به گزارش گروه سایر رسانههای
دفاع پرس، مجلس نمايندگان آمريكا طـــرح تحريمهای ايران، روسيه و كرهشمالی را با اكثريت قاطع ۴۱۹ رأی موافق و سه رأی مخالف تصويب کرد؛ قانونی كه بخش مهمی از آن مربوط به ايران است. طرح جديد كه قانون تحريمهای ايران نام گرفته، در واقع تحريم جديدی عليه ايران اعمال نمیكند، ولی نقشه راه نسل جديدی از تحريمهای آمريكا را در دوره پس از توافق هستهای مشخص میكند.
دولت آمريكا گفته كه تحريمهای جديد نقض برجام نيست ولی «عباس عراقچی» گفته اين قانون میتواند اجرای موفق برجام را تحت تاثير قرار دهد.
قانون تحريمهای ايران، روسيه و كرهشمالی كه چند هفتهای به دليل رقابتهای حزبی پشت سد مجلس نمايندگان مانده بود، سهشنبه شب تصويب شد. نمايندگان كنگره آمريكا اين قانون را(3364. H. R) «قانون مقابله با دشمنان آمريکا از طريق تحريمها» نامگذاری كردهاند. نام اوليه اين قانون كه تحريمهای آن فقط مختص ايران بدون «قانون جامع تحريمهای ايران» نام داشت، ولی نمايندگان كنگره امريكا روسيه را هم به اين قانون اضافه كردند و نهايتاً با اضافه شدن كرهشمالي به اين قانون، راه خود را براي تصويب در كنگره امريكا باز كرد. بناي اين قانون جديد در سنا گذاشته شد، ولي حالا كه مجلس نمايندگان با افزودن كرهشمالي و روسيه، شكل و شمايل جديدي به آن داده، بايد يكبار ديگر در سناي امريكا نيز تصويب و براي امضا روي ميز دونالد ترامپ، رئيسجمهور امريكا قرار گيرد. سرگئي ريابكوف، معاون وزير امور خارجه روسيه گفته كه پيشبيني ميكند اين طرح به سرعت در سناي امريکا تصويب شود و کنستانتين کوساچف، رئيس کميته امور بينالمللي شوراي فدراسيون گفته كه مسکو بايد چنان پاسخي به تحريمهاي جديد امريکا بدهد که براي اين کشور دردناک باشد.
مبناي تحريمهاي ايران
طرح جديد كه احتمالاً طي روزهاي آينده به تصويب سنا خواهد رسيد و بعد هم روي ميز ترامپ قرار ميگيرد، چارچوب جديدي براي تحريمهاي ايران در فضاي بعد از توافق هستهاي به وجود ميآورد. دولت امريكا بر اساس اين طرح ميتواند با استناد به «برنامه موشكي بالستيك ايران»، آنچه فعاليتهاي «تروريستي» ايران ميخواند و همچنين «مسائل حقوق بشري» ايران را تحت تحريمهاي جديد قرار دهد. اين طرح به خوديخود اعمال هيچ تحريم جديدي نيست، ولي نقشه راهي براي اعمال نسل جديدي از تحريمها عليه ايران است كه مناسب با فضاي بعد از توافق هستهاي طراحي شده است. اين قانون 12 بخش دارد كه بعد از عناوين كوتاه و تعاريف، در بخش سوم راهبرد مقابله با تهديدهاي متعارف و غيرمتوازن ايران در خاورميانه و شمال آفريقا در آن ترسيم شده است. بر اساس اين بخش، وزير خارجه، وزير دفاع، وزير خزانهداري و مدير آژانس اطلاعات ملي امريكا موظف شدهاند حداکثر تا 180 روز پس از تصويب اين قانون و هر دو سال يکبار به طور مشترک راهبردي را در جهت مقابله با تهديدها و فعاليتهاي متعارف و غيرمتقارن ايران عليه ايالات متحده و متحدان کليدي در خاورميانه، شمال آفريقا و ماوراي آن تدوين و به کميتههاي مربوطه در کنگره تسليم کنند.
برنامه موشكي ايران
بخش چهارم طرح تصويب شده مجلس نمايندگان، اعمال تحريمهاي بيشتر در پاسخ به برنامه موشکهاي بالستيک ايران را پيشبيني كرده است. در چارچوب اين بخش رئيسجمهور امريكا موظف شده «اشخاص»، «شركتها»، «مالكان يا كنترلكنندگان» را كه با برنامه موشك بالستيك يا هر برنامه ديگري كه با شليك تسليحات كشتار دستهجمعي باشد، تحريم كند. تحريمهاي اين بخش، شامل توقيف (بلوکه کردن) داراييها، جلوگيري از ورود به امريكا و ساير مجازاتهاي مشخص شده در اين قانون است.
