تامین می‌شد و به یاد دارم که وقتی در سال 1365 در گردان اف - 14 آموزش می‌دیدم همچنان از این‌ها استفاده می‌کردیم. اگر قطعه‌ای خراب می‌شد، بدون اینکه تعمیر کردن آن را به ما بیاموزند آن را به کشور خود می‌بردند و قطعه جدیدی به ما می‌فروختند. ممکن بود آن قطعه‌ی اصلی مشکل چندانی نداشته باشد، اما این کار را می‌کردند تا سود بیشتری نصیب کارخانه‌هایشان شود. کارکنان نیروی هوایی از نزدیک شاهد این رفتار ناشایست با کشورمان بودند و از این بابت می‌رنجیدند. نهضت حضرت امام در میان کارکنان نیروی هوایی بسیار مورد استقبال قرار گرفت. اعلامیه‌های ایشان در پادگان‌های مختلف توزیع می‌شد و کارکنان این اعلامیه‌ها را در جلسات قرآنی بررسی و تفسیر می‌کردند. گاهی اگر لازم می‌شد، حتی هواپیماها را خراب می‌کردند تا پرواز نکنند و یا هنگامی که به خلبانان برای ایجاد وحشت در میان تظاهرکنندگان ماموریت پرواز و شکستن دیوار صوتی داده می‌شد، در ارتفاع بالا پرواز می‌کردند. به تدریج این جریان افراد انقلابی در نیروی هوایی هماهنگ شدند و سرانجام در روز نوزدهم بهمن پیوند بین نیروی هوایی و انقلاب با آن رژه تاریخی محکم شد و نابودی رژیم طاغوت را تسریع کرد.
به بیانی دیگر می‌توانیم بگوییم کارکنان نیروی هوایی، بیش از سایر اقشار جامعه با بیگانگان اصطکاک داشتند و آنچه در برخورد با آمریکایی‌ها رخ می‌داد را به جامعه منتقل می‌کردند و در شکلگیری انقلاب هم نقش مهمی داشتند.
بله، بخش مهمی از فضای شکلگیری انقلاب و پیروزی آن از پادگان‌های ارتش، به خصوص نیروی هوایی ایجاد شد. ارتشیان بی عدالتی‌ها و فساد موجود در دستگاه حاکمه را بیشتر از مردم لمس می‌کردند و بنا بر این خیلی از آن‌ها قبل از مردم وارد عرصه انقلاب شدند.
در پایان اگر مطلب دیگری دارید که باید گفته شود، بفرمایید.
یک موضوع برای من بسیار مهم است و آن این است که در جنگ سخت همه ما نظامیان در خط مقدم قرار داریم و خانواده‌های ما نیز پشتیبان ما هستند، اما در جنگ نرم خانواده‌های ما هم همراه ما در مسیر مبارزه قرار دارند. خانواده نظامی به نوعی با جامعه پیوند دارند و هیچ نیروی نظامی‌ای نمی‌تواند پیوند و احساسی را که اعضای خانواده با هم دارند، از بین ببرد. با توجه به تهاجم فرهنگی که جامعه را تهدید می‌کند و اعتقادات مردم را هدف قرار داده است، باید تلاش کنیم در کنار آموزش‌های نظامی، به موضوع‌های فرهنگی توجه خاص کنیم. البته سازمان عقیدتی سیاسی به عنوان یک نهاد فرهنگی، قدم‌های بسیاری در این زمینه برداشته است و همه باید تلاش کنیم تا خانواده‌های ما در جبهه‌های جنگ نرم حفظ شوند و در جنگ سخت پشتیبان خوبی برای کارکنان ما باشند.
