با کارشکنی صدام هیچ چیز در جنگ مهیا نبود/ با امکانات محدود به هسته ی موشکی دست یافتیم

سردار سرتیپ "امیرعلی حاجی زاده" فرمانده نیروی هوافضا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در گفت و گوی اختصاصی با خبرگزاری دفاع مقدس، گفت: جنگ ایران و عراق چند سال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در حالی آغاز شد که تعدادی از سران ارتش متواری و عدهای از آنها دستگیر شده بودند. قبل از انقلاب بدنه ارتش توسط 50 هزار مستشار اداره میشد اما بعد از انقلاب برخی از آنها به کشورهایشان برگشته بودند و ایران دارای یک ارتش ناقص بود، به این معنا که سران و فرماندهان اصلی حضور نداشتند. به عبارتی مستشاران که نبض ارتش در دست آنها بود متواری شده بودند.

وی ادامه داد: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و بسیج به شکل کنونی در زمان جنگ وجود نداشتند؛ تعداد محدودی از پاسداران نیز در مناطق درگیری در کردستان بودند و ایران آمادگی جنگ را نداشت. رژیم بعث عراق نیز با در نظر گرفتن تمام جوانب و برنامه ریزی طولانی تصمیم به حمله به ایران گرفت.

حاجیزاده، با بیان اینکه حمله عراق به ایران همه را غافلگیر کرد، گفت: تمام اقدامات رزمندگان اسلام در روزها و ماههای اول کاملا انفعالی بود. ما برای شروع جنگ امکانات چندانی نداشتیم و تا ارتش نیروهای خود را سازماندهی کرد و بر سر خط آورد زمان زیادی را از دست دادیم. رزمندگان نیز در جبهه تقسیم کار نمیکردند، زیرا هرکس بر اساس نیاز هر منطقه و چگونگی شرایطی میتوانست تصمیم بگیرد. افرادی مانند شهیدان تهرانی مقدم و شفیع زاده نیز از جمله جوانانی بودند که بر اساس نیاز جبههها رفته بودند. آتش پشتیبانی نیز یکی از نیازهایی بود که در جبهه آبادان شهیدان تهرانی مقدم و شفیع زاده ادواتش را بر عهده داشتند.

وی ادامه داد: حرکتها کاملا خودجوش و مردمی و البته با محدودیتهای زیاد بود چرا که ماههای اول جنگ با کارشکنیهای بنیصدر کار بسیار سخت شد و هیچ چیز مهیا نبود. با این مشکلات کار آغاز شد و جوانانی که عمدتا کم سن بودند بعد از مدتی به درجه فرماندهان نظامی رسیدند. شهیدان تهرانی مقدم، شفیع زاده، باکری، همت، خرازی و نیز تعدادی از رزمندگان آن دوره که الان جزء مسئولین هستند، در زمان جنگ با وجود سن کم وارد جبهه شدند.

حاجی زاده، با اشاره به عدم آشنایی نیروهای ایرانی با غنائم به دست آمده از ارتش عراق گفت: تجهیزات اغتنامی با تجهیزات ایرانی بسیار متفاوت بود. به عنوان مثال توپخانه عراق هیچ تشابهی با توپخانه ارتش ما نداشت و توپهای مورد استفاده عراقیها با توپهای ارتش ما بسیار متفاوت بود. بنابراین ما مجبور بودیم همین غنائم را به کارگیری کرده و آنها را سازماندهی و عملیاتی کنیم. حتی گاهی باید قطعات را در آورده و کمبودها را جبران میکردیم و کسانی شبیه شهید مقدم و شهید شفیع زاده با کمک قشر عظیمی از جوانان توانستند آنها را عملیاتی کنند، چرا که جنگ نیاز به آتش پشتیبانی داشت و سازمان توپخانه سپاه با استفاده از تجهیزات غنیمتی شکل گرفت.

فرمانده نیروهای هوافضا سپاه تاکید کرد: یک فرمانده نظامی علاوه بر آموزش و کسب تجربه به مرور به نقطهای از فرماندهی در سطح، تیپ، گردان و لشکر میرسد و یک تیپ یا لشکر آماده به او تحویل داده می شود اما در آن دوره لشکر آماده وجود نداشت و هیچ کدام از تجهیزات غنیمتی نیز دارای پشتیبانی و زیرساخت نبود. روشی خاصی نیز برای آموزش  و جذب نیرو وجود نداشت.

سردار امیر علی حاجی زاده تصریح کرد: در جنگ فرماندهان سعی داشتند تمام کارها را به طور فشرده و در کوتاه مدت انجام دهند و جوشش و حرکات فردی، کارها و فعالیتهای هر روز را مشخص میکرد. آن روزها به سرعت تیپ، گردان، لشکرها و یگانهای پشتیبانی آتش شکل گرفت و با گذشت زمان نیز نیازهای بسیاری مطرح شد.

