امروز در حوزه ادبیات انقلاب با یک توطئه سکوت مواجه هستیم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری دفاع مقدس، آئین رونمایی از کتاب " ادبیات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس " با حضور غلامرضا کافی، نویسنده اثر، مصطفی محدثی خراسانی، رضا اسماعیلی، فیروز زنوزی جلالی، قادر طراوت پور، محمدقاسم فروغی جهرمی، حسین قرائی، ربیعی در محل خبرگزاری فارس برگزار شد.

 در ابتدای این مراسم رضا اسماعیلی شاعر ادبیات انقلاب اسلامی با بیان اینکه هر ادبیات از زمان تکوین و تثبیت شود سه مرحله را پشت سر می گذارد، اظهار داشت:  هر ادبیاتی از زمان تکوین و زمانی که تثبیت شود و تبدیل به یک سبک ادبی شود سه  مرحله پیدایش و تکوین، بالندگی  بلوغ و تثبیت را پشت سر میگذارد.

وی با بیان اینکه تولد ادبیات انقلاب اسلامی به تاریخ 15 خرداد سال 42 باز می گردد، افزود: همزمان با قیام تاریخی 15 خرداد ماه در واقع ادبیات انقلاب اسلامی متولد شد و این مقطع تاریخی را به عنوان تاریخ تولد ادبیات انقلاب اسلامی باید ثبت کنیم.

وی اضافه کرد: معتقدم اولین نسل از شاعران انقلاب اسلامی، تودههای انقلابی و مردم کوچه و بازار بودند، مردمی که با شعارهای حماسی و انقلابی خودشان و به صورت خودجوش که از بطن ملت برخاسته بود بنیان ادبیات انقلاب اسلامی را گذاشتند که از جمله آن میتوان به شعار انقلابی نظیر «با خون خود نوشتم از جان خود گذشتم یا مرگ یا خمینی»، «سکوت هر مسلمان اهانت است به قرآن»، «نصر من الله و فتح القریب، مرگ بر آن سلطنت پرفریب»، «میجنگیم، میمیریم، سازش نمیپذیریم» اشاره کرد.

اسماعیلی ادامه داد: در واقع این مردم بودند که راه ادبیات انقلاب اسلامی را هموار کردند و در ادامه شاعران بزرگی چون طاهره صفارزاده، موسوی گرمارودی، قیصر امین پور و نصر الله مردانی و دیگران از این شعارها، مضامین ارزنده را کسب کردند و به نمونه سازی در حوزه ادبیات انقلاب اسلامی پرداختند.

وی با ابین اینکه مردم شاعران نسل اول انقلاب هستند، افزود: در دهه شصت به صورت جدیتر شاعران نسل دوم انقلاب، پس از مردم در حوزه اندیشه و هنر اسلامی ادبیاتی را پایگذاری کردند که در دهه شصت معنامحمور و مضمون محور بود.

اسماعیلی ادامه داد: این ادبیات، ادبیات اعتراض و فریاد بود و در واقع همت شاعران در آن دهه شصت این بود که شعارهای انقلاب، اهداف و آرمانهای حضرت امام(ره) را در اشعار خود تبیین و بیان کنند.

این شاعر انقلابی خاطر نشان کرد: شاعران در این دهه بیشتر به دنبال معنا بودند؛ یعنی فرمگرایی و ساختار خیلی مدنظر شاعران نبود بلکه به عنوان یک رسالت انقلابی و اسلامی به آن نگاه میکردند که طبیعتاً این شعرها قابل ارزیابی و بررسی است.

وی  گفت: مرحله دوم، مرحله بالندگی، بلوغ ادبیات و برآمدن ادبیات انقلاب اسلامی است که در دهه هفتاد اتفاق افتاد. ادبیات انقلاب اسلامی در این دهه به بلوغ رسید و شاعران انقلاب با آن اشرافی که نسبت به حوزه ادبیات پیدا کردند، با تلفیق فرم و محتوا آثار فاخر و درخشانی در حوزه شعر اسلامی پدید آوردند که به نوعی ادبیات انقلاب اسلامی به یک تعادلشاعران و هنرمندانه رسید.

اسماعیلی اضافه کرد: در این دوره شاعران از تعصبات ادبی بیمنطق و کور فاصله گرفتند. حتی بدبینی و تعصباتی که نسبت به شعر نیما وجود داشت، کنار گذاشته شد و شاعران انقلاب با مطالعه دستاوردهای شعر و قالبهای نیمایی اشرافی به حوزه شعر مدرن و نو پیدا کردهاند تا جایی که از قابلیتها، ظرفیتها و توانمندیهای قالبهای نیمایی برای بیان مضامین انقلابی و اسلامی استفاده کردند.

سراینده کتاب "ملکوت کلمات" با بیان اینکه مرحله سوم، مرحله تثبیت و تحکیم اتفاق افتاد، اظهار کرد:مرحله ساختاربندی از دهه 80 اتفاق افتاد و تا  نیمه اول دهه 90 را نیز در بر می گیرد و ما امروز تا حدودی در جریان تثبیت قرار داریم.

