به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس، از زمان مهاجرت گسترده سیاه پوستان افریقایی به امریکا در دوران استعمار تا زمان کنونی تبعیض نژادی به اشکال مختلف در این کشور علیه سیاهپوستان وجود داشته است و این قشر از جامعه امریکا در زمان کنونی به اشکال مختلف همچنان شاهد نقض حقوق خود و تداوم برخی تبعیض های نژادی علیه خود از سوی سفید پوستان حاکم بوده اند.
در دوران بعد از جنگ جهانی دوم که اوج استقلال خواهی کشورهای آفریقایی بود، با جنبش های مدنی در داخل ایالات متحده مصادف شد. شاید یکی از دلایل تسریع روند جنبش های مدنی به خصوص در حوزه حقوق اقلیت ها در داخل آمریکا رویکرد و شعارهای ایالات متحده در محیط نظام بین الملل باشد.
چگونه ایالات متحده در محیط بین المللی می توانست رهبر جهان آزاد و منادی دموکراسی باشد در حالی که در داخل جامعه خود حقوق اتباع سیاه خود را پایمال می نمود؟ برای بررسی این موضوع و چگونگی شکل گیری جنبش های ضد نژادپرستی به برخی از این جنبش ها و نتایج آنها اشاره می شود.
نژادپرستی در امریکا و جنبش حقوق مدنی
در این راستا و با تداوم نژادپرستی در جامعه امریکا، مبارزاتی از سوی جامعه سیاه پوستان برای رفع تبعیض نژادی در این کشور آغاز شد که "جنبش حقوق مدنی" (1942-1968) را می توان آغازگر جدی این مبارزات و محور اولیه فعالیت ها نامید. "مارتین لوترکینگ" کشیش و مبارز جنبش حقوق مدنی، توانست جنبش را رهبری نماید.
در واقع درپی بازداشت "رزا پارکس"، زن سیاهپوستی که با بلند نشدن از روی صندلی یک اتوبوس عمومی برای یک سفیدپوست زندانی شد، کینگ رهبری جنبش مبارزاتی سیاهپوستان را برعهده گرفت و بهعنوان یک فعال مبارزه با تبعیض نژادی در سرتاسر امریکا شهرت یافت.
وی در سال 1957 به همراه ۶۰ رهبر سیاه پوست دیگر سازمانی را بنیان گذاشت که بعدها به "کنفرانس رهبران مسیحی جنوب" شناخته شد. وی در مبارزه علیه نژادپرستی از تعالیم مسیحیت و گاندی استفاده می کرد.
استراتژی جامع جنبش حقوق مدنی اقامه دعوای حقوقی، استفاده از رسانه های جمعی، تحریم، تظاهرات، تحصن و سایر روش های مقاومت مدنی بود. این فعالیت ها با هدف جلب حمایت عمومی علیه تبعیض نژادی نهادینه شده در آمریکا و تضمین دوام اصلاحات در قوانین ایالات متحده دنبال شد.
در جریان مبارزات سیاه پوستان در آن زمان هزاران نفر در اعتراضات بی خشونت دستگیر شدند، اما تصاویر برخورد و رویارویی، در سراسر آمریکا الهام بخش میلیون ها زن و مرد دیگر قرار گرفت و این همان هدف جنبش بود که بیش از صدها هزار نفر در راهپیمایی ها و تحریم ها شرکت می کردند. جنبش سطح بحران را از مرزهای ایالت های جنوبی فراتر برد و آن را به موضوعی ملی بدل کرد. تا آن جا که دولت فدرال به میدان آمد و قوانین مبتنی بر تبعیض نژادی را از میان برداشت. سیاهان (آمریکایی های آفریقایی تبار) حق رای پیدا کردند و تبعیض نژادی قانونی در مسکن، آموزش، تحصیل و کار ملغی شد.
در واقع لایحه حقوق مدنی که توسط کندی به کنگره پیشنهاد داده شوده بود درسال ۱۹۶۴ نهایتا با وجود مخالفت سرسخت چند سناتور که تصویب این قانون را ۵۷ روز کاری به تعویق انداختند، توسط رئیس جمهور جانسون امضا شد.
براساس این قانون دولت فدرال موظف می شد مانع تبعیض نژادی گردد و از اقداماتی که منجر به کاهش و نابودی آن در سطح جامعه آمریکا می شد، به شدت پشتیبانی کند. یک سال پس از تصویب لایحه حقوق مدنی، قانون حق رای برابر برای سیاه پوستان به عنوان متمم پانزدهم قانون اساسی به تصویب رسید.
