گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس: ۱۳ آبان در تاریخ انقلاب اسلامی ایران روایت‌گر سه رویداد مهم است؛ نخست دستگیری حضرت امام خمینی (ره) و تبعید ایشان به ترکیه در سال ۱۳۴۳؛ دوم شهادت حدود ۵۶ نفر از دانش‌آموزان که در اعتراض به حکومت پهلوی در سال ۱۳۵۷ به خیابان‌ها آمده بودند و سوم تسخیر لانه جاسوسی آمریکا توسط «دانشجویان پیرو خط امام» که در سال ۱۳۵۸ صورت گرفت.
تبعید امام خمینی (ره) در ۱۳ آبان سال ۱۳۴۳
حضرت امام خمینی (ره) ۱۳ آبان سال ۱۳۴۳ در واکنش به تصویب قانون «کاپیتولاسیون»، علیه این اقدام حکومت پهلوی سخنرانی کرده و فرمودند: «دولت با کمال وقاحت از این امر ننگین طرفداری کرد! ملت ایران را از سگ‌های آمریکا پست‌تر کردند. اگر چنانچه کسی سگ آمریکایی را زیر بگیرد، بازخواست از او می‌کنند؛ لکن، اگر شاه ایران یک سگ آمریکایی را زیر بگیرد، بازخواست می‌کنند؛ و اگر چنانچه یک آشپز آمریکایی شاه ایران را زیر بگیرد، مرجع ایران را زیر بگیرد، بزرگ‌تر مقام را زیر بگیرد، هیچ‌کس حق تعرض ندارد! چرا؟ برای اینکه می‌خواستند وام بگیرند از آمریکا!...».
پس از سخنان اعتراض‌آمیز امام خمینی (ره) خطاب به رژیم پهلوی، فردای آن روز یعنی شامگاه ۱۴ آبان، کماندو‌های رژیم به‌همراه مأموران «ساواک» به خانه ایشان هجوم برده و پس از بازداشت «سید روح‌الله موسوی الخمینی»، ایشان را به ترکیه تبعید کردند که سرآغازی شد بر تبعید ۱۴ ساله امام خمینی (ره) که تا ۱۰ روز قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، یعنی ۱۲ بهمن سال ۵۷ ادامه پیدا کرد.
کشتار دانش‌آموزان در ۱۳ آبان سال ۱۳۵۷
از سویی دیگر ۱۳ آبان، روز‌های ایستادگی و خروش ملت ایران را یادآور می‌شود؛ در ۱۳ آبان سال ۱۳۵۷، بعد از اینکه مردم هنوز به‌دلیل کشتار بزرگی که در تظاهرات ۱۷ شهریور صورت گرفته بود، در شوک بزرگی بودند؛ تعداد زیادی از دانش‌آموزان مدارس خود را تعطیل کرده و به سمت دانشگاه تهران تظاهرات کردند تا صدای اعتراض خود را به رژیم پهلوی و جهانیان برسانند که بعد از ورودشان به دانشگاه تهران و همراه شدن دانشجویان با آن‌ها، مأموران ابتدا سعی کردند تا دانش‌آموزان را با گاز اشک‌آور متفرق کنند؛ اما پس از اینکه فریاد «الله‌اکبر» آن‌ها در میان دود و آتش بلندتر شد، نظامیان آن‌ها را با گلوله‌های جنگی هدف قرار دادند که بر اثر آن ۵۶ دانش‌آموز شهید و صد‌ها نفر زخمی شدند.
تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در ۱۳ آبان سال ۱۳۵۸
اما رویداد مهمی که بیشتر از هر چیز ۱۳ آبان را در تاریخ انقلاب اسلامی ایران با اهمیت‌تر کرده است، تسخیر سفارت آمریکا توسط «دانشجویان پیرو خط امام» است که تا به امروز از آن به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اتفاقات تاریخ روابط بین‌الملل یاد شده و در تقویم ملی ایران «روز ملی مبارزه با استکبار جهانی» نام گرفته است؛ البته این روز در تقویم ملی نیز به‌دلیل کشتار دانش‌آموزان در سال ۱۳۵۷، «روز دانش‌آموز» هم شناخته می‌شود.
