چه زمانی ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﺻﺪام ﺑﺮاى ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﺎر ازﺳﻮى اﯾﺮان مطرح شد؟

به گزارش گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، ﻋﻤﻠﯿﺎت «ﺑﯿﺖ‌اﻟﻤﻘﺪس» که در اداﻣﻪ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻫﺎى آزادﺳﺎزى ﻣﻨﺎﻃﻖ اﺷﻐﺎﻟﻰ ﺟﻨﻮب ﮐﺸﻮر ﻃﺮاﺣﻰ و اﺟﺮا ﺷﺪ، ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻓﺼﻠﻰ ﺟﺪﯾﺪ و ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺳﺎزی را در روﻧــﺪ ﺟﻨﮓ ﺗﺤﻤﯿﻠﻰ ﺑﻪ وﺟﻮد آورد. درﭘﻰ ﭘﯿﺮوزى اﯾﺮان در اﯾﻦ ﻋﻤﻠﯿﺎت و آزادﺳﺎزى ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ، ﺗﺤﻮﻟﻰ راﻫﺒﺮدى در روﻧﺪ ﺟﻨﮓ اﯾﺠﺎد ﺷﺪ و رژﯾﻢ ﺑﻌﺜﻰ ﻋﺮاق در دﺳﺘﯿﺎﺑﻰ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻃﻠﺒﺎﻧﻪاش در اﯾﺮان و ﺑﺮاﻧﺪازى ﻧﻈﺎم ﻧﻮﭘﺎى ﺟﻤﻬﻮرى اﺳــﻼﻣﻰ ﻧﺎﮐﺎم ﻣﺎﻧﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ آزادى ﺧﺮﻣﺸــﻬﺮ ﺟﺮاﺣﺘﻰ ﮐﻪ ﺑﺮاﺛﺮ اﺷﻐﺎل آن ﺑﺮ روح و ﺟﺴﻢ ﻣﻠﺖ اﯾﺮان وارد ﺷﺪه ﺑﻮد، اﻟﺘﯿﺎم ﯾﺎﻓﺖ و ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﻧﻤﺎد ﺷﮑﺴﺖ و ﺣﻘﺎرت ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺻﺪام و ﭘﯿﺮوزى ﻣﻠﺖ اﯾﺮان ﺷﺪ.

اﯾﻦ روﯾﺪاد ﻣﻬﻢ ﺑﺮ اﯾﺠﺎد ﺛﺒﺎت ﺳﯿﺎﺳﻰ در داﺧﻞ اﯾﺮان و ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ‌اى و ﺟﻬﺎﻧﻰ ﮐﺸﻮر ﺗﺄﺛﯿﺮ ﮔﺬاﺷﺖ و رژﯾﻢ ﺑﻌﺜﻰ ﻋﺮاق را ﮐﻪ ﻋﻨﺼﺮى ﺗﻬﺪﯾﺪﮐﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻰ آﻣﺪ، ﺑﻪ ﮐﺸﻮرى ﺑﻰﺛﺒﺎت ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﺮد. با توجه به اینکه عملیات بیت‌المقدس از ۱۰ اردیبهشت سال ۱۳۶۱ تا سوم خرداد ۱۳۶۱ انجام شد، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس بر آن شده است تا اتفاقات این رویداد بزرگ و مهم را به صورت روز به روز از کتاب روزشمار جلد نوزدهم جنگ ایران و عراق با عنوان «آزادسازی خرمشهر» به صورت گزارش بیان کند.

ﻃﺮاﺣﻰ و آﻣﺎده ﺷﺪن ﺑﺮاى ﭘﺮﮐﺮدن ﺷﮑﺎف ﻣﯿﺎن اﯾﻦ دو ﻗﺮارﮔﺎه ﻓﺘﺢ و ﻧﺼﺮ

در دومین روز از اجرای عملیات بیت المقدس، ﮐﺎﻫﺶ ﻧسﺒﻰ ﺗﻮان ﻧﯿﺮوﻫﺎى اﯾﺮان و ﻋﺮاق ﭘﺲ از ﯾﮏ روز ﻧﺒﺮد سنگین در ﺟﻨﻮب رودﺧﺎﻧﻪ ﮐﺮﺧﻪ ﮐﻮر و ﺟﺎده اﻫﻮاز - ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ، ﺑﻪ ﻓﺮوﮐﺶ ﮐﺮدن درﮔﯿﺮى ﻃﺮﻓﯿﻦ اﻧﺠﺎﻣﯿﺪه ﺑﻮد و درﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ رزﻣﻨﺪﮔﺎن اﯾﺮان ﺑﻪ ﺗﺜﺒﯿﺖ و ﺗﺤﮑﯿﻢ ﻣﻮاﺿﻊ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮدﻧﺪ، از ﺷﺪت آﺗﺶ و ﭘﺎﺗﮏ ﻫﺎى ﻋﺮاﻗﻰﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﮐﺎﺳﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد.