با وجود موفقیت های مبارزات سیاه پوستان به رهبری مارتین لوتر کینگ و کسب حقوق قانونی خود، نفرت و تبعیض علیه سیاهان در جامعه آمریکا کماکان موج می زد. مالکوم ایکس از رهبران سیاه پوست جنبش حقوق مدنی در سال ۱۹۶۵ ترور شد. مارتین لوتر کینگ نیز که به علت فعالیت هایش موفق به دریافت جایزه صلح نوبل گشته بود، در سال ۱۹۶۸ ترور شد تا ریشه داشتن نژادپرستی در امریکا بار دیگر تداوم خود را نشان دهد.
در همین رابطه شایان ذکر است با موفقیت جنبش مدنی برای نقش آمریکایی های آفریقایی تبار در شئون مختلف اجتماع رو به فزونی گذارد؛ ولی با این وجود در سال ۱۹۷۰ بیست و نه درصد خانواده های سیاه پوست در ایالات متحده زیر خط فقر زندگی می کردند.
تداوم نژادپرستی در امریکا
با وجود ادعای از میان رفتن تبعیض علیه اقلیت ها در قانون حقوق مدنی مصوب ۱۹۶۴ شاهدیم که متوسط درآمد سیاه پوستان در سال های پس از تصویب این قانون تا به امروز در پایین ترین سطح از میان اقلیت های جامعه ایالات متحده قرار دارد. این نابرابری در سطح درآمدها برای سایر اقلیت ها از جمله "هیسپانیک ها" نیز صادق است و این وضعیت تا سال ۲۰۱۰ علی رغم به تصویب رسیدن قوانین مختلف هیچ گونه تغییری نیافته است.
پس از ۱۱ سپتامبر بار دیگر به اقلیت ها به دیده شک نگریسته شد. آفریقایی تبارهای امریکا پس از ۱۱ سپتامبر با رفتار غیردوستانه جامعه آمریکا مواجه شدند. در این باره جسی جکسون فعال اجتماعی سیاه پوست آمریکایی می گوید: "تا قبل از ۱۱ سپتامبر فکر می کردیم که سفید هستیم اما بعد از آن متوجه شدیم که سیاهیم."
در نتیجه تحولات یک دهه اخیر و تشدید نژادپرستی، آمریکایی های آفریقایی تبار که درصد قابل ملاحظه ای از آنان را مسلمانان تشکیل می دهند بار دیگر به عنوان شهروندان درجه دوم آمریکایی محسوب شدند.
در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۸ با کاندیدا شدن اوبامای سیاه پوست امیدهایی برای برابری نژادی در این کشور ایجاد شد ولی سیاست های بعد از وی نشان داد که اراده ای برای محو نژادپرستی در این کشور وجود ندارد. در شب پیروزی اوباما حدود ده هزار نفر از طرفداران وی در منطقه هارلم نیویورک که معروف به محله سیاه پوستان این شهر است در مقابل ستاد انتخاباتیش به برگزاری جشن و شادی پرداختند.
این برای اولین بار در تاریخ ایالات متحده بود که یک سیاه پوست به عنوان رئیس جمهور انتخاب می شد و رای سیاهان به اوباما نقش مهمی در پیروزی وی داشت. با وجود اینکه هم اکنون فردی سیاه پوست به عنوان بالاترین مقام اجرایی ایالات متحده انتخاب شده است ولیکن امروزه باز هم شاهد بحث هایی همچون خشونت پلیس آمریکا در برابر سیاهان هستیم که تبرئه قاتل یک نوجوان سیاه پوست در هفته های اخیر و آمارهای تبعیض نژادی در ارتش نیز از نمونه های این تبعیض نژادی محسوب می شوند.
آمارها تبعیض گسترده اقتصادی و اجتماعی در امریکا را نشان می دهد
امروزه با وجود قانون هایی نظیر تبعیض مثبت برای سیاه پوستان، این اقلیت در وضعیت نابرابری با اکثریت جامعه آمریکا قرار دارند؛ برای مثال طبق گزارش اداره زندان های ایالات متحده ۳۷ % کل زندانیهای آمریکا را سیاه پوستان تشکیل می دهند این در حالی است که جمعیت این اقلیت بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۰ تنها ۱۲% کل جمعیت است. متوسط درآمد بر هر فرد آمریکایی سالانه حدود ۲۶۰۰۰ دلار است، در حالیکه میانگین درآمد آفریقایی تبارهای آمریکا تنها حدود ۱۷۰۰۰ دلار در سال می باشد.
