به گزارش گروه بین الملل دفاع پرس، عبدالباری عطوان سردبیر این روزنامه با اشاره به اختلاف برخی گروههای عراقی با حزبالله لبنان بر سر توافق القلمون با داعش نوشت: این وضعیت حاکی از این است که آمریکا به نوعی پشت پرده این اختلافات قرار داشته و به دنبال ایجاد شکاف در ائتلاف عراق، سوریه و حزبالله است و در این میان پیشبینی میشود ترکیه به محور ایران، سوریه و روسیه ملحق خواهد شد.
اختلافی بدون سابقه قبلی
اختلافی که بین حیدر العبادی نخست وزیر عراق و سیدحسن نصرالله دبیر کل حزبالله لبنان علنی شده و دلیل آن نیز توافق قلمون شرقی است که براساس آن 310 نفر از عناصر داعش و خانوادههایشان از این منطقه به منطقه البوکمال در سوریه در مرزهای عراق منتقل شدند، نخستین مورد در نوع خود است که آمریکا پشت پرده آن قرار دارد.
سرهنگ «ریان دیلون» سخنگوی ائتلاف بینالمللی ضد داعش نیز آشکارا از این حمایت صحبت کرد و تاکید کرد جنگندههای ائتلاف آمریکایی جاده و پلی را که قرار است 17 اتوبوس و 11 خودرو حامل عناصر داعش از آن عبور کنند هدف حمله قرار خواهند داد و آمریکا اجازه پناه گرفتن تروریستها در مکان امن را نمیدهد و انتقال آنها به منطقه دیگر راه حل نیست.
مشکل آمریکا چیست؟
مشکل برای آمریکاییها در این است که طرفی که به شکل علنی به این توافق دست یافته است حزبالله با استقبال سوریه است و در واقع با انتقال عناصر داعش از یک نقطه به نقطه دیگر مشکلی ندارد زیرا پیش از این نیز شمار زیادی از عناصر داعش پس از نبرد موصل به اقلیم کردستان عراق پناه بردند و خود را تسلیم حکومت این اقلیم کردند و نیروهای دمکراتیک کُرد مورد حمایت آمریکا نیز همین کار رادر منطقه منبج در شمال غرب سوریه انجام دادند و به عناصر داعش اجازه دادند تا به سمت شهر الباب و حومه حلب بروند و آمریکا در این زمان مطلقا هیچ اعتراضی نکرد و خواستار نبرد با آنها تا کشتن همه آنها نشد.
دو دستگی بر سر توافق قلمون
آنچه مهر تاییدی بر این دیدگاه است، دو دستگیای است که اکنون در واکنش به توافق قلمون شرقی شاهد هستیم.
در همین ارتباط نور المالکی ریاست فراکسیون ائتلاف قانون و معاون رئیس جمهوری عراق با نظر حیدر العبادی بهشدت مخالفت کرد و اعلام کرد، سخنان العبادی توهین به مردم عراق است.
به گفته او توافق قلمون مربوط به مسائل داخلی سوریه است و به عراق ربطی ندارد.
حمله برنامه ریزی شده علیه حزبالله
المالکی همچنین با بیان اینکه حملهای برنامهریزی شده علیه حزبالله در جریان است، تصمیم سیدحسن نصرالله را درست برشمرده و اظهار داشت کسانی که با آن مخالفند قصد و غرضی دارند و هرکسی پشت آن است، فاقد عقل سلیم است.
در مقابل نوری المالکی در موضوع این توافق حیدرالعبادی و آمریکا و برخی عراقیها قرار دارند.
به هر حال مهمترین چیزی که نوری المالکی در سخنان خود به آن اشاره داشت، این بود که این سوال را مطرح کرد: چرا اجازه داده شد صدها داعشی پس از اینکه سلاحهای خود را به نیروهای پیشمرگه تحویل دادند، از تلعفر عقب نشینی کنند؟
او در ادامه تاکید کرد، تلعفر نه با نبرد بلکه بر اساس توافق آزاد شد.
بر این اساس سوالی که در اینجا باید پرسید اینکه آیا توافق در عراق جایز و در سوریه حرام است؟
سناریوها و اختلافات احتمالی پس از داعش در عراق و سوریه
به نظر میرسد این اختلافها حاکی از سناریوها و اختلافهای مورد انتظار در مرحله پس از شکست داعش در سوریه و عراق است.
