به گزارش گروه اخبار داخلی دفاع‌پرس، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه امروز (دوشنبه) در همایش بین‌المللی «یکجانبهگرایی و حقوق بین‌الملل» که در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، اظهار داشت: چندجانبهگرایی یک انتخاب نیست یک ضرورت است، دولت‌ها ذاتاً نسبت به حاکمیت خودشان بسیار - بسیار با حساست عمل کرده‌اند و می‌کنند و اگر نیاز قطعی دولت‌ها به حل مسائل‌شان از طریق چندجانبهگرایی نبود، هیچ گاه چندجانبهگرایی پا نمی‌گرفت.
وی افزود: اینکه می‌بینید دیپلماسی چندجانبهگرایی به عنوان یک واقعیت در صحنه بین‌المللی ظهور و بروز پیدا کرده است به دلیل امکان ناپذیر بودن راه حل‌های یکجانبه است.
وزیر امور خارجه تاکید کرد: دولت‌ها به این نتیجه رسیدند که نمی‌توانند مشکلات خود را به صورت یکجانبه حل کنند و نمی توانند به تنهایی از فرصت‌ها استفاده کرده و مانع اقدامات هنجارشکنانه دیگران باشند به همین دلایل دولت‌ها به چندجانبهگرایی روی آورده‌اند.
ظریف چندجانبهگرایی را نیاز قطعی جامعه بشری خواند و گفت: ده‌ها سال است که دولت‌ها در دنیا بدون چندجانبهگرایی امکان حیات ندارند در بعضی حوزه‌ها چندجانبهگرایی را بدون فکر می‌پذیریم مثل زمانی که تلفن را بر می‌داریم و صحبت می‌کنیم، فراموش می‌کنیم که مقررات متعدد چندجانبه سفر و مکالمه ما را امکان‌پذیر کرده است و اگر این امکانات چندجانبه نبود ما هیچ‌گاه نمی‌توانستیم کم‌ترین روابط عادی که برای ما بدیهی است انجام دهیم.
وی با بیان اینکه در شرایط گذار کنونی چندجانبهگرایی بیش از همیشه به عنوان یک ضرورت در جامعه بین‌المللی تبدیل شده است، گفت: دنیا دیگر غرب نیست این به معنای ضد غربی بودن نیست این به معنای فراموش کردن برتری‌های نسبی غرب در حوزه سیاست، اقتصاد، علم و صنعت نیست بلکه بدین معناست که در دنیای امروز نه تمام واقعیات در غرب اتفاق می‌افتد و نه تمام آنچه برای جهان اهمیت دارد در غرب اتفاق می‌افتد و نه غرب می‌تواند همه تصمیمات برای همه تحولات جهانی را اتخاذ کند.
وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه در گذشته‌های دور همه اتفاقات دنیا در اروپا و در غرب اتفاق می‌افتاد، افزود: زمانی بود که اروپا و غرب تمامی اتفاقاتی که در دنیا می افتاد را تعیین مسیر می‌کردند.
ظریف اضافه کرد: بعضی از ما هنوز هم متاسفانه این اعتقاد را داریم که هر اتفاقی که در دنیا می‌افتد حتماً باید غربی‌ها و آمریکایی‌ها آن را تعیین کرده باشند اما واقعیت این است که در دنیا همه اتفاقات توسط غرب اتفاق نمی‌افتد، ما در واقع یک جهان پساغربی داریم که همه دنیا در واقعیات مشترک هستند.
ظریف با بیان اینکه چندجانبهگرایی یک انتخاب نیست بلکه یک ضرورت است، گفت: یکجانبهگرایی محتوم به شکست است چراکه با واقعیت‌های بین‌المللی در تعارض است و امروز همه دولت ها به این نتیجه رسیده‌اند که نمی‌توانند به صورت یکجانبه تصمیم‌گیری کنند و می‌دانند که بدون چندجانبهگرایی امکان حیات ندارند.
وی افزود: دولت‌ها به صورت ذاتی نسبت به حاکمیت خود با خفت عمل کرده و می‌کنند و اگر نیاز دولت‌ها به حل مسائل خود با چندجانبهگرایی نبود، هیچ وقت سیاست‌های چندجانبهگرایی شکل نمی‌گرفت.
وزیر امور خارجه تاکید کرد: دولت‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که نمی‌توانند مشکلات خود را به تنهایی حل کنند و از سوی دیگر نمی‌توانند به صورت یکجانبه مانع اقدامات هنجارشکنانه دیگران شوند و بر این اساس به سیاست‌های چندجانبهگرایی روی آورده‌اند.