همچنین سیاهپوستان آمریکا که ۱۲درصد کل جمعیت این کشور را تشکیل میدهند از جمله محرومترین قشرهای اجتماعی آمریکا هستند. شرایط ناعادلانه سیاسی، اقتصادی و قضایی این کشور موجب شده است که دست کم ۵۰ درصد کودکان سیاه در فقر به سر ببرند. بر اساس آمارهای موجود، نرخ بیکاری در میان سیاهپوستان بسیار بالاتر از سفیدپوستان است و درآمدی که سیاهپوستان به دست میآورند بسیار کمتر و در برخی موارد نصف درآمد سفیدپوستان است.
نژادپرستی در ارتش
ادارات، نهادها، دولت، سازمانهای عمومی و دیگر مراکز در ایالات متحده به راحتی به بستری برای رشد اندیشههای نژادپرستانه تبدیل شده است که در سه حوزه دینی، نژادی و جنسیتی به روشنی قابل مشاهده است. یکی از مهمترین بسترهای نژادپرستی در آمریکا که در تاریخ مدرن هم بسیار و به راحتی قابل مشاهده است در ارتش این کشور میباشد که میتوان به عینه نژاد پرستی را در این سه حوزه در آن مشاهده کرد.
ارتش از حوزههایی بود که اعمال تبعیضها در آن ابعاد وسیعتری داشت. اساساً در ابتدا سیاهپوستان حق ورود به ارتش را نداشتند و این مسئله سالها ادامه داشت، اما وضعیت بگونهای دیگر رقم خورد و شکل نژاد پرستی در ارتش در دهه های اخیر در قبال آفریقاییها تغییر کرد. در قانونی که اجازه استخدام سیاه پوستان در ارتش داده شد به صراحت عنوان شده بود که حقوق و دریافتی سربازان سیاه بطور قابل ملاحظهای بسیار کمتر از سربازان سفید خواهد بود.
تبعیض در ارتش امریکا تنها به جنبه اقتصادی بر نمی گردد بلکه به موارد دیگر در ارتش نیز ارتباط می یابد به نحوی که می توان به تبعیضهایی که کالین پاول وزیر خارجه و دفاع اسبق آمریکا به عنوان یک نظامی در خاطراتی از نژادپرستی علیه سیاهان در ارتش برگهایی از آن را افشا کرده است.
یک نمونه تازه از تبعیض نژادی در امریکا
ماجرای تبرئه قاتل یک نوجوان سیاهپوست، به عنوان جدیدترین نمونه تبعیض نژادی در امریکا به شمار می رود و موجی از تظاهرات و اعتراضها در شهرهای مختلف آمریکا را در پی داشت و همچنان ادامه دارد. در گستردهترین اعتراضها ، مردم بیش از ۱۰۰ شهرآمریکا با شرکت در تظاهرات، خشم و انزجار خود را علیه این اقدام جانبدارانه ضد عدالت دستگاه قضائی آمریکا ابراز کردند.
"تریون مارتین" نوجوان ۱۷ ساله سیاهپوست در هفتم اسفند ۱۳۹۰ با شلیک مستقیم یک سفیدپوست به قتل رسید، با این حال دادگاه، اقدام قاتل را "دفاع از خود "عنوان کرد و قاتل را بدون هیچگونه مجازات تبرئه نمود. نکته قابل تأمل اینکه شش ماه طول کشید تا دادگاه به شکایت والدین این سیاهپوست ترتیب اثر بدهد و در این مدت، قاتل کاملا آزاد بود.
پرونده تبرئه قاتل این سیاهپوست، یکبار دیگر زخم کهنه نژادپرستی و حاکمیت روحیه ظلم و ستم علیه سیاهان درآمریکا را باز کرد و این واقعیت را مورد تاکید قرار داد که علیرغم شعارهای پرطمطراق و ادعاهای اغوا کننده، نژادپرستی همچنان بر جامعه آمریکا حکمفرماست و حکومت آمریکا به سیاهان به عنوان شهروندان درجه دو مینگرد؛ همچنین شعارهایی که تظاهرکنندگان با خود حمل میکردند به روشنی بیانگر رنج و بیعدالتی است که آنها متحمل میشوند.