تحريم سپاه در رابطه با تروريسم
طرح جديدي كه قرار است بعد از تصويب سنا و امضاي ترامپ به قانون تبديل شود، سپاه پاسداران و به ويژه نيروي سپاه قدس را به دليل آنچه فعاليتهاي حمايت از تروريسم خوانده، مشمول چند فرمان اجرايي در رابطه با توقيف داراييها، نقض حقوق بشر و جلوگيري از ورود افراد به امريكا قرار ميدهد و تصريح كرده است: «نيروي قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامي (که در اين بخش «irgc- qf» خوانده ميشود) بازوي اصلي دولت ايران براي اجراي سياستهاي آن در حمايت از گروههاي تروريستي و شورشي است. نيروي قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامي کمک لجستيکي، حمايت مادي، آموزشي و مالي در اختيار شبهنظاميان و عوامل تروريستي در سراسر خاورميانه و جنوب آسيا قرار ميدهد.» به همين دليل رئيسجمهور موظف شده تا 90 روز پس از تصويب اين لايحه سپاه را تحت تحريمهاي مربوط به توقيف داراييها و ممنوعيت نقل و انتقالات مالي قرار دهد.
تحريمهاي حقوق بشري
بخش ششم طرح تحريمهاي ايران مربوط به تشديد تحريمهاي مربوط به حقوق بشر در رابطه با افراد است. وزير خارجه امريكا موظف شده ظرف 90 روز پس از تصويب اين لايحه و پس از آن به صورت سالانه، فهرستي از هر شخصي که مطابق معيارهاي اين طرح ناقض حقوق بشر شناخته ميشود، به کميتههاي مربوط در کنگره ارائه دهد. رئيسجمهور امريكا نيز موظف شده، همه نقل و انتقال داراييها و سود داراييهاي اين افراد را مشمول تحريم قرار دهد.
تحريمهاي تسليحاتي
بخش 7 طرح مصوب مجلس نمايندگان تحريمهاي تسليحاتي ايران را پيشبيني كرده و براي افرادي که مستقيم يا غيرمستقيم در هر فعاليتي که از لحاظ مادي به تأمين، فروش يا انتقال مستقيم يا غيرمستقيم هر نوع تانک، خودروي زرهي، سيستمهاي توپخانهاي با کاليبر بالا، هواپيماي جنگي، هليکوپتر جنگي، ناو، موشک يا سيستمهاي موشکي طبق تعريف و اهداف برنامه ثبت تسليحات مشاركت داشته باشند، تحريم در نظر گرفته است. بخش 8 مربوط به تشديد تحريمهاي مرتبط با حمايت ايران از تروريسم و بخش9 نيز مربوط به راهكارهايي ميشود كه امريكا بايد براي ايجاد هماهنگي ميان تحريمهاي خود و اروپا ايجاد كند. در بخشهاي بعدي هم موضوعاتي مانند اختيارات رئيسجمهوري در بلااثر کردن تحريمها، استثنائات امنيت ملي در رابطه با تحريمهاي جديد پيشبيني شده است.
مخالفت آلمان و فرانسه
مقامهاي امريكايي ميگويند تحريمهاي جديد پيشبيني شده در طرح جديد، همان تحريمهايي نيست كه مطابق برجام، امريكا موظف به برداشتن آنها بوده و ادعا ميكنند كه اين طرح ناقض توافق هستهاي نيست. با اين حال، عباس عراقچي معاون وزير خارجه ايران ضمن «خصمانه» خواندن آن گفته كه اين طرح «ميتواند اجراي موفق برجام را تحت تأثير قرار دهد و بهرهمندي جمهوري اسلامي ايران را از برجام کاهش دهد.» به گفته عراقچي طرح جديد با بندهاي مختلف برجام «ناسازگار» است؛ بندهايي كه به گفته او «امريکا متعهد شده برجام را با حسننيت و در فضاي سازنده اجرا کند.» اشاره عراقچي به بند 29 برجام است كه تصريح ميكند: «اتحاديه اروپا و دولتهاي عضو و همچنين ايالات متحده، منطبق با قوانين خود، از هرگونه سياست با هدف خاص تأثيرگذاري منفي و مستقيم بر عاديسازي تجارت و روابط اقتصادي با ايران، در تعارض با تعهداتشان مبني بر عدماخلال در اجراي موفقيتآميز اين برجام خودداري خواهند كرد.»