وی تصریح کرد: زمانی بود که همه اتفاقات دنیا در غرب رخ می‌داد و دنیای بدون غرب معنایی نداشت اما امروز همه به این نتیجه رسیده‌اند که دیگر غرب نمی‌تواند همه تصمیمات را برای تحولات جهانی اتخاذ کند.
ظریف با بیان اینکه واقعیت این است که امروز غرب نمی‌تواند همه تصمیمات جهان را اتخاذ کند و ما در جهان پساغربی قرار داریم، اظهار داشت: دولت‌ها قطعا نمی‌توانند به صورت یکجانبه برای جهان تصمیم بگیرند چرا که دولت‌ها، انحصار خود را در تصمیم‌گیری‌های جهانی از دست داده‌اند.
وی با بیان اینکه ابزار و مراکز قدرت متکثر شده است، خاطرنشان کرد: مرکز قدرت از غرب تغییر یافته و حتی ما از انحصار اقتصادی در دوران امپریالیسم اقتصادی هم عبور کرده‌ایم.
وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه امروز فردی با موبایل کوچک خود می‌تواند پیام‌های مهمی را به دنیا مخابره کند، اظهار داشت: اگر همه دولت‌های جهانی دور هم جمع شوند، باز هم بدون حضور سایر ذینفعان نمی‌توانند تصمیم‌گیری کنند و هیچ دولتی به تنهایی نمی‌تواند منافع خود را تامین کند و مانع خطرات پیش روی خود باشد.
ظریف با اشاره به حادثه ۱۱ سپتامبر متذکر شد: هزینه‌های نظامی آمریکا به تنهایی ۱۰ برابر کشورهای دیگر و حدود ۶۰۰ میلیارد دلار است و پس از این کشور، چین، عربستان و روسیه قرار دارند اما با وجود این آمریکا نتوانسته امنیت مردم خود را به خوبی تأمین کند.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه وظیفه اصلی دولت‌ها حراست از مردم خویش است، ادامه داد: سؤال ما این است که آیا دولت آمریکا علی‌رغم دارا بودن هزینه‌های نظامی کلان توانسته در زمینه اقتصادی و بین‌المللی موفق باشد؟
وی با بیان اینکه قطعا دولت‌ها نمی‌توانند در اقتصاد دنیا سهم عمده‌ای داشته باشند، تصریح کرد: سازمان‌ها و بازیگران غیرحکومتی نه تنها می‌توانند منجر به تخریب امنیت شوند، بلکه می‌توانند امنیت را هم ایجاد کنند و این در حالی است که دولتی چون آمریکا از تأمین امنیت مردم خود عاجز است.
ظریف با تأکید بر اینکه امروز در دنیا بازی با حاصل جمع صفر غیرممکن است، گفت: بازی با حاصل جمع صفر به این معنا است که شما بتوانید با هزینه دیگران برای خود منفعت بخرید، این در حالی است که حتی در صفرترین بازی که همان جنگ است، پیروز و شکست خورده نداریم و هر دو طرف شکست می‌خورند.
وزیر امور خارجه ادامه داد: طبق گفته رئیس جمهور آمریکا، آنان هفت تریلیون دلار در منطقه ما هزینه کرده‌اند اما سؤال ما این است که آیا آمریکا امروز احساس امنیت بیشتری می‌کند؟ واقعیت این است که این چنین نیست،؛چرا که ترامپ خودش هم اذعان کرده که مردم آمریکا از عملکرد وی ناراضی هستند.
وی با اشاره به اینکه آمریکا همواره حقوق بین‌الملل را زیر پا می‌گذارد، گفت: طبق گفته جان بولتون، حقوق بین‌الملل تنها یک ابزار در جعبه ابزارهای آمریکاست و آنان هر زمان که حقوق بین‌الملل را به نفع خود بدانند، آن را عملیاتی می‌کنند.
ظریف تأکید کرد: حقوق بین‌الملل در موارد بسیار نادر و از سوی کشورهایی چون آمریکا نقض می‌شود اما سایر کشورها در حالت عادی آن را رعایت می‌کنند و ما نباید به علت تخطی یک کشور از حقوق بین‌الملل بگوییم که هیچ قرارداد بین‌المللی نباید منعقد شود.
وی با اشاره به خروج آمریکا از توافقات بین‌المللی گفت: آمریکا نه تنها از برجام خارج شده است، بلکه می‌بینیم که از توافقنامه‌هایی چون پاریس و نفتا هم خارج شده است و به هیچ قاعده بین‌المللی توجه نمی‌کند و در پاسخ به کسانی که به خروج آمریکا از برجام ایراد گرفته‌اند باید گفت که تقریبا چیزی نمانده که ترامپ از آن خارج نشده باشد و ان‌شاء‌الله همین گونه پیش بروند از شورای امنیت هم خارج می‌شوند و خیال همه راحت شود.