دو ﻗﺮارﮔﺎه ﻓﺘﺢ و ﻧﺼﺮ ﺿﻤﻦ ﺗﺜﺒﯿﺖ ﻣﻮاﺿﻊ ﭘﺪاﻓﻨﺪى ﺧﻮد، درﺣﺎل ﻃﺮاﺣﻰ و آﻣﺎده ﺷﺪن ﺑﺮاى ﭘﺮﮐﺮدن ﺷﮑﺎف ﻣﯿﺎن اﯾﻦ دو ﻗﺮارﮔﺎه ﺑﻮدﻧﺪ. ﻗﺮارﮔﺎه ﻗﺪس ﻧﯿﺰ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ﻗﺮارﮔﺎه ﻣﺮﮐﺰى ﮐﺮﺑﻼ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺪاوم ﻓﺸﺎر ﺑﺮ دﺷﻤﻦ در ﺟﻨﻮب ﮐﺮﺧﻪ ﮐﻮر و ﺟﻨﻮب ﻏﺮﺑﻰ اﻫﻮاز ﻣﺠﺪدا وارد ﻋﻤﻞ ﻣﻰ ﺷﺪ. ﺑﺮ ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺎس، ﺗﯿﭗ ﻫﺎى ﺛﺎراﷲ، (از ﻗﺪس ۴)، ﺑﯿﺖ اﻟﻤﻘﺪس (از ﻗﺪس ۵) و اﻣﺎم رﺿﺎ (از ﻗﺪس ۲) در ساعت یک بامداد ﺑﺮاى ﺷﺮوع ﻋﻤﻠﯿﺎت اﻋﻼم آﻣﺎدﮔﻰ ﮐﺮدﻧﺪ، اﻣﺎ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻋﺪم آﻣﺎدﮔﻰ ﺗﯿﭗ ﻧﻮر (از ﻗﺪس ۳) ﻓﺮﻣﺎن آﻏﺎز عملیات تا ساعت دو ﺑﻪ ﺗﻌﻮﯾﻖ اﻓﺘﺎد. در اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﺗﯿﭗ ﻧﻮر ﻫﻨﻮز اﻋﻼم آﻣﺎدﮔﻰ ﻧﮑﺮده ﺑﻮد، اﻣﺎ ﻓﺮﺻﺖ اﻧﺪک ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه ﺗﺎ ﻓﺮارﺳﯿﺪن روز ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ ﻓﺮﻣﺎن ﺷﺮوع ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺻﺎدر ﺷﻮد.

ﭘﺲ از آن، ﺗﯿﭗ ﺑﯿﺖ اﻟﻤﻘﺪس و ﺳﭙﺲ ﺗﯿﭗ ﺛﺎراﷲ وارد ﻋﻤﻞ ﺷﺪﻧﺪ و ﺗﺎ ﺣﺪود ﺳﺎﻋﺖ سه ﺑﺎ دشﻤﻦ درﮔﯿﺮ ﺑﻮدﻧﺪ. ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺳﺮﺳﺨﺘﺎﻧﻪ و شدید ﻋﺮاﻗﻰﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﭘﺨﺎﻧﻪ، ﺗﺎﻧﮏ و ﺗﯿﺮﺑﺎر ﻣﺎﻧﻊ از ﭘﯿﺸــﺮوى اﯾﻦ دو ﺗﯿﭗ شد. ﺗﯿﭗ اﻣﺎم رﺿﺎ و ﺗﯿﭗ ﻧﻮر ﻧﯿﺰ ﮐﻪ ﺑﻪ سمت ﻣﻮاﺿﻊ ﻋﺮاﻗﻰﻫﺎ ﭘﯿﺶ ﻣﻰرﻓﺘﻨﺪ، ﻫﻨﻮز ﺑﺎ آﻧﻬﺎ درﮔﯿﺮ ﻧﺸﺪه ﺑﻮدﻧﺪ.

ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻓﺸﺎر ﺳﻨﮕﯿﻦ دﺷﻤﻦ، ﻋﺪم اﻟﺤﺎق ﯾﮕﺎنﻫﺎى ﺧﻮدى ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻧﯿﺰ ﻓﺸﺎر وارده ﺑﺮ آﻧﻬﺎ را دو ﭼﻨﺪان ﻣﻰﮐﺮد. شب رو ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن ﺑﻮد و ﭘﯿﺸــﺮوى ﻧﯿﺮوﻫﺎ و ﻣﻮفقیت ﻋﻤﻠﯿﺎت آﻧﻬﺎ در روز اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮ ﻧﺒﻮد؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ واﺣﺪﻫﺎى ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﻰ اﺑﻼغ شد ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از ﻓﺮارﺳﯿﺪن روز ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ ﻣﻮاﺿﻊ اوﻟﯿﻪ ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺮدﻧﺪ. ﺑﺎ اﯾﻦ ﻓﺮﻣﺎن، ﺗﯿﭗ ﺑﯿﺖاﻟﻤﻘﺪس و ﺗﯿﭗ ﺛﺎرﷲ ﺑﻪ داﺧﻞ ﺳﺮﭘﻞﻫﺎى ﺗﺼﺮف شده ﺧﻮد در روز گذشته ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ؛ اﻣﺎ ﺗﯿﭗ اﻣﺎم رﺿﺎ و ﺗﯿﭗ ﻧﻮر ﮐﻪ در ﻧﺒﺮد دﯾﺮوز ﺑﻪ شدت آﺳﯿﺐ دﯾﺪه و ﺗﻮان ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﻰ ﺧﻮد را از دﺳﺖ داده ﺑﻮدﻧﺪ، ﻫﻨﮕﺎم ﻋﻘﺐ ﻧﺸﯿﻨﻰ ﺳﺮﭘﻞ ﻫﺎى ﺧﻮد را رﻫﺎ ﮐﺮده، ﺑﻪ ﺷﻤﺎل ﮐﺮﺧﻪ ﮐﻮر رﻓﺘﻨﺪ و در آﻧﺠﺎ ﻣﻮﺿﻊ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ.