در همین راستا، صبح روز سیزدهم آبان، «دانشجویان پیرو خط امام» از دانشگاه‌هایی نظیر تهران، پلی‌تکنیک، صنعتی شریف، شهید بهشتی و... ضمن برگزاری تظاهراتی تا سفارت آمریکا، از دیوار‌های سفارت بالا رفته و آن را به تصرف کامل خود درآوردند. این درحالی بود که روز دهم آبان، حضرت امام خمینی (ره) در بیانیه‌ای که به‌مناسبت سالروز حمله رژیم شاه به دانشگاه تهران صادر کرده بودند، اعلام کردند: «...دشمنان ما در هر فرصت خصوصاً در این روز از هیچ توطئه‌ای دست بردار نیستند و با هر وسیله ممکن می‌خواهند آرامش را از ملت عزیز سلب کنند. بر دانش‌آموزان، دانشگاهیان و محصلین علوم دینیه است که با قدرت تمام، حملات خود را علیه امریکا و اسرائیل گسترش داده و امریکا را وادار به استرداد این شاه مخلوع جنایتکار نمایند و این توطئه بزرگ را بار دیگر شدیداً محکوم کنند. بر دانش‌آموزان، دانشگاهیان و محصلین علوم دینیه است که با تمام نیرو، وحدت خویش را حفظ و از انقلاب اسلامی خود طرفداری نمایند و بر ملت است که از این دو جناح عزیز با تمام قدرت پشتیبانی کنند».
«حسین شیخ‌الاسلام» یکی از دانشجویانی که پس از سفارت آمریکا، به‌عنوان مترجم به دانشجویان تسخیرکننده این سفارت‌خانه پیوسته است، گفته که: «نظر دانشجویان این بود که ما آمریکایی‌های حاضر در سفارت را به عنوان گروگان می‌گیریم و از آمریکایی‌ها می‌خواهیم شاه را به کشور بازگرداند تا با حضور ناظران بین‌المللی در کشور عادلانه محاکمه شود؛ اما آن‌ها با حماقت و دفاع از شاه این موضوع را طولانی کردند؛ زیرا می‌دانستند محاکمه شاه دست آن‌ها را بیش از پیش در مقابل افکار عمومی جهان رو می‌کند».
لانه جاسوسی
دانشجویان پس از ورود به سفارت آمریکا، متوجه شدند که دیپلمات‌های آمریکایی در حال نابودسازی اسناد و مدارک موجود در سفارت‌خانه هستند که بعدا مشخص شد که این اسناد، اسناد جاسوسی و اقدامات خرابکارانه‌ای است که به مدیریت سفارت آمریکا در ایران رخ می‌داد؛ چراکه دانشجویان بعدا، با چسباندن اسناد خرد شده به‌همدیگر، حدود ۱۱ هزار سند را جمع‌آوری کرده و اطلاعات مهمی از جمله ارتباط افراد مهمی همچون «ابوالحسن بنی‌صدر» با CIA را کشف کردند؛ لذا این اقدام دانشجویان، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا» نام گرفت.
واکنش امام خمینی (ره)
حجت‌الاسلام «سید احمد خمینی» یک روز بعد از تسخیر لانه جاسوسی آمریکا، یعنی ۱۴ آبان در سفارت آمریکا حضور یافت و وقتی درباره پیام امام برای دانشجویان از وی سوال شد، گفت: «تمام مردم ایران از این عمل پشتیبانی می‌کنند». وی همچنین تأکید کرد: «به نظر من اقدام دانشجویان، اشغال سفارت امریکا محسوب نمی‌شود؛ بلکه جوانان دلیر ما لانه جاسوسی را تصرف کرده‌اند تا اشغالگران را بیرون رانند».
