به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاع پرس، اولین شهر نسبتا بزرگ که به اشغال عراقی ها درآمد شهر قصر شیرین بود که عراق در پنجم مهرماه 1359 آن را اشغال کرد.
عراق در هفته اول جنگ، شهرهایی را اشغال کرد که اغلب کوچک و بعضی در حد یک بخش بودند. بزرگترین شهری که در هفته اول جنگ به اشغال در آمد، قصر شیرین بود.
عراق در اشغال شهرها با مشکل روبه رو بود و به جز سومار و موسیان که وسعتی بیش از یک بخش ندارند، در بقیه شهرها با مقاومت سرسختانه مواجه شد. در بستان و سوسنگرد موردی استسنایی وجود داشت؛ در آن منطقه شماری از نیروهای سپاه و ژاندارمری در پاسگاه مرزی سوبله در برابر ارتش عراق ایستادند و پس از سقوط این پاسگاه، عراق بستان و سوسنگرد را به اشغال درآورد و عناصری از گروه های موسوم به خلق عرب را در آن جا مستقر کرد که کمک های بسیاری به ارتش عراق می کردند.
به هر صورت، ارتش عراق در پایان هفته اول دشت های وسیعی را پشت سر گذاشته بود و تعدادی از شهرها را با دادن تلفات فراوان، اشغال کرده بود، اما در جبهه غرب پشت دروازه های سرپل ذهاب و گیلانغرب و در جبهه جنوب پشت دروازه های خرمشهر و اهواز و پشت رودخانه کرخه (در منطقه دزفول) متوقف شده بود.
به این ترتیب هدف ارتش عراق هم در جبهه جنوب و هم در جبهه غرب ناقص ماند، لذا پس از پایان هفته اول، استراتژی عراق از جنگ سریع و پر شدت به جنگ بلند مدت و فرسایشی تبدیل شد. در جبهه غرب، عراق حمله خود را به خرمشهر آغاز کرد و در همان حال، شعار صلح خواهی نیز سر می داد.
عراق در صورت موفقیت، می توانست لااقل با دردست داشتن مناطق مهم، ادعای حاکمیت خود بر اروندرود را به ایران تحمیل کند و بدین ترتیب مطامع تاریخی عراق در خصوص انتقال مرزهایش به ساحل شرقی اروند رود تحقق می یافت.
اما جنگ در خرمشهر به درازا کشید و نیروهای مدافع شهر که از مرز تا پل نو هفت روز در مقابل دشمن ایستادگی کرده بودند، در محله های خرمشهر از پل نو تا پل خرمشهر- آبادان نیز 28 روز تمام جنگیدند، در حالی که با انسداد جاده های اهواز – خرمشهر، اهواز- آبادان و ماهشهر- آبادان که به ترتیب در تاریخ های 5 و 19 و 23 مهرماه 1359 مسدود شد، شهر در محااصره کامل قرار داشت.
پس از سقوط خرمشهر، دشمن، آبادان را هدف قرار داد. چهار روز پس از سقوط خرمشهر نیروهای عراقی با عبور از بهمن شیر در منطقه کوی ذوالفقاریه، وارد جزیره آبادان شدند، لیکن با همت مدافعان آبادان، متجاوزان به کلی منهدم شدند، به طوری که عراق تا پایان جنگ، دیگر برای عبور از بهمن شیر و ورود به آبادان به استقبال خطر نرفت و سرمایه گذاری جدی نکرد. بنابراین، ارتش عراق در اشغال هدف محدود شده خود نیز ناکام ماند و بخش جنوبی خرمشهر و جزیره آبادان از اشغال دشمن مصون ماند و به این ترتیب با ناقص ماندن اهداف، یک خط پدافندی ناقص و آسیب پذیر به دشمن تحمیل شد.