در ﺳﺎﻋﺖ‌ﻫﺎى ۶:۲۵، ۹: ۱۵ و ۱۳:۳۰ ﻟﺸﮑﺮ ۵ ﻣﮑﺎﻧﯿﺰه ﻋﺮاق ﺑﺎ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﻰ ﻟﺸﮑﺮ ۶ زرﻫﻰ ﺑﻪ ﺗﯿﭗ‌ﻫﺎى ﺛﺎرﷲ و ﺑﯿﺖاﻟﻤﻘﺪس ﭘﺎﺗﮏ ﮐﺮد. ﺗﯿﭗ ﺛﺎرﷲ ﮐﻪ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﻫﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﮔﺮدانﻫﺎﯾﺶ را از دﺳﺖ داده ﺑﻮد و دﯾﮕﺮ ﺗﻮان ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﺪاﺷﺖ، ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺳﺮﭘﻞ ﺧﻮد در ﮐﻮﻫﻪ را ﺗﺮک ﮐﺮده و ﺑﻪ ﺷﻤﺎل ﮐﺮﺧﻪ ﮐﻮر ﻋﻘﺐ ﻧشست. ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ، ﺟﻨﻮب ﮐﺮﺧﻪ ﮐﻮر از ﺣﻀﻮر ﯾﮕﺎنﻫﺎى ﻗﺮارﮔﺎه ﻗﺪس ﺧﺎﻟﻰ شد و ﻓﻘﻂ ﺗﯿﭗ ﺑﯿﺖاﻟﻤﻘﺪس ﺗﻮاﻧﺴﺖ در ﻣﺤﻮر ﻧﻮرد (ﺟﻨﻮب ﻏﺮﺑﻰ اﻫﻮاز) ﺳﺮﭘﻞ ﺧﻮد را ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺣﻔﻆ ﮐﻨﺪ. اﻟﺒﺘﻪ ﮐﻤﻰ ﺑﻌﺪ، اﯾﻦ ﺗﯿﭗ ﻧﯿﺰ ﮐﻪ زﯾﺮ آﺗﺶ ﺷﺪﯾﺪ دﺷﻤﻦ ﻗﺮار داﺷﺖ، ﺑﺎ ﺗﺤﻤﻞ ﺗﻌﺪادى ﺷﻬﯿﺪ، ﻣﺠﺮوح و اﺳﯿﺮ، ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺳﺮﭘﻞ ﺧﻮد را ﺗﺨﻠﯿﻪ ﮐﺮد و ﺑﻪ ﻣﻮاﺿﻊ اوﻟﯿﻪ ﺧﻮد در ﻗﺒﻞ از آﻏﺎز ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﯿﺖ اﻟﻤﻘﺪس ﺑﺎزﮔﺸﺖ. [۱] دﺷﻤﻦ ﺑﺎ ﻋﻘﺐ راﻧﺪن ﯾﮕﺎن‌ﻫﺎى ﻗﺮارﮔﺎه ﻗﺪس ﺑﻪ ﺷﻤﺎل ﮐﺮﺧﻪ ﮐﻮر، ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺧﻮد در ﺟﻨﻮب ﻏﺮﺑﻰ اﻫﻮاز و ﺟﻨﻮب ﮐﺮﺧﻪ ﮐــﻮر را ﺗﺜﺒﯿﺖ ﮐﺮد و ﯾﮏ ستون زرﻫﻰ و ﻣﮑﺎﻧﯿﺰه را نیز ﺑﺮاى ﺗﻘﻮﯾﺖ ﯾﮕﺎنﻫﺎﯾﻰ ﮐﻪ در ﻏﺮب ﺟﺎده اﻫﻮاز - ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﺑﺎ ﻗﺮارﮔﺎهﻫﺎى ﻓﺘﺢ و ﻧﺼﺮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ، راﻫﻰ ﻣﻨﻄﻘﻪ اﯾﺴﺘﮕﺎه ﺣﺴﯿﻨﯿﻪ و ﮔﺮﻣﺪﺷﺖ ﮐﺮد. [۲]