این رزمنده هشت سال دفاع مقدس، بیان کرد: دشمن ما در جنگ تحمیلی فقط عراق نبود، بلکه کشور های عربی خزانه های خود را در اختیار صدام قرار دادند و بعد از پایان جنگ با بدهیهای چند ده میلیاردی مواجه شدند. تقریبا اکثر کشورهای اروپایی مانند آمریکا نیز اطلاعاتی را در اختیار رژیم بعث عراق میگذاشتند. اخیرا خاطرات یک خلبان هواپیمای  U2را مطالعه می کردم  که در آن مطرح شده بود که چه مقدار پرواز در مناطق جنگی و جبهه های ایران و چه مقدار اطلاعات داشته و چه اطلاعاتی در رابطه با  مراکز کنترل فرماندهی، اطلاعات و تجهیزات و پشتیبانی مالی در اختیار رژیم صدام قرار داده بوده است.

حاجیزاده، حامیان مالی رژیم صدام را حدود 30 کشور دانست و گفت: کشور ایران با چنین شرایطی با عراق میجنگید. علاوه بر این شاهد پیدایش امکانات جدید در کشور عراق بودیم به طور مثال عراق دارای هواپیما، موشک، تانک و توپخانه های جدید بود که کشورهای دیگر برای برای او فراهم میکردند اما هواپیماهای تهاجمی ایران با محدودیت های فراوانی روبرو بوده و قابلیت روزهای اول خود را نداشتند و لذا توان شناسایی یا ردیابی و مورد اصابت قرار دادن اهداف را نداشتند.

فرمانده نیروی هوافضای سپاه خاطرنشان کرد: در طول جنگ به مرور کارها سخت میشد و برد پایین توپخانه پاسخگوی نیازهای ما نبود، زیرا صدام تمام شهرها را زیر برد موشکی خود برده و توسط هواپیماهای جنگی بمباران میکرد، هدف او نیز منع مردم و مسئولین از ادامه مقاومت بود و در شرایطی که عمده سرزمین و موقعیتهایی جغرافیای ایران در اختیار صدام  بود او قصد داشت صلح را بر ما تحمیل کند. در این شرایط باید سازمان رزمی خود را توسعه میدادیم و حجم آتش را بالا و برد را زیاد می کردیم. تا سال 63 پشتیبانی آتش ما توپخانه ها بودند، ما نیز به دنبال ازدیاد برد بودیم تا ایجاد بازدارندگی کنیم.

این رزمنده هشت سال دفاع مقدس با اشاره به زمان مطرح شدن بحث دستیابی به موشک، اظهار کرد: مسئولین نظامی و سیاسی ما سفری به سوریه و لیبی داشتند و بعد از مدتی از طریق سوریه ساخت موشک را آموزش دیده و از طریق لیبی تجهیزات محدودی را دریافت کردیم. اولین هسته ی موشکی ما در سال 1363 شکل گرفت و شاید باور آن سخت باشد که امکانات ما 2 سکوی پرتاب و 8 فروند موشک بود که کشور لیبی به ما داد. این وضعیت در زمانی بود که تمام کشورهای دنیا ایران را تحریم کرده بودند و حتی برای خرید سیم خاردار، توپ، تجهیزات مخابرات و مهمات با مشکل مواجه بودیم.

حاجی زاده افزود: صادرات نفت کشور هم با مشکلاتی روبرو بود و عملا ذخایر ارضی و پولی نداشتیم و در همین حال باید کشور و جنگ اداره می شد. آن روزها و در آن شرایط سخت توانستیم اولین هسته موشکی را با فرماندهی شهید حسن تهرانی مقدم شکل داده و از آن به بعد فرماندهی توپخانه را  شهید شفیعی زاده و مجموعه موشکی به فرماندهی شهید تهرانی مقدم بر عهده گرفتند.  نکته مهم این بود که فرماندهان و نیروهای ما به قدری به آینده امیدوار بودند که شهید تهرانی مقدم بعد از مدتی هسته اول موشکی را یگان موشکی نامید.

وی اظهار کرد: در شرایطی که همه چیز کاملا مبهم و آینده نیز تاریک بود رزمندگان 2 فروند موشک را برای آشنایی با نحوه ساخت آن جدا کردند. وقتی آن را باز کردیم متوجه پیچیده بودن قطعات آن برخلاف ظاهر سادهاش شدیم. در آن موشکها همه فناوریهای پیشرفته به کار رفته بود در حالی که ما از زیر ساختهای فنی و علمی محروم بودیم. همچنین تکنولوژی ساخت ابزار دقیق و مواد اولیه نیز در دست نبود.

سردار حاجی زاده بیان کرد: مقام معظم رهبری در یکی از بازدیدهای خود فرمودند شما باید به ساخت موشک دست پیدا کنید. ما در انبار موشکهای محدودی داشتیم که در کل 8 فروند بودند و به طور مداوم از آنها استفاده میشد. مقام معظم رهبری آن روز به متخصصان جرات و جسارت داد تا موشکها را باز کرده و موشکی را از روی آن طراحی کنند. زمانی که موشک باز شد و مراحل کار را پیگیری می کردیم افرادی مانند شهید تهرانی مقدم به آینده امید داشتند

حاجی زاده در پایان خاطرنشان کرد: در جنگ تحمیلی رزمندگان متوجه این موضوع نبودند که اگر آن موقع به موشک با برد بالا دست پیدا نکنیم در آینده با چه اتفاقات و تحقیری از سوی منافقین روبرو خواهیم شد. اما شهید مقدم با سرمایهگذاری و پیگیریهای پیاپی خود گویی از آینده مطلع بودند.