به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع پرس، انتشارات به‌نشر چندی پیش رمانی از علی‌اکبر والایی رونمایی کرد. این اثر به تشریح اوضاع اداره فرهنگ در دهه 50 پرداخته و با ورود «حمید مهران» مدیر یک مدرسه در جنوب تهران آغاز می‌شود.
به مناسبت انتشار این کتاب گفت‌وگویی با «علی‌اکبر والایی» نویسنده این رمان انجام دادیم. ماحصل بخش اول این گفت‌وگو که چندی پیش منتشر شد به سیر داستانی رمان «خلوت مدیر» و وضعیت کلی رمان نویسی در کشورمان و رمان انقلاب پرداخته است. اینک بخش دوم این مصاحبه را از پیش و رو می‌گذارنیم:
دفاع پرس: روند داستانی جلد دوم رمان «خلوت مدیر» به چه سمتی خواهد رفت؟
همان اتفاقی که رمان «خلوت مدیر» در جلد نخست به آن پرداخت و به انقلاب انجامید، این هشدار و زنگ خطر در جلد دوم و سوم روایت و گفته می‌شود که فضای جامعه به سمت فساد می‌رود و از مسیر صحیح منحرف شده که چشم‌انداز دیگری دارد و بایستی مراقب بود تا این مسیر اصلاح و به راه اصلی برگردانده شود.
این هشدارها در جلد سوم مشهود خواهد بود. فضایی که بر اثر فساد گسترده و چندلایه شکل گرفته خواب بودن عوامل مسوول که می‌توانند مانع این فساد شوند، در این رمان روایت می‌شود. این رمان نیز در جای خودش اثری خواهد بود که به انقلاب اسلامی خواهد پرداخت و هشدار و پیام به همراه خواهد داشت.
دفاع پرس: انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در رمان‌های خلق شده چقدر نمود داشته است؟
خلق رمان با موضوع دفاع مقدس به لحاظ کمی و کیفی خوب است و آثار قابل توجهی روایت و تولید شده است که می‌توان به آن اشاره کرد. در موضوع رمان انقلاب کمتر این اتفاق رخ داده است، یعنی کار در حوزه رمان انقلاب هنوز خیلی جا دارد که به آن پرداخته شود.
به خاطر شرایطی که با آغاز جنگ تحمیلی بلافاصله بعد از انقلاب به وجود آمد همه نگاه‌ها به سمت تولید آثار مرتبط با دفاع مقدس رفت و بحث رمان نویسی از انقلاب مغفول ماند و مورد غفلت قرار گرفت. در سال‌های اخیر دوباره به این موضوع توجه شد و جا دارد درباره رمان انقلاب کار خیلی بیشتری صورت گیرد.
کار کیفی در این حوزه انجام شده اما آن طوری که بایسته و شایسته بوده شکل نگرفته است. بنده به سهم خود، تلاشم را در این زمینه انجام داده‌ام و کار کیفی مورد نظرم را رمان «خلوت مدیر» ارائه دادم اما هنوز تعدد در این حوزه انجام نشده است که هنوز خیلی جا دارد که رمان‌ها بهتری نوشته شود.
از نظر کیفی و حجمی رمان انقلاب جای کار دارد. حتی در موضوع دفاع مقدس جا دارد کارهای شاخص نوشته شود چون در این زمینه کارهای هم شکل و موازی زیاد است اما کارهای متفاوت و شاخص که بتوان عنوان کرد و اسم بُرد خیلی کم است. این است که از نظر کیفی نیز رمان دفاع مقدس هنوز جای کار دارد.
دفاع پرس: موضوع دفاع مقدس چقدر در فرهنگ عمومی تاثیرداشته است؟
در حوزه فیلم و سینما کارهای بهتری انجام شده اما در زمینه رمان، کارهایی که بتواند مخاطب را با خود همراه کند ـ کار کیفی ماندگار ـ هنوز اتفاق نیافتاده است و جا دارد رمانی شاهکار از جنگ و دفاع مقدس نوشته شود.
مخاطبین ما به خصوص نسل‌هایی که جنگ و انقلاب را درک نکرده‌اند، رمان‌های خوبی را سراغ نخواهند داشت که بتوانند با آن‌ها ارتباط بگیرند و با آن همراه شوند و فضای انقلاب را درک کنند و رمان برای آن‌ها جذاب باشد. رمانی که جادبه خواندن نداشته باشد به سرعت از مخاطب دور می‌ماند و بی اثر خواهد بود.
رمان دفاع مقدس بایستی حتما با مخاطب ارتباط برقرار کند تا بتواند تاثیرخودش را بگذارد. تا رمان با مخاطب ارتباط برقرار نکند، تاثیرگذاری هم شکل نمی‌گیرد و پیام‌هایی که باید مخاطب از دفاع مقدس بگیرد نیز انجام نمی‌شود. جذابیت نوشتن اثر جنگی بایستی حتماً در رمان اتفاق بیافتد و نویسندگان به هر ترفندی بایستی این کار را انجام دهند تا ارتباط با مخاطب شکل گیرد. باید تکنیک و فن در رمان به خدمت گرفته شود تا مخاطب با رمان همراه شود اما از فرم‌گرایی صرف و بازی با کلمات دوری شود تا اثری خلق شود که مخاطب به سرعت با آن ارتباط گیرد و خواندن آن برای او جذاب باشد و تازگی داشته باشد. این نکته مهمی است که اتفاق نیافتاده که جا دارد نویسندگان رمان دفاع مقدس با یک بازنگری آفرینش نویی در این زمینه انجام دهند.
انتهای پیام/ 121