بهرام قاسمي، سخنگوي وزارت خارجه ايران هم گفته كه امريکا بر اساس برجام تعهداتي دارد که بايد انجام دهد و مصوبات و مقررات داخلي کشورها نميتواند مستمسکي براي فرار از اصل مسئوليت بينالمللي دولتها قرار گيرد. وزارت امور خارجه فرانسه در بيانيهاي اعلام کرده كه تحريمهاي جديد امريکا عليه ايران، روسيه و کرهشمالي مغاير حقوق بينالملل است و آلمان هم بدون اشاره به ايران و تأكيد بر بخش روسي اين طرح و هشدار در مورد اينکه پذيرفتني نيست، امريکا از تحريمهاي احتمالي عليه روسيه به عنوان ابزاري براي پيشبرد سياست صنعتي خود استفاده کند، هماهنگي نزديک بين اروپا و امريکا را در ارتباط با تحريمهاي پيشنهادي خواستار شد. کنستانتين کوساچف، رئيس کميته امور بينالمللي شوراي فدراسيون ميگويد كه مسکو بايد چنان پاسخي به تحريمهاي جديد امريکا بدهد که براي اين کشور دردناک باشد. ولاديمير جباروف، معاون اول رئيس کميته امور بينالمللي شوراي فدراسيون نيز گفته است: « اگر قانون تحريمهاي جديد امريکا عليه روسيه توسط مجلس سنا حمايت شود و به امضاي رئيسجمهور امريکا برسيد، روسيه اقدامات سياسي و اقتصادي پيچيدهاي را عليه ايالات متحده به تصويب خواهد رساند.»
تحريك ايران به سمت نقض برجام
ساعاتي بعد از تصويب طرح جديد تحريمهاي امريكا در مجلس نمايندگان، والاستريت ژورنال مصاحبهاي از دونالد ترامپ، رئيسجمهور امريكا منتشر كرد كه ترامپ در بخشي از آن گفته كه پيشبيني ميكند ايران تا زمان ارائه گزارش بعدي كاخ سفيد به كنگره امريكا، توافق هستهاي را نقض كند. در بخشي از اين مصاحبه، خبرنگار والاستريت ژورنال از ترامپ ميپرسد: «شما دو بار است که پايبندي ايران به توافق هستهاي را اعلام و تأييد کرديد. ماه سپتامبر (گزارش بعدي دولت امريکا به کنگره درباره پايبندي ايران به برجام) در پيش است.» ترامپ با قطع سؤال خبرنگار ميگويد: «ببينيد ما داريم مطالعات و بررسيهاي زيادي ميکنيم. من خيلي متعجب و شگفتزده خواهم شد اگر آنها پايبند بمانند (ايران تا ماه سپتامبر به برجام پايبند بماند.» ترامپ گفته است: «من فکر ميکنم که آنها پايبند نخواهند بود.» ترامپ ميگويد كه حتي اگر اعضاي كابينه او توصيهاي به جز تأييد عدمپايبندي ايران به برجام به او بدهند نيز او اين توصيه را نخواهد پذيرفت: «راحتتر آن است که بگوييم آنها (به برجام) پايبند هستند. اين کار، خيلي راحتتر است، اما اين يک کار اشتباه است.
آنها پايبند نيستند، در نتيجه ما خواهيم ديد که چه اتفاقي خواهد افتاد. منظور من اين است که ما درباره اين موضوع در 90 روز آينده حرف خواهيم زد، اما اگر آنها پايبند بمانند، من شگفتزده خواهم شد.» رئيسجمهور امريکا همچنين گفت: «اگر دست من بود، همان180 روز قبل، عدم پايبندي ايران به توافق هستهاي تهران و گروه 1+5 را اعلام ميکردم.» در تهران نگاه كلي اين است كه ترامپ درصدد است با اجراي سختگيرانه برجام، ايران را به سمت نقش آن سوق دهد و قانون جديد نيز بخشي از اين سياست است. عباس عراقچي، معاون وزير خارجه از جمله كساني است كه به اين ديدگاه اعتقاد دارد. برخي ديگر طرح جديد كنگره امريكا را انعكاس نگراني امريكا از اتمام اجرايي برجام طي سالهاي آينده است. ريچارد هاس در نشستي با وزير دفاع سابق امريكا گفته است: «ما بايد به اين هم فکر کنيم که بعد از انقضاي اجراي بخشهاي کليدي توافق چه بايد بکنيم.» به گفته هاس، به نفع امريکا نيست که يکجانبه توافق را بشکند بلكه بايد روي مديريت آنچه آن را چالشهاي ژئوپلتيکي ايران در منطقه» ميخوانم، تمرکز کند.
منبع: روزنامه جوان