در ﻣﺤﻮر ﻗﺮارﮔﺎهﻫﺎى ﻓﺘﺢ و ﻧﺼﺮ (در ﺟﻨﺎح ﻣﯿﺎﻧﻰ و ﺟﻨﻮﺑﻰ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﯿﺖ اﻟﻤﻘﺪس) ﻧﯿﺰ ﺑﺎ وﺟﻮد آﻧﮑﻪ ﻧﯿﺮوﻫﺎى اﯾﺮان در ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ روز ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺳﺮﭘﻠﻰ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺣﺪود ۸۰۰ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ را در ﻏﺮب ﮐﺎرون ﺗﺎ ﺟﺎده اﻫﻮاز - ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﺗﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪ، اﻣﺎ دستیاﺑﻰ ﻧﺎﻗﺺ ﺑﻪ ﺟﺎده و ﺷﮑﺎﻓﻰ ﮐﻪ از ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ۸۶ تا ۹۶ ﻣﯿﺎن دو ﻗﺮارﮔﺎه ﻓﺘﺢ و ﻧﺼﺮ وﺟﻮد داﺷﺖ، ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ ﮐﻞ ﻣﻨﻄﻘﻪ آزادﺷﺪه در ﻣﻌﺮض ﺗﻬﺪﯾﺪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد؛ زﯾﺮا اﯾﻦ ﺟﺎده ﺗﻨﻬﺎ ﻋﺎرﺿﻪاى ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧﯿﺮوﻫﺎى ﺧﻮدى ﻣﻰﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ در ﭘﺸﺖ آن ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺎ ﭘﺎﺗﮏﻫﺎى دﺷﻤﻦ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﮐﻨﻨﺪ و درﺻﻮرت ﻋﻘﺐ ﻧﺸﯿﻨﻰ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻓﻘﺪان ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻋﺎرﺿﻪ دﯾﮕﺮ، ﻣﻘﺎوﻣﺖ درﺑﺮاﺑﺮ دﺷﻤﻦ ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻰ اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮ ﺑﻮد.

در ﺟﺒﻬﻪ ﺧﻮدى ﻫﻤﻪ سعی و ﺗﻼش ﺑﺮ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻗﺒﻞ از آﻏﺎز ﻣﺮﺣﻠﻪ دوم ﻋﻤﻠﯿﺎت، ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺣﻔﻆ ﻧﻘﺎط ﺗﺼﺮف ﺷﺪه ﺟﺎده (ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ۶۸ تا ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ۸۶ و ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ۹۶ تا ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ۱۰۳)، رﺧﻨﻪ ﻣﻮﺟﻮد نیز (ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ۸۶ تا ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ۹۶) ﻫﺮﭼﻪ ﺳﺮﯾﻊ ﺗﺮ ﺗﺮﻣﯿﻢ ﺷﻮد. ﺑﺮ ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺎس، در ﺟﻠﺴﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن دو ﻗﺮارﮔﺎه ﻓﺘﺢ و ﻧﺼﺮ ﮐﻪ در ساﻋﺖ ۱۴:۱۵ در ﻗﺮارﮔﺎه ﮐﺮﺑﻼ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪ، ﻣﻘﺮر شد اﻣﺸﺐ فتح ۳ (تیپ ۸ نجف و تیپ ۳ زرهی لشکر ۹۲) از ﺟﻨﺎح ﭼﭗ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺳﺮﭘﻞ ﻗﺮارﮔﺎه ﻓﺘﺢ وارد ﻋﻤﻞ ﺷﻮد و جاده را از کیلومتر ۸۶ تا کیلومتر ۹۰ بپوشاند. نصر ۲ (ﺗﯿﭗ ﻣﺤﻤﺪ رﺳﻮل اﷲ و تیپ ۲ پیاه لشکر ۲۱) ﻧﯿﺰ در ﺟﻨﺎح راﺳﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺳﺮﭘﻞ ﻗﺮارﮔﺎه ﻧﺼﺮ، از کیلومتر ۹۶ تا کیلومتر ۹۰ ﭘﯿﺸﺮوى ﮐﻨﺪ و درﻧﺘﯿﺠﻪ، ﺷﮑﺎف ﻣﯿﺎن دو ﻗﺮارگاه فتح و نصر پر شود. [۳]

بمباران هوایی ﻣﺤﻞ ﻫﺎى ﺗﺠﻤﻊ نیرو‌های ﺧﻮدى در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﻰ ﺑﯿﺖاﻟﻤﻘﺪس

ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎﻫﺎى ﻋﺮاﻗﻰ اﻣﺮوز ﻧﯿﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ روز ﮔﺬشته ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻤﺮ ﻣﺤﻞﻫﺎى ﺗﺠﻤﻊ ﺑﺮﺧﻰ واﺣﺪﻫﺎى ﭘﯿﺎده و زرﻫﻰ ﺧﻮدى در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﻰ ﺑﯿﺖ اﻟﻤﻘﺪس، ﭘﺎسگاهﻫﺎى ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻰ و ﭘﻞﻫﺎى ﻧﺼﺐ ﺷﺪه روى ﮐﺎرون را ﺑﻤﺒﺎران ﮐﺮدﻧﺪ و ﺧساراﺗﻰ ﺑﻪ ﺟﺒﻬﻪ ﺧﻮدى وارد آوردﻧﺪ. ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎﻫﺎى ﺷﮑﺎرى ﺧﻮدى و ﻣﻮﺷﮏ ﻫﺎى زﻣﯿﻦ ﺑﻪ ﻫﻮاى ﻣﺴﺘﻘﺮ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎت، پنج ﻓﺮوﻧﺪ ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎى دﺷﻤﻦ را در ﺳﺎﻋﺖﻫﺎى ﻣﺘﻨﺎوب ﺻﺒﺢ و ﻋﺼﺮ ﺳﺎﻗﻂ ﮐﺮدﻧﺪ. [۴] ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎﻫﺎى ﻧﯿﺮوى ﻫﻮاﯾﻰ اﯾﺮان ﻧﯿﺰ ﺑﺎرﻫﺎ ﻣﻮاﺿﻊ دﺷﻤﻦ را ﺑﻤﺒﺎران و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﻰ ﮐﺮدﻧﺪ و ﭘﺲ از واردآوردن ﺧﺴﺎراﺗﻰ ﺑﻪ ارﺗﺶ ﻋﺮاق، ﻫﻤﮕﻰ ﺑﺠﺰ ﯾﮑﻰ از آن‌ها که دﭼﺎر ﺳﺎﻧﺤﻪ ﺷﺪه و در اﻃﺮاف شادگان سقوط کرد، به پایگاه‌های خودی بازگشتند. [۵]

