«آرش پژمان» نویسنده، کارگردان و مدرس تئاتر در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، در آستانه برگزاری هفتمین هفته هنر انقلاب و معرفی چهره سال هنر انقلاب با بررسی عملکرد این هنر بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، اظهار داشت: بعد از گذشت بیش از چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی آنچه امروز از هنر انقلاب می‌شناسیم، دو دوره را پشت سر گذاشته است، نام دوره اول را باید «دوره شفیرگی» گذاشت، دوره‌ای که هنر انقلاب را با ظاهری مشخص و کدگذاری شده برای عموم می‌شناسیم.
وی افزود: در آثار خلق شده در این دوره در کوتاه ترین زمان از مواجهه مخاطب با اثر قابل تشخیص بود که ما با اثری در حوزه انقلاب مواجه هستیم و در همه رشته‌ها این رویکرد حاکم بود. اغلب فرم بر محتوا در این دوره غلبه داشت و كلمات و تركيبات حوزه ادبيات و شعر، دیالوگ‌های آثار نمايشى، و فرم‌های مورد استفاده در هنرهای تجسمی، عموما مشابه، شناخته شده، پرتكرار و البته غالبا مورد اقبال بود.
این نویسنده عنوان کرد: دوره دوم هنر انقلاب را باید «دوره پروانه‌گی» نام گذاشت. از ابتدای این دوره تا امروز -که نمی‌توانیم تاریخ دقیقی برای ابتدای آن قائل شویم زیرا سیر تکاملی داشته و هنوز هم دارد- محتوا بر فرم غلبه کرد. در این دوره ممکن است با اثری نمایشی در حوزه هنر انقلاب مواجه باشیم و نه تنها در طول مشاهده اثر که پس از آن هم متوجه نشویم شاهد اثری در این حوزه بوده‌ایم اما قطعا تاثیر آن بر ضمیر ما مشخص خواهد بود. آثار این دوره شبیه پروانه‌ها زیبا و نقش آن‌ها خلاقانه و غیر شبیه به هم است.
این هنرمند با ارائه تعریفی از هنرمند مردمی عنوان کرد: مهم‌ترین ویژگی هنر مردمی نسبت آن با مردم است. اگر هنری ارتباط بی چون و چرا با مردم داشته باشد و در رابطه آمدوشدی هم موثر و هم متاثر از مخاطب باشد، هنر مردمی است. اما اگر خللی دوسویه بر این جریان ارتباطی وارد شود، از میزان و ویژگی مردمی بودن هنر کاسته خواهد شد.
پژمان ادامه داد: ایران همیشه مردم هنرپرور و هنردوستی از هزاره‌های پیش تاکنون داشته است. چنانچه فعالیت‌ها و حملات نظامی و حتی غیرنظامی -اعم از اقتصادی و فرهنگی- هیچ‌وقت نتوانست نقش و تاثیر هنر را بر مردم این سرزمین کمرنگ کند. ازین به بعد نیز شاهد این کمرنگی قطعا نخواهیم بود و هنر همیشه جاری و ساری خواهد بود. مطالعه دهه‌های اخیر هنر ایران نشان می‌دهد که هنرمند به سمت روشنی حرکت کرده و همواره هدف مشخصی که ترسیم انسان کامل است، به دقت دنبال کرده است.
وی خاطر نشان کرد: هیچ کشوری در دنیا نیست که داعیه تمدن نداشته باشد اما بعضی از کشورها بر مبنای ایدئولوژی و هدف‌گذاری خود از جمله ایران مدعی تمدن‌سازی هستند. ایران نیز تمدن سازی نوین اسلامی را برای خود درنظر دارد و روح تمدن، فرهنگ و هنر است و تفاوت هنر و فرهنگ نیز تفاوت آشکاری است، فرهنگ محدود به جغرافیای سیاسی و فرهنگی مشخصی است و فرهنگ به معنای اخص خود به میزان هنر نمی‌تواند مرزها را درنوردد و به واسطه محدودیت‌هایی نظیر زبان، نژاد و دین نمی‌تواند به میزان هنر جهانی شود. هنر از این رو نه تنها یک ابزار که به عنوان بهترین آن می‌تواند در جریان تمدن سازی نوین اسلامی نقش آفرینی کند، چنانکه هنر و انقلاب به درستی و آشکارا در دهه‌های اخیر، پیش‌رو و ثابت‌قدم بوده است.
پژمان توضیح داد: هنرمندی که در مسیر خلق هنر انقلابی گام برمی‌دارد نیاز به تمجید ندارد، زیرا اگر مسیر دیگری را انتخاب می‌کرد آوازه‌اش به آنسوی مرزها می‌رفت و بر فرش‌های قرمز متعددی گام می‌نهاد و جو‌ایز طلایی می‌برد. اما تمجید از هنرمند انقلاب در واقع تجلیل از هنر انقلاب است و این ضرورت تمجید از هنرمند شاخص انقلاب اسلامی را مشخص می‌کند. هنر انقلاب اسلامی هنری زنده و پویا و دارای شخصیت و هویت است اما هنرمند انقلاب به عنوان شایسته‌ترین نماینده تجلیل و ارج نهادن به منظور نمایاندن ارزش و شان هنر انقلاب است. بنابراین آنچه حوزه هنری به عنوان هفته هنر انقلاب چند سالی است رقم می‌زند، قطعا در مسیر زنده نگه داشتن هنر انقلاب لازم و موثر است.
وی در پایان با پیشنهاد هنرمندی برای تجلیل در هفته هنر انقلاب عنوان کرد: پیشنهاد من مرحوم سعید تشکری است. مردی که متواضعانه و بی ادعا با نهایت تلاش آمیخته با دانش و هنر خود سعی در خلق آثار ماندگار در این حوزه کرد و در روزهای پایانی سال ۹۹، کرونا هنر انقلاب را از وجود ارزشمند او بی بهره کرد.
انتهای پیام/ 121