حضرت امام خمینی (ره) نیز در همان روز در سخنانی، به تسخیر لانه جاسوسی آمریکا واکنش نشان داده و فرمودند: «آن مرکزی هم که جوانهای ما رفتند و گرفتند- آن‌طور که اطلاع دادند- مرکز جاسوسی و مرکز توطئه بوده است. آمریکا توقع دارد که شاه را ببرد به آن‌جا مشغول توطئه، پایگاهی هم این‌جا برای توطئه درست کنند، و جوانهای ما بنشینند و تماشا کنند».
فروریختن هیمنه آمریکا
تسخیر لانه جاسوسی آمریکا، فروریختن هیمنه و حقارت این کشور را در عرصه جهانی به‌دنبال داشت؛ در این راستا «هرتزبرگ» نویسنده متن سخنرانی‌های مهم «جیمی کارتر» رئیس جمهور وقت آمریکا، اذعان کرد که «با نگرانی احساس می‌کنم در حال لغزیدن بر سراشیبی هستیم...». از طرفی، «سایروس ونس» وزیر امور خارجه وقت آمریکا نیز اشغال سفارت این کشور در تهران را «آغاز یک داستان دردناک برای ملت آمریکا» دانست و همچنین «هامیلتون جردن» رئیس وقت ستاد کاخ سفید نیز اذعان که «آمریکایی‌ها بعد از تسخیر سفارت‌شان در ایران تحقیر شدند.» از سویی دیگر «پیر سالینجر» روزنامه‌نگار و سناتور سابق آمریکایی گفت که: «چگونه ممکن است که بزرگ‌ترین قدرت جهان ناگهان خود را زیر منت کشوری که دچار بی‌نظمی انقلابی شده است، بیابد؟».
«دانشجویان پیرو خط امام» چه کسانی بودند؟
«دانشجویان پیرو خط امام» در تمام نشست‌های خبری، سخنرانی‌ها و اعلام مواضع، از اعضای خود نامی به میان نمی‌آوردند؛ اما برخی از افراد شناخته‌شده آن‌ها عبارت بودند از: «ابراهیم اصغرزاده»، «رضا سیف‌اللهی»، «محسن میردامادی»، «حبیب‌الله بی‌طرف»، «رحیم باطنی»، «علی اصغر زحمتکش»، «عباس عبدی»، «سیدمحمد هاشمی اصفهانی»، «اکبر رفان»، «محمدرضا خاتمی»، «محسن امین‌زاده»، «رحمان دادمان»، «شمس‌الدین وهابی»، «وفا تابش»، «محمد نعیمی‌پور»، «حسین شیخ‌الاسلام»، «فروز رجایی‌فر»، «احمدرضا کاظمی» و...
شهدای «دانشجویان پیرو خط امام»
همچنین از میان «دانشجویان پیرو خط امام» تعدادی زیادی نیز بعد از تسخیر لانه جاسوسی آمریکا به شهادت رسیدند که اسامی آن‌ها عبارت است از: شهید «مهدی رجب‌بیگی»، شهید «جمال امیرخانی»، شهید «غلامحسین اسدی»، شهید «حبیب برادران توکلی»، شهید «محمد بهبهانی»، شهید «محمد بولوردی»، شهید «غلامحسین بسطامی»، شهید «حسین بهادری»، شهید «هوشنگ ترکاشوند»، شهید «علی حاتمی»، شهید «جعفر ذاکر»، شهید «سید احمد رحیمی»، شهید «بهروز سلطانی»، شهید «حسن سیف»، شهید «جلیل شرفی»، شهید «اسدالله شیران»، شهید «حسین شوریده»، شهید «علی صبوری»، شهید «فریدون صدری»، شهید «فضل الله میرعابدینی»، شهید «محمد فاضل»، شهید «ناصر فولادی»، شهید «سید احمد کدخدازاده»، شهید «بیژن گلشنی»، شهید «محسن ماندگاری»، شهید «مجید موذن صفایی»، شهید «حسین میر سلطانی»، شهید «عباس ورامینی»، شهید «محسن وزوایی»، شهید «علیرضا هادی‌پور»، شهید «عبدالرحمان یاعلی‌مدد»، شهید «حسین اقدامیان».
انتهای پیام/ 113