اکنون انتخاب حیدرالعبادی این است که در صف آمریکا بایستد اما دشمن دیرینه او یعنی نورالمالکی با قدرت در اردوگاه ایران و حزبالله و سوریه ایستاده و دیدار العبادی از عربستان نشانهای مهم در این خصوص است و از اختلافات اساسی در انتخابات پارلمانی آینده عراق حکایت دارد.
نکته قابل توجه اینکه آمریکا هیچگاه کاروانهای داعش را چهار سال پیش زمانی که در صحرا از رقه روانه موصل بودند، هدف حمله قرار نداد در حالی که هواپیماهای جاسوسی و ماهوارههای آمریکا در آسمان عراق و سوریه حتی حرکت یک مورچه روی زمین را رصد میکنند و دلیل خودداری آمریکا این بود که در آن زمان سرنگونی دولت نورالمالکی وابسته به ایران را خواستار بود.
ترس آمریکا از ائتلافهای آینده
آنچه موجب ترس و هراس آمریکا شده است اینکه در آینده شاهد ائتلافهای نانوشته و پیشبینی نشدهای باشد و اینکه حزبالله وارد جنگ علیه آمریکا و همپیمانان عراقی آن شود.
در
اینجا بد نیست در نظر داشته باشیم که استان دیرالزور منطقهای است که در
سال 2003 از مقاومت عراق در برابر اشغالگری آمریکا حمایت کرد.
به هر حال چه بسا این سناریوها از نظر بعضی غیرمنطقی به نظر برسد، اما همه این ائتلافها در عراق و سوریه روی داده و بارها در عرصه سیاسی و میدانی دستخوش تغییر شده است.
حمایت آمریکا از داعش در عراق و سوریه
نکته دیگر اینکه دولت آمریکا آغوش گرمی رابرای داعش در عراق فراهم کرد و در روزهای نخست آغاز بحران در سوریه از همپیمانان خود در این کشور حمایت مالی و با نظامی بعمل آورد با این هدف که سقوط نظام بشار اسد را سرعت بخشد.
دو گروه با دو تعامل در قبال داعش
اکنون دو گروه در تعامل با داعش و عناصر و گروههای وابسته به آن به وجود آمدهاند که عبارتند از:
گروه اول: سوریه، ایران و حزبالله با پشتیبانی روسیه که به مذاکره با این گروهها اعتقاد دارند؛ اینکه گذرگاههای امن برای عبور آنها به مناطق تحت کنترل فراهم شود تا همگی در یک نقطه متمرکز شوند و در صورتی که تسلیم نشوند و سلاح خود را برزمین نگذارند، آنها را نابود کنند.
گروه دوم: دیدگاه عراق که مبتنی بر نبرد با این گروهها بخصوص داعش تا مرگ و تسلیم آنان و مخالفت با هرگونه مذاکره علنی با آنها است. حیدرالعبادی و نیروهای الحشد الشعبی در این گروه هستند.
اکنون در برابر جناحبندی جدید در داخل ائتلاف سوریه عراق و ایران هستیم که اولی شامل العبادی و جریان صدر و بعضی نیروهای سنی است و از حمایت آمریکا و متحدان حاشیه خلیج فارس برخورد است و جناح دوم که شامل حزبالله لبنان و نوری المالکی و الحشد الشعبی در عراق است که از سوی ایران، سوریه و روسیه حمایت میشوند.
تنش ترکیه با آمریکا و ملحق شدن به محور ایران، سوریه و روسیه
با در نظر گرفتن تنش روابط آنکارا با واشنگتن احتمال دارد ترکیه به محور دوم یعنی محور سوریه، ایران و روسیه ملحق شود زیرا واشنگتن در حال پیش بردن طرح تشکیل موجودیت کُردی در طول مرزهای جنوبی ترکیه با سوریه و عراق و شمال غرب ایران است و شاید همین موضوع عنوان جنگ منطقهای در آینده باشد.
در این میان نکته قابل توجه اینکه رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه پس از تعطیلات عید قربان در چارچوب سفری بسیار مهم و راهبردی و نظامی عازم تهران خواهد شد و انتظار می رود حاصل این سفر رسیدن به نقشه سیاسی و ائتلاف جدیدی باشد که این دو در رویارویی با ائتلاف آمریکایی -کُردی - خلیجی در آن نقش محوری داشته باشند و از حمایت تمام عیار ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه برخوردار شوند.