طی یک عملیات فریب، ارﺗﻔﺎع ۱۸۲ توسط ﻗﺮارﮔﺎه ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﻰ ﻓﺠﺮ ﺑﺎز ﭘﺲ ﮔﺮفته شد

ﻗﺮارﮔﺎه ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﻰ ﻓﺠﺮ در ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﻰ از ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﯿﺖاﻟﻤﻘﺪس، ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺧﻮد را درﻗﺎﻟﺐ ﯾﮏ ﺗﮏ ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺼﺮف ارﺗﻔﺎع ۱۸۲ و درﮔﯿﺮ ﻧﮕﻪ داشﺘﻦ ﻟﺸﮑﺮ یک ﻣﮑﺎﻧﯿﺰه و ﻟﺸﮑﺮ ۱۰ زرﻫﻰ ﻋﺮاق در شرق فکه آﻏﺎز ﮐﺮد و ارتفاع ۱۸۲ را از ارﺗﺶ ﻋﺮاق ﺑﺎزﭘﺲ ﮔﺮﻓﺖ. [۶]

تأکید فرماندهان بر اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮ ﻧﺒﻮدن اداﻣﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻗﺮارﮔﺎه قدس در شمال ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﻰ

ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﺳﭙﺎه و ارﺗﺶ در ﺟﻠﺴﻪ ﺑﻌﺪازﻇﻬﺮ اﻣﺮوز، ﭘﺲ از ﺑﺮرﺳﻰ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻗﺮارﮔﺎه ﻗﺪس در ﻣﺮﺣﻠﻪ اول ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﯿﺖاﻟﻤﻘﺪس ﺑﺮ اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮ ﻧﺒﻮدن اداﻣﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎت اﯾﻦ ﻗﺮارﮔﺎه در شمال ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﻰ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﮐﺮدﻧﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، در اﯾﻦ ﺟﻠﺴﻪ درﺧﺼﻮص اﻫﻤﯿﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ آزادﺷﺪه در ﻏﺮب رودﺧﺎﻧﻪ ﮐﺎرون و ﻟﺰوم اداﻣﻪ ﺗﻼش ﻗﺮارﮔﺎه ﻫﺎى ﻓﺘﺢ و ﻧﺼﺮ ﺑﺮاى ﭘﻮﺷﺎﻧﺪن ﺷﮑﺎف ﻣﯿﺎن اﯾﻦ دو ﻗﺮارﮔﺎه ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺑﯿﺎن ﺷﺪ.

در اﯾﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﮐﻪ از ﺳﺎﻋﺖ ۱۸:۳۰ در ﻗﺮارﮔﺎه ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﻰ ﻧﺼﺮ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪ، ﻣﺤﺴﻦ رﺿﺎﯾﻰ ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻗﺮارﮔﺎه ﻫﺎى ﻓﺘﺢ و ﻧﺼﺮ ﺑﺮاى ﺗﺼﺮف ﺳﺮﭘﻞ ﻏﺮب ﮐﺎرون اﺷﺎره ﮐﺮد و اﻇﻬﺎر داﺷﺖ: «آﻗﺎ! ﺷﻤﺎ ﻣﻰ داﻧﯿﺪ ﭼﻪ ﮐﺎر ﮐﺮدﯾﻢ؛ ﻣﺎ اﻻن دﺷﻤﻦ را از ﺳﻤﺖ راﺳﺖ و ﭼﭙﻤﺎن ﺟﺎ ﮔﺬاشتیم و  ﺟﻠﻮ رﻓﺘﯿﻢ.» ﻣﻰداﻧﯿﺪ دﺷﻤﻦ در ﭼﻪ چیزی ﻣﺎﻧﺪه است؛ دﺷﻤﻦ در اﯾﻦ ﻣﺎﻧﺪه و ﻫﺮﭼﻪ ﻧﮕﺎه ﻣﻰﮐﻨﺪ ﻧﻤﻰداﻧﺪ اﯾﻦ را [ﺳﺮﭘﻞ ﺗﺼﺮف ﺷﺪه در ﻏﺮب ﮐﺎرون] ﺑﺎ ﭼﻪ ﻗﺪرﺗﻰ ﺑﺸﮑﻨﺪ و ﺗﺎ ﭼﻪ ﻋﻤﻘﻰ ﺟﻠﻮ ﺑﺮود. اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺮاى دشمن ﻣﺸﮑﻞ اﺳﺖ. اﮔﺮ ﺳﺮﭘﻠﻤﺎن ﻗﻮى و ﻣﺤﮑﻢ ﻧﺒﻮد، دﺷﻤﻦ ﺗﺎ ﺣﺎﻻ ﺻﺪ درﺻﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد. اﮔﺮ دﺷﻤﻦ اﻻن ﺑﯿﺎﯾﺪ و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬارى ﮐﻨﺪ، ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻪ ﯾﺎ ﭼﻬﺎر ﻟﺸﮑﺮ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ردﯾﻒ ﺑﭽﯿﻨﺪ؛ ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﺷﺎﯾﺪ دارد ﻫﻤﯿﻦ ﮐﺎر را ﻣﻰ ﮐﻨﺪ. دﺷﻤﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﭽﯿﻨﺪ و ﺑﻌﺪ ﻣﺮﺗﺐ ﺑﺰﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﯿﺎﯾﺪ و اﯾﻦ ﮐﺎر را بکند.... ما [از کارون] ۱۵ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ آﻣﺪﯾﻢ و ۱۳ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﺗﺎ ﻣﺮز ﻓﺎﺻﻠﻪ دارﯾﻢ.»