ظریف تأکید کرد: آمریکا به هیچ یک از قوانین بین‌المللی توجه نمی‌کند و سیاست یکجانبهگرایی را در پیش گرفته است و اگر همین رویه را ادامه دهد دیگر کسی به امضای آمریکا توجهی نمی‌کند و آمریکا را از روابط خود خارج خواهند کرد.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه ما نباید اقدامات اقتصادی آمریکا علیه کشورمان را تحریم بدانیم، چرا که این اقدامات مصداق تروریسم اقتصادی است، اظهار داشت: تحریم همان جنگ است و در واقع کشورهایی چون آمریکا این جنگ را علیه افراد غیرنظامی به کار می‌گیرند که این تعریف به تروریسم نزدیک تر است و ما نباید از عنوان تحریم استفاده کنیم.
وی ادامه داد: هدف تحریم، اعمال قانون است اما آمریکا کسانی را تحریم می‌کند که قطعنامه‌های سازمان ملل متحد و قوانین بین‌المللی را اجرا می‌کنند.
ظریف تأکید کرد: ما باید مراقب باشیم که آمریکا دوباره نتواند سیاست‌های یکجانبهگرایی خود را با پوشش چندجانبهگرایی پیش ببرد، چرا که در این صورت مقابله با آن بسیار دشوار است.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه قطعا مردم ما به دلیل سیاست‌های تروریسم اقتصادی آمریکا در فشار هستند، گفت: واقعیت قضیه این است که این اقدامات آمریکا در درازمدت راه به جایی نمی‌برد و همه می‌دانند که آمریکا معتاد به تحریم است و هیچ کشوری به اندازه آمریکا به این سیاست علیه کشورها رجوع نکرده است.
وی با اشاره به گرایش آمریکا به سیاست‌های یکجانبهگرایی، گفت: برخی از بازیگران قدرتمند در عرصه بین‌المللی یکجانبهگرایی را به عنوان رویکردی برای افزایش منافع ملی خود انتخاب کرده‌اند و اگر موج یکجانبهگرایی گسترش پیدا کند، چیزی از حقوق بین المللی باقی نمی‌ماند.
وزیر امور خارجه ادامه داد: حقوق بین‌الملل نظام خاص و منحصر به فردی است که هدف اولیه آن، تنظیم روابط بین دولت‌هاست و بدنبال قانونمند کردن رفتار دولت‌ها در عرصه بین‌المللی است و چندجانبهگرایی هم در حقوق بین‌الملل تعریف می‌شود.
ظریف تصریح کرد: در حقوق بین‌الملل، کرامت انسان بسیار مورد توجه قرار گرفته و بر اساس آن همه نهادهای ملی و بین‌المللی باید در خدمت شهروندان خود باشند و جنبه‌های مختلف زندگی آنان را ارتقا دهند.
وی با اشاره به اینکه برخی از کشورها همواره بدنبال تحریم کشورهای مقابل خود هستند، اظهار داشت: حقوق بین‌الملل، دولت‌ها را از توسل به ابزارهای مخربی چون تحریم برای پیشبرد مافع سیاسی بر حذر می‌دارد.
وزیر امور خارجه تاکید کرد: تحریم‌ها علاوه بر آنکه اثرات بسیار مخربی بر ملت‌های هدف دارند، دارای آثار منفی در کشورهای ثالث هستند و وضعیت را برای این کشورها بسیار پیچیده می‌کند.
ظریف بیان کرد: بر این اساس، حقوق بین‌الملل، کشورها را ملزم به آن کرده که از سیاست‌های یکجانبه‌گرایانه و زورمدارانه دست بردارند و به سمت اقدامات دیپلماتیک و چندجانبهگرایی حرکت کنند.
وی گفت: در شرایط فعلی اگر چه آمریکا موفق شده است که با استفاده از زور و قلدری خود و با استفاده از جایگاهی که در عرصه اقتصادی و بانکی دارد، بسیاری از دولت ها را وادار به تبعیت از تحریم‌ها علیه ایران کند اما این وضعیت برای آمریکا هم هزینه‌های سیاسی و اجرایی گزافی داشته است و آمریکا برای قبولاندن این سیاست خود به سایرین مجبور شده که هزینه‌های زیادی را بپردازد.
انتهای پیام/ 151
