توصیه «حاج قاسم» مطالعه کدام‌ کتاب‌ها بود؟/ از خاطرات جنگ تا شناخت دشمن در فتنه‌ها

گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس- ولی منصوریان؛ «شاخصه‌های مکتب شهید سلیمانی» عنوان کتابی است که حجت‌الاسلام علی شیرازی آنرا در ۱۳۱ صفحه در تبیین مکتب حاج قاسم به رشته تحریر درآورده است.

 

نویسنده در این کتاب که توسط انتشارات خط مقدم روانه بازار نشر شده است پس از نگارش مقدمه‌ای؛ توحید، عشق به اسلام ناب محمدی صلی الله علیه و آله، ارادت به اهل بیت علیهم السلام، معنویت، دنیاگریزی، تلفیق معنویت و سیاست، پایبندی به تکالیف شرعی، عقلانیت، اعتقاد صادقانه به نقش مردم، پاسداری از ارزش‌ها و عدالت اجتماعی، جاذبه و دافعه، دشمن‌شناسی، نگاه جهانی، مقاومت و ایستادگی، عشق به کتاب و مطالعه و جان‌نثاری و روحیه شهادت طلبی را به‌عنوان شاخص‌های مکتب شهید سلیمانی معرفی کرده است.

 

 

این عشق، یکی از امتیازات بارز انسان است. امام خامنه‌ای در ۱۴ خرداد ۱۳۷۸ فرموده‌اند: «اغلب آن صفاتی که در زمامداران عالم، مایه امتیاز آنها می‌شد، تا آنجایی که من بررسی کرده‌ام و به ذهنم رسیده است، ما در امام مجتمع می‌دیدیم. او هم عاقل بود، هم دور اندیش بود، هم محتاط بود، هم دشمن شناس بود، هم به دوست اعتماد می‌کرد، و هم ضربه‌ای را که به دشمن وارد می‌کرد، قاطع وارد می‌کرد.

 

همه صفات و خصوصیاتی که برای یک انسان لازم است تا بتواند در چنین جایگاه حساس و خطیری انجام وظیفه کند و خدا و وجدان خود را راضی نماید در این مرد جمع بود.»

 

معظم‌له معتقدند امام خمینی(ره)، مظهر نوآوری علمی و تبحر در فقه و اصول بود. در قم، درس فلسفه‌ی او، درس اول فلسفه بوده است. این مرد، معلم اخلاق هم بوده است. امام، فکر ولایت فقیه را با توجه به آفاق جدید و عظیمی که دنیای امروز و مکتب‌های امروز دارند تدوین کرد و آن را ریشه دار و مستحکم و مستدل ساخت. ایشان، اهل نوشتن و مطالعه بود.

 

امام خامنه‌ای می‌فرمایند: معمار انقلاب اسلامی تاریخ نهضت‌های گذشته را به دقت مطالعه و آن را مورد بررسی قرار داده بود و از این تجربیات برای حفظ انقلاب استفاده می‌کرد.

 

 

آقای مجید زمانپور در کتاب ماجراهای کتاب و کتابخوانی امام خمینی می‌نویسد: دوستان آقا می‌گویند مکرر اتفاق می‌افتاد که صبح تا ظهر خدمت ایشان در اتاق می نشستیم و آقا مشغول مطالعه بود و یک کلمه حرف نمی‌زد ... مطالعه را دوست داشت و به قدری مطالعه می‌کرد که چشمش خسته می‌شد. گاهی ۶ ساعت پی‌درپی مطالعه می‌کرد.

در لوح و قلم شاهد آثار کتاب است

 سر منزل مقصود گوهر بار کتاب است

 تاریخ اگر ثبت شده در صفحه ایام

 تصویر رخش درخور گفتار کتاب است 

رب ازلی نور جلی برقلم  آموخت

 بنویس که این دفتر پربار کتاب است 

 

در عرش، قلم، قامت خود تا که بیاراست

بر سجده سرآورد که دلدار، کتاب است

 

حجت‌الاسلام سید محمود دعایی در سال ۱۳۸۷ گفته است: امام اهل مطالعه بودند و به مطالعه کتاب علاقه بسیار داشتند. امام خمینی (ره) در ۲۸ شهریور ۱۳۶۷ نوشته‌اند: زندگی زیر چتر علم و آگاهی، آنقدر شیرین، و انس با کتاب و قلم و اندوخته‌ها، آنقدر خاطره آفرین و پایدار است که همه‌ی تلخی ها و ناکامی های دیگر را از یاد می‌برد.

 

 

در مکتب شهید سلیمانی نیز با تأسی به امام بزرگوار، کتابخوانی، یکی از دغدغه‌های مهم به حساب می‌آید. سردار، خود اهل مطالعه و ترویج کتابخوانی بود. وی مرتب و منظم کتاب‌های تاریخی، اخلاقی، دینی و تفسیری و کتاب‌های حوزه تاریخ شفاهی جنگ را می‌خواند و با یادداشت‌ها و تقریظ هایش گاه باعث معرفی و رونق فروش این آثار و مطالعه آن کتاب‌ها می شد.

 

یادداشت بر کتاب‌های رادیو، گردان ۴۰۹، من زنده‌ام، وقتی مهتاب گم شد و کتاب‌های کنگره شهدای استان‌های کرمان، سیستان و بلوچستان و هرمزگان نمونه از عشق و سردار سلیمانی به کتاب و کتابخوانی است.

