به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، در پی پاکسازی و تأمین منطقه عملیاتی «طریق‌القدس» (بستان) تنها دو منطقه «غرب رودخانه کرخه» و «غرب رودخانه کارون و خرمشهر» در اشغال متجاوزان باقی مانده بود. برای انتخاب منطقه عملیات بعدی و نکات مثبت و منفی هر منطقه، بحث‌های فراوانی شد و سرانجام منطقه غرب رودخانه کرخه برای عملیات انتخاب شد.
علل اتخاذ چنین تصمیمی به شرح زیر بود:
۱. اگر عملیات به پیروزی میرسید، مناطق آزادشده با نیروی کمتری قابل پدافند بودند و امکان تمرکز نیرو برای عمل در مناطق دیگر فراهم می‌شد.
۲. وسعت منطقه شمالی (غرب رودخانه کرخه) تقریباً یک سوم وسعت منطقه جنوبی (غرب رودخانه کارون) بود؛ لذا با مقدورات موجود، اصل تمرکز قوا به نحو مطلوب‌تر و مطمئن‌تری تحقق می‌یافت.
۳. انهدام دو لشکر قوی و دست نخورده ۱۰ زرهی و یک مکانیزه دشمن مستقر در منطقه شمالی، ضربه سنگینی برای عراق بود و در کاهش توان رزمی‌اش تأثیر زیادی داشت.
۴. با عقب راندن عراق ازمنطقه شمالی، تهدید‌های شهر حیاتی و حساس اندیمشک و دزفول رفع می‌شد و به همراه شهر شوش از برد توپخانه دشمن خارج می‌شدند.
۵. شکل منطقه، مسیر خط تماس و مواضع پدافندی، وجود پل‌ها و شناسایی‌های انجام شده موجب سرعت در طرح‌ریزی و کاهش زمان آمادگی برای اجرای عملیات شد به گونه‌ای که میان دو عملیات طریق‌القدس (کربلای ۱) و فتح‌المبین (کربلای ۲) وقفه طولانی بوجود نمی‌آمد.
موقعیت منطقه و عوارض حساس آن، به دشمن آرایش خاصی را تحمیل کرده بود که آگاهی نیرو‌های خودی از آن، زمینه وارد ساختن ضربات سهمگین را بر دشمن فراهم کرد.
سپاه در طرح اولیه خود و قبل از تشکیل قرارگاه مشترک ارتش و سپاه «قرارگاه کربلا» پیش‌بینی می‌کرد که یگان‌های تحت امر سپاه، ارتفاعات «ابوصلیبی خات» (سایت و رادار) در محور شوش و همچنین در امتداد آن به طرف شمال، تپه‌های «علی گره زد»، «شاوریه» و «دهلیز» را به تصرف خود درآوردند.
سرانجام روی دو هدف که شامل «انهدام نیرو‌های دشمن» و «کاهش خطوط پدافندی» توافق شد و مانور عملیات هم بر این اساس طرح‌ریزی شد.
عملیات فتح‌المبین از نظر نظامی می‌توانست چنین اهدافی را تأمین کند:
۱. انهدام نیرو‌های دشمن برای کاهش توان نظامی او
۲. دستیابی به خطوط پدافندی مطمئن برای برداشت نیرو (آزاد شدن نیرو‌های خودی از خطوط پدافندی و کسب آمادگی برای عملیات بعدی)
۳. خارج کردن شوش، اندیمشک، دزفول و پایگاه چهارم شکاری از برد توپخانه دشمن
۴. خارج کردن جاده اندیمشک _ اهواز از برد آتش مؤثر دشمن
۵. آزادسازی مناطق مهمی، چون سایت و رادار، جاده مهم اندیمشک _ دهلران و...
۶. تصرف جاده‌های نفتی منطقه ابوغریب
یگان‌های ارتش شامل لشکر‌های پیاده ۲۱ حمزه، ۷۷ خراسان و ۹۲ زرهی، تیپ‌های ۳۷ زرهی شیراز، ۵۸ ذوالفقار، ۸۴ خرم‌آباد، ۵۵ هوابرد و گروه ۳۳ توپخانه بودند.
یگان‌های سپاه هم عبارت بودند از: تیپ‌های ۱۴ امام حسین (ع)، ۴۱ ثارالله (ع)، ۲۷ محمد رسول‌الله (ص)، ۷ ولیعصر (عج)، ۳۵ امام سجاد (ع)، ۲۳ المهدی (عج)، ۱۷ علی بن ابیطالب (ع)، ۸ نجف اشرف، ۲۵ کربلا، ۴۶ فجر، ۳۰ زرهی و تیپ ایلام بودند.
سازمان رزم با توجه به همکاری ارتش و سپاه به صورت مشترک عبارت بود از:
قرارگاه مشترک قدس
لشکر قدس از سپاه شامل تیپ‌های ۴۱ ثارالله (ع) با شش گردان، ۱۴ امام حسین (ع) با ۹ گردان، ایلام با سه گردان، گردان مستقل علی‌اکبر (ع) و نیرو‌های ارتش شامل تیپ ۸۴ خرم‌آباد با سه گردان و تیپ ۲ زرهی از لشکر ۹۲ با سه گردان.
قرارگاه مشترک نصر
لشکر نصر شامل تیپ‌های ۷ ولیعصر (عج) با ۹ گردان، ۲۷ محمد رسول‌الله (ص) با ۹ گردان و نیرو‌های ارتش شامل لشکر ۲۱ حمزه با ۱۲ گردان، تیپ ۵۸ ذوالفقار با چهار گردان.
قرارگاه مشترک فتح
لشکر فتح سپاه شامل تیپ‌های ۲۵ کربلا با ۱۶ گردان، ۸ نجف با هشت گردان و نیرو‌های ارتش شامل لشکر ۹۲ با یک تیپ، تیپ‌های ۵۵ هوابرد تحت امر عملیاتی لشکر ۹۲ و ۳۷ زرهی شیراز.
قرارگاه مشترک فجر
لشکر فجر از سپاه شامل تیپ‌های ۳۳ المهدی (عج) با شش گردان، ۴۶ فجر با پنج گردان، ۱۷ علی بن ابیطالب (ع) قم با پنج گردان، امام سجاد (ع) با ۱۱ گردان و نیرو‌های ارتش شامل لشکر ۷۷ با سه تیپ ۱، ۲ و ۳ با ۱۰ گردان.
پس از توضیح عملیات فتح‌المبین، به توضیح درمورد عکسی که فرماندهان پس از پایان عملیات به عنوان یادگاری گرفته‌اند، می‌پردازیم. سردار سرلشکر پاسدار «محمد باقری» رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح است که آن موقع مسئول اطلاعات قرارگاه فتح بود در شرح گرفتن عکس فوق آورده است:
«این عکس پس از پایان عملیات فتح‌المبین در روز هفتم فروردین ۱۳۶۱ آخر عملیات فتح‌المبین در محوطه قرارگاه کربلا در شش کیلومتری شرق شهر شوش فرماندهانی که برای جلسه آمده بودند و توضیح دادند، آخر جلسه شهید باقری پیشنهاد عکس دسته‌جمعی داد. این عکس با دوربین شهید باقری گرفته شده است. چند عکس را خودش انداخت و نشست و دوربین را به فرد دیگری داد تا از آن جمع عکس بیاندازد. افراد حاضر در این تصویر، فرمانده سپاه، فرماندهان قرارگاه‌ها و تیپ‌ها در آن روز هستند.»
انتهای پیام/ 118
