آیا اروپا می‌تواند جلوی تحریم‌ها را بگیرد؟

به گزارش گروه سایر رسانه‌های دفاع پرس، همزمان با اجرای تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران، اتحادیه اروپا برای محافظت از شرکت‌های اروپایی که با ایران دادوستد می‌کنند، قانون مسدودساز را اجرا کرده است. اما این قانون، شرکت‌ها را به تجارت با ایران مجبور نمی‌کند.

در پی خروج ایالات متحده آمریکا از توافق هسته‌ای، این کشور رسما تحریم‌های یکجانبه خودش را علیه ایران مجددا برقرار کرده است. همزمان با اجرای نخستین دور از تحریم‌ها، وزرای خارجه سه کشور اروپایی امضاکننده برجام به همراه مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، ضمن ابراز تاسف عمیق از اجرای تحریم‌های ایران، قول داده‌اند که با تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران مقابله کنند. اجرای تحریم‌های آمریکا، که دونالد ترامپ آن‌ها را سخت‌ترین تحریم‌ها دانسته، اروپا در معرض آزمونی برای حفظ توافق هسته‌ای قرار داده است.

همزمان با بازگشت سریع تحریم‌های آمریکا در روز سه شنبه، یک قانون جدید مصوب اتحادیه اروپا برای محافظت از شرکت‌های اروپایی در برابر تحریم‌ها اجرا خواهد شد تا آنچه مقامات اتحادیه اروپا اثرات فراسرزمینی غیرقانونی تحریم‌های آمریکا می‌نامند، را تقلیل دهد. علیرغم اعتراضات متحدان اروپایی، مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، اعلام کرده واشنگتن تحریم‌ها را تماما اجرا خواهد کرد.

دیپلمات‌های اتحادیه اروپا نیز اعلام کرده‌اند که آن‌ها منتظر جزئیات نحوه اجرای تحریم‌ها هستند. مقامات اتحادیه اروپا قول داده‌اند تا برای حفظ جریان مالی و نیز صادرات نفت و گاز ایران کار کنند. یکی از ابزار‌های این اتحادیه برای تقلیل اثر تحریم‌ها، اجرای قانون معروف به قانون مسدودساز است. با این حال، یک مقام بلندپایه آمریکا اعلام کرده که دولت ترامپ از تلاش‌های اروپا برای محافظت از شرکت‌های اروپایی در برابر تحریم‌های آمریکایی نگران نیست و تحریم‌ها را با قدرت اجرا خواهد کرد. این مقام گفته تلاش اتحادیه اروپا برای اجرای قانون مسدودساز، چیزی نیست که ما از آن به طور ویژه نگران باشیم.

مقامات اتحادیه اروپا امیدوارند که قانون مسدودساز به تقلیل اثرات تحریم‌ها بر تجارت، از جمله بازداشتن آمریکا از اجرای برخی جرایم، کمک کند. با این حال، این مقامات اذعان می‌کنند که چنین اقدامی ممکن است برای متقاعد کردن شرکت‌‎های اروپایی برای به جان خریدن جرایم آمریکا جهت دادوستد با ایران کافی نباشد.

قانون مسدودساز که جدیدا اجرا شده، افراد اتحادیه اروپا را از پایبندی به تحریم‌های آمریکا یا احکام دادگاهی مرتبط با آن، منع می‌کند و به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا برای دریافت غرامت از طرف‌هایی که به دلیل تحریم‌های آمریکا از قرارداد‌ها خارج شوند، شکایت کنند.

یک مقام بلندپایه اتحادیه اروپا گفته برای کسانی که در معرض (تحریم‌ها) هستند، هیچ نوشدارویی وجود ندارد. آنچه این (قانون) انجام می‌دهد، فراهم کردن یک بازدارندگی است. این بدین معناست که تحریم‌هایی که احتیاطی هستند، ممکن است هرگز اجرا نشوند. اگر تحریم‌ها اجرا شود، فرد می‌تواند برای مطالبه خسارت به دادگاه برود. طبق قانون مسدودساز، اگر شرکت‌ها بخواهند به دلیل پایبندی به تحریم‌های آمریکا فعالیت‌شان در ایران را کمتر کنند باید از اتحادیه اروپا اجازه بگیرند. اما اگر کاهش فعالیت ناشی از یک تصمیم تجاری باشد، نیازی به چنین اجازه‌ای نیست. انجام چنین تمایزی بین تصمیم شرکت‌ها، ممکن است دشوار باشد.

تهدید جریمه شدن شرکت‌های اروپایی توسط اتحادیه اروپا در صورت عدم درخواست اجازه قانونی برای خروج از ایران به دلیل تحریم‌های آمریکا، باعث بروز این نگرانی در میان شرکت‌های اروپایی شده که ممکن است این شرکت‌ها از دو طرف جریمه شوند. مقامات اتحادیه اروپا برای رفع این نگرانی، تاکید کرده‌اند که قوانین مسدودساز به دنبال فراهم کردن آزادی برای شرکت‌ها برای ادامه سرمایه‌گذاری در ایران است نه مجبور کردن آن‌ها. قانون مسدودساز در حالی برای محافظت از دادوستد شرکت‌های اروپایی با ایران اجرا می‌شود که در چند ماه گذشته تعداد زیادی از شرکت‌های اروپایی به خاطر تحریم‌های آمریکایی از ایران خارج شده‌اند. بنا به گفته اتاق بازرگانی و صنعت آلمان، صادرات آلمان به ایران در پنج ماه اول سال ۲۰۱۸ به مقدار چهار درصد کاهش داشته است. در سال قبل، این صادرات افزایش ۱۶ درصدی داشته است. با توجه به اینکه قانون مسدودساز اتحادیه اروپا، شرکت‌های این اتحادیه را به استمرار تجارت با ایران مجبور نمی‌کند، باید منتظر ماند و دید که آیا شرکت‌ها در زمان اجرای تحریم‌های آمریکا، تجارت با ایران را ادامه خواهند داد یا خیر. این امکان نیز وجود دارد که حتی اگر اتحادیه اروپا زیرساخت قانونی تجارت با ایران را مهیا کند، شرکت‌های اروپایی ممکن است از ترس تحریم‌ها یا از دست دادن بازار آمریکا، دادوستد با ایران را ادامه ندهند.

منبع: فرارو