وی گفت: در این دهه ادبیات انقلاب اسلامی دارای هویت، شناسنامه و قابل تعریف شد. در این مرحله، باید به تدوین مؤلفههای انقلاب، ادبیات آن، مؤلفهها و ویژگیها  بپردازیم. در این مرحله ادبیات به یک برند تبدیل شده و هویت پیدا می کند.

اسماعیلی عنوان کرد: در این مرحله در حال استانداردسازی هستیم که بزرگوارانی همانند دکتر کافی و سنگری این رسالت بزرگ و خطیر را دراین مرحله به دوش میکشند و این برخلاف مراحل قبلی است که فقط به تولید صرف پرداخته شده است و البته ناگفته نماند که آثار فاخری نیز تولید شده است.

سراینده کتاب "آب، بابا، آزادی" ادامه داد:در مرحله سوم باید به نقاط ضعف و قوت آثار تولید شده بپردازیم؛ زیرا در غیر این صورت دیگران این ادبیات را به نام خود تثبیت کرده و مصادره به مطلوب خواهند کرد. چرا که ما در یک مقطع زمانی بسیار حساسی به سر میبریم که اگر تعلل و کوتاهی صورت پذیرد، جبران آن سخت خواهد بود و دستاوردهای 36 ساله انقلاب اسلامی که شاعران با خون جگر ان را حفظ کردهاند، از دست خواهد رفت.

وی با اشاره به ادبیات انقلاب اسلامی به خلاء های موجود در آن اشاره کرد و افزود: در این عرصه با دو خلاء نظریه پردازی و فقر نقد علمی و فنی روبرو هستیم. این اثر دکتر کافی با تاکید بر حوزه نظریه پردازی ادبیاتانقلاب اسلامی سعی بر جبران این کاستی دارد.

این شاعر انقلابی تصریح کرد: پژوهشنامه ادبیات انقلاب اسلامی، دستی بر آتش و دیگر آثار غلامرضا کافی، به نوعی مانیفست و مرام نامه ادبیات انقلاب اسلامی هستند که توسط وی به رشته تحریر در آمده است. امروز رسالت همه شاعران  این است که این کاستی را جبران کنند.

وی گفت: کسانی که دغدغه تدوین نظریات انقلاب اسلامی را دارند، انگشت شمار هستند که می توان به حمیدرضا شکارسری، اسماعیل امینی، محمدرضا سنگری، یوسعلی میرشکاک، کافی و... اشاره کرد.

اسماعیلی گفت: در حوزه نقد و نظریهپردازی پیش از انقلاب چهرههای خیلی شاخصی نداریم. آنهایی که به صورت پیوسته در این حوزه کار میکردند چهرههایی همانند رضا برآهنی، محمدعلی دستغیب، ضیاء موحد، شفیع کدکنی، کارنامه نسبتاً درخشانتر و پربارتری در آن دوران داشتند که  البته کارهایشان فراز و نشیبهایی هم داشته است و گاهی چالشهایی را در جامعه ایجاد کرده است و تا به امروز هم ادامه پیدا کرده است.

وی با اشاره به ویژگیهای غلامرضا کافی، خاطر نشان کرد: سه ویژگی برجسته غلامرضا کافی که بر کارهای او مهر تایید می زند، خوباوری و اعتماد بنفس، باورمندی و موضع بند و واقع گرایی است.

این شاعر انقلابی اضافه کرد: دکتر کافی خودباوری و اعتماد به نفس علمی و پژوهشی را دارا است و به فرهنگ و اصالتهای ملی خود و هویتهای بومی و اسلامی پشت پا نزدهاند و با اتکا و به پشتوانه این اصالتهای ملی و اسلامی تربیت شده و کار کرده است.

اسماعیلی بیان کرد: کافی نسبت به کاری که انجام می دهد، اعتقاد قلبی دارد و با باورمندی در این حوزه قلم می زند. از اصول اسلامی خود کوتاه نمی آید. ، اما در عین حال آن ویژگی سوم که یک پژوهشگر باید داشته باشد را برخوردار است و آن سعه صدر علمی و واقعگرایی است.

وی اظهار داشت: با مطالعه آثار کافی پی می بریم که مطالب محدود به شاعران انقلاب نشده است. او سعی کرده است همه شاعرانی که به نوعی در ادبیات انقلاب خدمت کرده و اثری در این حوزه دارند دیده شوند که این امر اثبات می کند که وی در آثارش دچار تعصب کور نیست و به یک نوع واقعگرایی پایبندند که این بیطرفی محقق را نشان می دهد.

اسماعیلی ادامه داد: متأسفانه در جامعه ما از آغاز تا به امروز در حوزه ادبیات انقلاب با یک توطئه سکوت مواجه هستیم، این یک واقعیتی است که ما آن را با پوست، گوشت و استخوانمان حس میکنیم؛ یعنی آثاری که بعد از انقلاب اسلامی هم در حوزه ادبیات داستانی و هم در حوزه شعر خلق شده آثاری هستند که با آثار بزرگانی همانند سنایی، عطار، مولانا، حافظ، فردوسی، سعدی پهلو میزنند، ولی متأسفانه دانشگاههای ما نسبت به ادبیات بیمهری دارند، اما امروز خوشحالم که از نسل انقلاب، شاعرانی تربیت شده است که در کسوت نظریه پرداز و ادیب و نظریه پرداز فعالیت می کنند.

انتهای ییام/