در اداﻣﻪ ﺟﻠسه، ﭘﺲ از اﯾﻨﮑﻪ اﻋﻼم شد ﻧﺼﺮ ۱ در سه کیلومتری شرق جاده و رو بروی ایستگاه ۹۰ مستقر است و در ﻫﻤﯿﻦ ﻧﻘﻄﻪ دشمن ﺑﻪ ﺟﺎده ﭼﺴﺒﯿﺪه اﺳﺖ، ﻣﺤﺴﻦ رﺿﺎﯾﻰ ﻣﯿﺰان ﻣﻮﻓﻘیت واﺣﺪﻫﺎى ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﻰ را ﭼﻨﯿﻦ ارزﯾﺎﺑﻰ ﮐﺮد «از بالا تا پایین ﯾﮑﻰ ﻓﺘﺢ ۴، یکی نصر ۲.»

ﻟﺰوم اداﻣﻪ ﺗﻼش ﻗﺮارﮔﺎه ﻫﺎى ﻓﺘﺢ و ﻧﺼﺮ ﺑﺮاى ﭘﻮﺷﺎﻧﺪن ﺷﮑﺎف ﻣﯿﺎن اﯾﻦ دو ﻗﺮارﮔﺎه

در ﭘﺎﯾﺎن ﺟﻠسه، ﺑﻪ ﻃﺮح ﻋﻤﻠﯿﺎت اﻣﺸﺐ ﻓﺘﺢ ۳ و نصر ۱ ﺑﺮاى ﭘﺮﮐﺮدن ﺷﮑﺎف ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ۸۶ تا کیلومتر ۹۶ ﺟﺎده اﻫﻮاز - ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ و اﻟﺤﺎق ﻗﺮارﮔﺎه ﻓﺘﺢ ﺑﺎ ﻧﺼﺮ اساره شد و غلاﻣﻌﻠﻰ رﺷﯿﺪ در این باره گفت: «برادر محسن، ﺑﺎ ﺷﺮوع ﺗﺎرﯾﮑﻰ، ﺗﯿﭗ ﻧﺠﻒ [از فتح ۳]و رئوفی [تیپ ۷ دزفول (ولی عصر (عج)) از نصر ۱]می‌خواهند عمل کنند.» ﻣﺤﺴﻦ رﺿﺎﯾﻰ ﭘﺮﺳﯿﺪ «آﻣﺎدﮔﻰ دارﻧﺪ؟» سرهنگ حسنی سعدی پاسخ داد «بله.» ﻏﻼﻣﻌﻠﻰ رﺷﯿﺪ اداﻣﻪ داد: آماده کردند که حرکت کنند و روی جاده بیایند و به هم بپیوندند. دشمن به جاده [در کیلومتر ۸۶ تا کیلومتر ۹۶]ﭼﺴﺒﯿﺪه اﺳﺖ. ما ﺑﺎﯾﺪ دیگر برویم، شب شد.» ﻣﺤﺴﻦ رﺿﺎﯾﻰ ﻫﻢ اﻇﻬﺎر داﺷﺖ: «بله، برویم.» [۷]

استقبال مردم ﺑﺮاى اﻫﺪاى ﺧﻮن برای یاری ﻣﺠﺮوﺣﺎن ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﯿﺖ اﻟﻤﻘﺪس

ﻫﻢزﻣﺎن ﺑﺎ دوﻣﯿﻦ روز از ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﯿﺖ اﻟﻤﻘﺪس، اﻣﺮوز ﺻﺪﻫﺎ ﻧﻔﺮ از ﻣﺮدم ﺗﻬﺮان ﺑﺮاى اﻫﺪاى ﺧﻮن در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺮاﮐﺰ اﻧﺘﻘﺎل ﺧﻮن ﺗﺠﻤﻊ ﮐﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺠﺮوﺣﺎن اﯾﻦ ﻋﻤﻠﯿﺎت را ﯾﺎرى ﮐﻨﻨﺪ.

به ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﻧﮕﺎر روزﻧﺎﻣﻪ ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ، اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻣﺮدم ﺑﺮاى ﺑﻪ اﻫﺪاى ﺧﻮن ﺑﻪ ﺣﺪى ﺑﻮد ﮐﻪ ﺻﻒﻫﺎى ﻃﻮﯾﻠﻰ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﯾﻦ ﻣﺮاﮐﺰ ﺗﺸﮑﯿﻞ شد. ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦ، ﻣﻌﺎون ﺳﺎزﻣﺎن اﻧﺘﻘﺎل ﺧﻮن اﻇﻬﺎر داشت: «ﺑﺎوﺟﻮد اﺳﺘﻘﺒﺎل ﺑﻰﻧﻈﯿﺮ ﻣﺮدم، ﻣﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﮔﺮوهﻫﺎى ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﻮﻧﻰ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص گروه‌های منفی احتیاج داریم.» [۸]

طرح شرط ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﺻﺪام ﺑﺮاى ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﺎر ازﺳﻮى اﯾﺮان

ﺑﺎ آﻏﺎز ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﯿﺖاﻟﻤﻘﺪس و ﻋﺰم ﻗﻮاى اﯾﺮان ﺑﺮاى ﺑﯿﺮون راﻧﺪن ﺑﻘﯿﻪ ﻧﯿﺮوﻫﺎى ﻋﺮاﻗﻰ از ﺧﺎک ﮐﺸﻮر، رﺋﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮر اﯾﺮان ﺑﺮ دو ﺷﺮط دﯾﮕﺮ ﮐﺸﻮر ﺧﻮد ﯾﻌﻨﻰ ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ رژﯾﻢ ﻋﺮاق و ﭘﺮداﺧﺖ ﻏﺮاﻣﺖ ﺑﻪ اﯾﺮان، ﺑﺮاى ﺧﺎﺗﻤﻪ دادن ﺑﻪ ﺟﻨﮓ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﮐﺮد.

رادﯾﻮ اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﻫﻢ ﺿﻤﻦ اﻧﻌﮑﺎس اﯾﻦ ﺧﺒﺮ ﮔﻔﺖ ﺷﺮط ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﺻﺪام ﺑﺮاى ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﺎر ازﺳﻮى اﯾﺮان ﻣﻄﺮح ﻣﻰﺷﻮد. آﯾﺖﷲ ﺳﯿﺪﻋﻠﻰ ﺧﺎﻣﻨﻪاى، رﺋﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮر و رﺋﯿﺲ ﺷﻮراى ﻋﺎﻟﻰ دﻓﺎع، در ﯾﮏ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ اﺧﺘﺼﺎﺻﻰ ﺿﻤﻦ ﺗﺸﺮﯾﺢ دﺳﺘﺎوردﻫﺎى ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﯿﺖاﻟﻤﻘﺪس در دو روز اﺧﯿﺮ، ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ ﺑﺎ روزﻧﺎﻣﻪ در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺆال ﮐﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﻰﮐﻨﯿﺪ اﮔﺮ رزﻣﻨﺪﮔﺎن ﻣﺎ ﻣﻮﻓﻖ ﺷﻮﻧﺪ ﻧﯿﺮوﻫﺎى ﺑﻌﺜﻰ را از ﮐﺸﻮر ﺑﯿﺮون ﺑﺮاﻧﻨﺪ، در آن ﺻﻮرت ﺷﺮاﯾﻂ اﯾﺮان ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد، ﮔﻔﺖ: «ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻗﻮت ﺧﻮد ﺑﺎﻗﻰ است؛ ﯾﻌﻨﻰ ﻣﺎ اﮔﺮ از آن ﺷﺮاﯾﻄﻰ ﮐﻪ ذﮐﺮ ﮐﺮدﯾﻢ ﮐﻪ ﻫﻤﺎن رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻣﺮزﻫﺎى ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﻰ ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﻪ وسیله ﺧﻮدﻣﺎن ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺷﺪه، اﯾﻦ دﻟﯿﻞ آن ﻧﻤﻰشود ﮐﻪ ﻣﺎ آن دو ﺷﺮط دﯾﮕﺮ را ﮐﻪ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻣﺤﺎﮐمه ﺻﺪام و رژﯾﻢ ﻣﺘﺠﺎوز ﺑﻐﺪاد و ﻫﻤﭽﻨین ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻏﺮاﻣﺖ ﻧﺎدﯾﺪه ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ. آن دو ﺷﺮط ﺑﻪ ﻗﻮت ﺧﻮد ﺑﺎﻗﻰ است و ﻣﺎ ﺷﯿﻮهﻫﺎﯾﻰ ﺑــﺮاى اﯾﻨﮑﻪ آن دو شرط را ﻫﻢ ﻣﺤﻘــﻖ ﺑﮑﻨﯿﻢ در اختیار دارﯾﻢ.» [۹]