 

آن سردار بزرگوار در نامه‌ای به محمدرضا بایرامی نویسنده کتاب «سه گانه‌ای برای یگانه» داستان زندگی شهید علی محمدپور می‌نویسد: من این شهیدی را که درباره‌اش نوشته‌ای را از سالیان سال پیش می‌شناسم، با هم بزرگ شده‌ایم، با هم به جنگ رفته‌ایم، با هم در منطقه بوده‌ایم و با هم در عملیات شرکت کردیم. من شب تا صبح نشستم و کتاب تو را خواندم و گریه کردم و گریه کردم. من دست شما را می‌بوسم، اما شهدای ما خودشان به اندازه کافی بزرگ هستند لازم نیست در موردشان اغراق کنیم.

 

آقای محسن مومنی شریف رئیس سابق حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی می‌گوید: سردار سلیمانی اهمیت روایت شهیدان در قالب کتاب را ۲۵ سال پیش فهمیدند و پای کار ایستادند تا کتابی برای دوستان شهیدشان نوشته شود... حاج قاسم کتاب خاطرات شهید علی خوش لفظ را خوانده بود و تعریف می‌کرد که این کتاب را زمانی می خواندم که از بغداد به اقلیم کردستان می‌رفتم و حال خوبی داشتم؛ یعنی سردار ما در این شرایط هم کتاب می‌خواند.

 

سردار سلیمانی گفت: این کتاب الغارات را که قدیمی ترین کتاب شیعه است، بخوانید. حتما بخوانید! مقتل کامل است. اگر آن را بخوانید، امروز برای این حکومتی که در استمرار حکومت علی بن ابی طالب هست، آگاهانه تر و بدون تعصبات فردی و حزبی نگاه می‌کنیم، نظر می دهیم و دفاع می‌کنیم.

 

 

ایشان در هفته بسیج ۱۳۹۷ در سخنرانی خود می‌گوید من خواهش می‌کنم کتاب‌هایی را که حول دوره‌ی چهار ساله‌ی حکومت امیرالمومنین نوشته شده را بخوانید، خیلی خوب است این کتاب‌ها را بخوانیم تا حرف‌ها، فرمایشات و بیانات ایشان را بشنویم و ببینیم. من کتاب کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی نوشته آقای دوانی را که کتاب قطور اما مهم است را به شما معرفی می‌کنم.

 

مرحوم آقای علی دوانی، پدر نویسنده که تاریخ‌نگار و تاریخ‌نویسی مهمی بود برایش مقدمه خیلی مهمی نوشته است. من این کتاب را با دقت خواندم، کتاب‌های دیگری هم در این موضوع مطالعه کرده‌ام. چرا می گویند بخوانید؟ چون در جریان مهم آفت‌های مهم هم به وجود می‌آید که اگر از آن آفت‌های مراقبت نشود آن جریان اثرگذار و مهم به دلیل آنکه مورد توجه و طمع است، آسیب خواهد دید.

 

سردار سلیمانی چنین در هفته دفاع مقدس ۱۳۹۳ در سخنرانی خود می‌گوید: من توصیه به آنهایی که جنگ را حس کرده اند یا آنهایی که جنگ را حس نکرده اند مطالعه کتابها و نوشته های مربوط به دوران دفاع مقدس است شاید بهترین تاثیرات تربیتی حقیقی در این کتاب وجود داشته باشد. اگر دقت کرده باشید در بین همه کتاب‌های توصیه شده مقام معظم رهبری ایشان بیشترین تجلیل و توصیه را نسبت به همین کتاب‌های دفاع مقدس دارند؛ شاید بتوان گفت کمتر کتابی منتشر شده و دست در دسترس ایشان قرار گرفته که ایشان مطالعه نکرده باشند و پیرامون آن تقریظی نداشته باشند، دلیل اصلی آن هم این است که در داخل این نوشته‌ها حقیقتی وجود دارد که موجب تاثیر و تاثر بسیار بالایی است.

 

امام خامنه‌ای در ۸ آبان ۱۳۸۷ می‌فرمایند: «من با اینکه وقت زیادی ندارم بسیاری از کتاب‌هایی را که در باب مسائل دفاع مقدس است نگاه می‌کنم برای خود من مفید است این کتاب‌ها را بخوانید تا بدانید ببینید شرح حال این جوان‌های برجسته را بشناسید.»

 

 

معظم‌له در ۲۳ آذر ۱۳۹۰ می‌فرمایند: «من توصیه می‌کنم این کتاب‌های را که درباره شهدا نوشته شده درباره ایثارگران دفاع مقدس نوشته شده و شخصیت‌های اینها را تشریح می‌کند بخوانید هم کتاب‌های شیرین و کتاب‌های پرجاذبه است ذهن شما را با مسائل بسیاری آشنا می‌کند».

 

آن رهبر فرزانه در ۱۵ مهر ۱۳۹۲ می‌فرمایند: «این پدیده‌ها و این فراورده‌های تاریخ انقلاب را تاریخ دفاع مقدس را قدر بدانید این‌ها را باید خیلی قدر دانست بین مردم هم منتشر بشود روایت درست اینهاست این کتاب‌هاست هرچه می‌توانید کاری کنید که در دسترس جوان‌ها قرار بگیرد.