گروه فرهنگ و هنر دفاع پرس - رسول حسنی؛ «دیده‌بان و بانو» به کارگردانی «محمد صفا» از آثار راه یافته به سی‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران است که در بخش مستند این جشنواره به نمایش درآمد.
این مستند وقایع یک روزه از زندگی یکی از جانبازان دفاع مقدس به نام مسکوچی است. محوریت فیلم با همسر این جانباز است که تامین معیشت خانواده را به عهده گرفته است.
این زن درحالی با مسکوچی ازدواج کرده است که همسر قبلی مسکوچی او را رها کرده است، مسکوچی کار ندارد، از پرونده جانبازی و بیمه و مزایای آنچنانی نیز برخوردار نیست.
او با ایثاری که کرده زندگی نابسامان مسکوچی را سر و سامانی داده است. همه در خواست مسکوچی از مسولان امر این است که حقوقی را مشخص کنند تا همسر او مجبور به کارکردن در شرایط سخت نباشد.
فیلم «دیده‌بان و بانو» بدور از شعار زدگی، مظلوم نمایی و اطناب آن چیزی را بگوید که مسکوچی می‌خواهد.
همچنین فیلم سعی دارد با پرهیز از هر گونه تجربه‌گرایی معمول و افتادن در فصاهای آرتیستیک و مواردی مثل آن ذهن مخاطب و احیانا مسولان را به اصل مطلب معطوف کند. التبه اگر چشم مسولی بخواهد درد این جانباز را ببیند.
مستندهایی از جنس «دیده‌بان و بانو» را نباید با نگاه منتقدانه دید. حتی مواجه ما به عنوان بیننده نیز نباید مثل وقتی باشد که در حال دیدن فیلم هستیم. «دیده‌بان و بانو» دردواره‌ایی از یک اتفاق تراژیک است. اتفاقی که سبب شده ما قهرمانان خود را فراموش کنیم و در این فراموشی هر یک از ما به طریقی قصور کرده است. هر چند که خیلی دیر شده اما شاید هنوز نوشدارو کارساز باشد و بتواند به سهراب‌هایی امید به زندگی دوباره بدهد.
فرم «دیده‌بان و بانو» بیننده را با فاصله گذاری وارد فضای فیلم می‌کند. این اقدام کارگردان که در هنگام تدوین شکل گرفته است، به یک معنا حسن و به یک معنا می‌تواند ضعف فیلم تلقی شود. حضور کارگردان به واسطه صدا در فیلم سعی دارد سکانس باز سازی شده خواستگاری در ۱۲ سال پیش را با ادامه فیلم در زمان حاضر جدا کند که از این نظر، این فاصله گذاری ضعف فیلم محسوب می‌شود. اما از این منظر که این فاصله گذاری با این نگاه تفسیر شود که فیلمساز قصد دارد به مخاطب بگوید فقط یک فیلم نمی‌بیند حسن آن محسوب می‌شود.
نکته قابل اشاره این که فیلم سعی ندارد حس ترحم کسی را برانگیزد. به هر تقدیر فیلم هر چه باشد نیازمند دیده شدن در سطحی وسیع است و بینندگان فیلم بخصوص مدیرانی که از دست آنها کار برمی‌آید، باید آن راببیند.
انتهای پیام/ ۱۶۲