منابع

[۱] سند شماره ۲۹ / گ ﻣﺮﮐﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺟﻨﮓ: ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﯿﺖ اﻟﻤﻘﺪس، ﮔﺰارش راوى ﻗﺮارﮔﺎه ﻗﺪس، داود رﻧﺠﺒﺮ، ۳۰ / ۱ / ۱۳۶۱، صص ۲۳ و ۲۴، و – سند شماره ۴۳ / د ﻣﺮﮐــﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺟﻨﮓ: دﻓﺘﺮﭼﻪ ﺛﺒﺖ ﺟﻨﮓ راوى ﻗﺮارﮔﺎه ﻗﺪس در ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﯿﺖ اﻟﻤﻘﺪس، داود رﻧﺠﺒﺮ، ۲۹ / ۱ / ۱۳۶۱ تا ۱۸ / ۲ / ۱۳۶۱، صص ۹۴ و ۹۵، و سند ﺷﻤﺎره ۷۳۴۳ ﻣﺮﮐﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺟﻨﮓ: ﺷﺮح وﻗﺎﯾﻊ ﭘﺴﺖ ﺷﻨﻮد، ۱۱ / ۲ / ۱۳۶۱، صص ۱۴ و ۱۵؛ و سند - شماره ۱۵۳۶ / پ ن ﻣﺮﮐﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺟﻨﮓ: (ﺑﺮرﺳﻰ ﮐﻠﻰ ﻋﻤﻠﯿﺎت) ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﯿﺖ اﻟﻤﻘﺪس، (ﻗﺮارﮔﺎه ﮐﺮﺑﻼ، ۱۱ / ۲ / ۱۳۶۱، نوار شماره ۴۹۶۴) ﻋﺒﺪاﷲ دروﯾﺸﻰ، صص ۱، ۶ و ۱۲ و – سند شماره ۴۱۶ / د ﻣﺮﮐــﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺟﻨﮓ: دﻓﺘﺮﭼﻪ ﺛﺒﺖ ﺟﻨﮓ راوى ﻗﺮارﮔﺎه ﮐﺮﺑﻼ در ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﯿﺖ اﻟﻤﻘﺪس، ﻣﺤﻤﺪ اﻟﻠﻬﯿﺎرى، ۲۱ / ۱ / ۱۳۶۱ تا ۱۲ / ۴ / ۱۳۶۱، ص ۵۳؛ و سند شماره ۷۳۶۹ ﻣﺮﮐﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺟﻨﮓ: ﮔﺰارش ﻧﻮﺑﻪ اى ﻗﺮارﮔﺎه قدس، شماره ۵۵۷، ۱۱ و ۱۲ / ۲ / ۱۳۶۱.

[۲] سند شماره ۷۳۳۱ ﻣﺮﮐﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺟﻨﮓ: ﮔــﺰارش ﻧﻮﺑﻪ اى رکن ۲ ﻧﯿﺮوى زﻣﯿﻨﻰ ارﺗﺶ، ﺷــﻤﺎره ۴۷۱، ۱۱ / ۲/ ۱۳۶۱، ص ۲.

[۳] سند شماره ۲۶۶۹ / پ ن ﻣﺮﮐﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺟﻨﮓ: (هدایت عملیات) ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﯿﺖ اﻟﻤﻘﺪس، ﻗﺮارﮔﺎه ﮐﺮﺑﻼ، ۱۱ / ۲ / ۱۳۶۱، نوار شماره ۵۰۱۳) ﻋﺒﺪاﷲ دروﯾﺸﻰ، صص ۴۴ – ۳۷؛ و سند شماره ۱۵۳۶ / پ ن ﻣﺮﮐﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺟﻨﮓ، پیشین، صص ۲۱ و ۲۲.

[۴] سند شماره ٧٣٦٣ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای لشکر٩٢ زرهی، شماره ٤٣، ١٢/٢/١٣٦١، صص ١ و ٢؛ و - سند شماره ٤٣٥٧٥٥ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی نهاجا (معاون عملیاتی ـ مدیریت عملیاتی) به رئیس سماجا (اداره سوم)، ۱۴ / ۲ / ۱۳۶۱.

[۵] سند شماره ٤٣٥٧٥٦ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: فرماندهی نیروی هوایی ارتش، ۱۲ / ۲ / ۱۳۶۱؛ و خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبر‌ها و گزارش‌ها (ایران در ٢٤ ساعت گذشته)، شماره ٤٢، ۱۱ / ۲ / ۱۳۶۱، ص٤٨.

[۶] سند شماره ٠٠٣١/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیت‌المقدس، گزارش راوی قرارگاه فجر، محمودی یکتا، ١٣٦١، صص ١٢، ٨؛ و سند شماره ١٥٣٤/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: (تشریح منطقه عملیاتی) عملیات بیت‌المقدس، (قرارگاه کربلا، ۱۱ / ۲/ ۱۳۶۱، نوار شماره ٤٩٦٢) عبدالله درویشی، ص٤؛ و - سند شماره ٤١٦/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص٥٣؛ و - سند شماره ٧٢٣١ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای نیروی زمینی ارتش، شماره ٤٧١، ۱۱ / ۲ / ۱۳۶۱، ص١؛ و - سند شماره ٢٦٦٩/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص ١٢ و ١٣.

[۷] سند شماره ١٥٣٦/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص ٢١، ١.

[۸] روزنامه جمهوری اسلامی، ١٢/٢/١٣٦١، ص٢٢.

[۹] همان، ص٢١.

انتهای پیام/ 118