گروه اخبار داخلی دفاع‌پرس - «محمود کبیری یگانه» کارشناس رسانه؛ مذاکرات هسته‌ای ایران و کشور‌های غربی پس از چند دور رفت و آمد‌های دیپلماتیک در دولت جدید، به روز‌های حساس و پایانی خود نزدیک شده است، رسانه‌های حاضر در محل مذاکرات در وین فضای مذاکرات رو مثبت ارزیابی می‌کنند و به نظر می‌رسد تا پایان سال جدید، شاهد پایان مذاکرات ورای هر نتیجه‌ای باشیم، یعنی یا توافق ایران و کشور‌های غربی درباره برجام یا توافقی جدید و یا پایان مذاکرات و تداوم مناقشه هسته‌ای ایران که باید برای هرکدام از نتایج احتمالی پیش بینی‌های لازم صورت گیرد.
در بعد رسانه‌ای نکات مختلفی درباره این دور از مذاکرات مطرح است، نخست آن که به نظر می‌رسد تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران فاقد استراتژی رسانه‌ای در دوران مذاکرات باشد، به رغم اهمیت ابعاد رسانه‌ای مذاکرات، نوعی سردرگمی، آشفتگی و بی برنامگی در رسانه‌های داخلی در برخورد با مذاکرات وجود دارد. در شرایطی که رسانه‌های غربی به ویژه رسانه‌های آمریکایی فضای رسانه‌ای را به گونه‌ای به تصویر می‌کشند که مسئولیت هرگونه ناکامی در مذاکرات را به جمهوری اسلامی ایران نسبت دهند، استراتژی مشخص و واحدی در قبال جنگ رسانه‌ای و روانی طرف‌های غربی از سوی ایران وجود ندارد.
بدیهی است رسانه‌ها و کارشناسان مختلف اطلاعات دقیقی از آنچه در پشت درب‌های بسته مذاکرات می‌گذرد، ندارند، اما هنر رسانه‌های غربی در روز‌های اخیر در همین نکته بوده که توانسته اند با فضاسازی رسانه‌ای و ایجاد جنگ روانی ایران را مسئول هرگونه شکست مذاکرات معرفی کنند، این در حالی است که نه رسانه‌های موافق دولت و نه حتی رسانه‌های اصلاح طلب استراتژی مشخصی در قبال مذاکرات، توافق احتمالی و یا شکست مذاکرات ندارند و بیشتر شاهد نوعی سردرگمی و ارائه مواضع هیجانی و صرفا فضاسازی داخلی و نه تاثیرگذاری بر روند مذاکرات و افکار عمومی در سایر کشور‌ها هستیم. حتی این نقد نیز وارد است که رسانه‌های داخلی بیش از آن که به دنبال تامین منافع عمومی در قبال طرف مقابل باشند، صرفا به دنبال بهره برداری سیاسی و تبلیغاتی در فضای داخلی هستند.
مروری بر رفتارشناسی رسانه‌های خارجی نشان از هماهنگی کامل تیم مذاکرات با بسیاری از رسانه‌های غربی است، بدین گونه که هرجا در مذاکرات نتوانند به اهداف خود برسند، با درز برخی اطلاعات، رسانه‌ها را برای تحریک افکار عمومی فعال می‌کنند، این امر موید این مهم است که پیوست رسانه‌ای بخشی از روند مذاکرات است که به نظر می‌رسد تیم مذاکره کننده ایران به ویژه در روز‌های پایانی مذاکرات توجه بیشتری به آن داشته باشد.
به واقع ایران باید هم برای توافق احتمالی و یا حتی شکست مذاکرات استراتژی رسانه‌ای و روانی از پیش تعیین شده داشته باشد. در صورت توافق احتمالی از روز‌های بعد مذاکرات شاهد حضور شرکت‌های غربی در کشور خواهیم بود، موضع رسانه‌های داخلی در قبال این موضوع چیست؟ کداوم طرف مانع تحقق صلح، امنیت و ثبات و موفقیت مذاکرات شد؟ آیا ایران واقعا به دنبال ساخت بمب هسته‌ای است؟ ذهنیت کشور‌های همسایه ایران از رفتار ایران در پسامذاکرات چیست؟ بسیاری از این سوال‌ها و پرسش‌های بی شماری که در جامعه داخلی و بین المللی وجود دارد منتظر پاسخ‌هایی است که می‌تواند با یک استراتژی رسانه‌ای دقیق و هوشمندانه به صورت غیرمستقیم در فضای رسانه‌ای پاسخ داده شود.
منطقی نیست که همه مواضع ایران از طرف مسئولان رسمی یا اعضای تیم مذاکره کننده مطرح شود، بسیاری از مواضع ایران، پاسخ‌ها و مناقشات باید در فضای رسانه‌ای رصد و پاسخی مستدل و منطقی به ان‌ها داده شود. ایجاد کمپین‌های مختلف در ابعاد ملی و بین المللی حتی در روز‌های اخیر نیز می‌تواند فضای مذاکرات را تحت تاثیر قرار دهد، در یکی از حساس‌ترین برهه‌های تاریخی سیاسی ایران در عرصه بین المللی شایسته نیست شاهد انفعال رسانه‌های داخلی و تاثیرپذیری آن‌ها از فضاسازی رسانه‌های خارجی باشیم. اتخاذ یک رویکرد استراتژی هوشمندانه و تدوین پیوست رسانه‌ای مذاکرات در همین روز‌های باقیمانده نیز می‌تواند بخشی از کم کاری‌های گذشته را اصلاح کند، بر فرض ایجاد توافق رسانه‌ها باید چه تصویری از آینده در افکار عمومی داخل ایجاد کنند؟ در صورت شکست مذاکرات چه طرفی قرار است با چه استدلالی به عنوان مسئول شکست مذاکرات در نزد افکار عمومی جهان معرفی شود؟ پاسخ به همه این ابهامات در گرو داشتن یک استراتژی دقیق رسانه‌ای در این روز‌های حساس است.
انتهای پیام/ 241
