ارزیابی روند ۱۰۰ روزه جنگ اوکراین و چشم‌انداز آینده
گروه بین‌الملل دفاع‌پرس: همه جنگ‌ها با فراز و فرود‌هایی همراه هستند و طرفین درگیری دستاورد‌ها و شکست‌هایی را متحمل می‌شوند و جنگ اوکراین هم از این قاعده مستثنی نیست. هر چه جنگ طولانی‌تر می‌شود، تسلیم شدن و دادن امتیازات به طرف مقابل هم دشوارتر می‌شود، روسیه و اوکراین هم در چنین شرایطی قرار دارند و هیچ کدام حاضر نیستند از مواضع قبلی خود عقب نشینی کنند.
بر اساس گزارش الوقت، هر چند غربی‌ها با استفاده از تبلیغات گسترده رسانه‌ای تلاش کرده اند تا نشان دهند اوکراین پیروز جنگ است و روسها شکست خورده اند، اما در عرصه واقعی تحولات به گونه‌ای دیگر رقم خورده است. شاید روسیه میدان جنگ نرم را باخته باشد، اما در مسئله جنگ سخت اوضاع متفاوت است و روسها توانسته اند بسیاری از مناطق شرقی و جنوبی اوکراین را تصرف کنند و به گفته ولودیمیر زلنسکی اکنون ۲۰ درصد خاک اوکراین در اختیار روسها قرار دارد و نشان می‌دهد روسها به آنچه که می‌خواستند یعنی تصرف مناطق شرقی دست پیدا کرده اند.
اعلام پیروزی و یا شکست یک کشور در جنگ به دسترسی آن کشور در رسیدن به اهدافش بستگی دارد. این مسئله واضح است که روسیه از ابتدای جنگ به هیچ وجه برنامه‌ای برای تصرف کی یف و الحاق آن به خاک خود را نداشت بلکه هدف این کشور، تحمیل خواسته‌های سیاسی خود بر اوکراین با اهرم فشار انحلال دولت اوکراین بود. همچنین استقلال مناطق لوهانسک و دونتسک و ایجاد منطقه حائلی بین اوکراین و روسیه و استفاده از آن برای خواسته‌های سیاسی- اقتصادی از دیگر اهداف روسیه بود که تا حد زیادی به این اهداف دست پیدا کرده است.
اگرچه برخی ناظران ارسال تسلیحات پیشرفته غربی به اوکراین را برای ایجاد توازن در عرصه میدانی موثر می‌دانستند، اما به نظر می‌رسد این کمک‌ها نیز نتوانسته تحولات را به نفع اوکراینی‌ها تغییر دهد. چرا که به گفته روسها، بیش از نیمی از این تسلیحات توسط مسکو منهدم شده اند. فرار مزدوران خارجی از جبهه‌های نبرد با روسها به دلیل کمبود تجهیزات نظامی هم نشان می‌دهد که کمک ۲۰ کشور غربی به اوکراین هم در رسیدن به اهدافش ناکام بوده است. روسیه بار‌ها اعلام کرده است که هر هواپیما و یا کشتی حامل سلاح به اوکراین را منهدم خواهد کرد و با این وجود نابودی هزاران تن سلاح غرب برای روسیه تنها به قیمت یک موشک تمام خواهد شد و در مقایسه با آنچه غربی‌ها از دست می‌دهند ناچیز است. اوکراینی‌ها امیدوار بودند که با صدور تسلیحات بتوانند کفه موازنه را به نفع خود تغییر دهند، اما بسیاری از آن‌ها قبل از رسیدن به دست ارتش اوکراین، نابود شده اند.
آیا خطر درگیری روسیه و آمریکا جدی است؟
با پیشروی روسها در شرق اوکراین، دولت آمریکا تلاش می‌کنند برای ایجاد توازن در عرصه میدانی موشک‌های ضد هوایی دوربرد Himars را به اوکراین تحویل دهند، اما روسیه ارسال چنین موشک‌هایی را خطرناک توصیف کرده و در واکنش به آن اعلام کرد که هر گونه ارسال تسلیحات به کی‌یف خطر درگیری مستقیم آمریکا با روسیه را افزایش می‌دهد.
کرملین همچنین پس از آن اعلام کرد که واحد‌های هسته‌ای این کشور رزمایشی را در نزدیکی مسکو برگزار خواهند کرد و از موشک‌های مافوق صوت جدید خود رونمایی کرد و نشان داد که برای مقابله با چنین تسلیحاتی حاضر است حتی از آخرین گزینه خود نیز استفاده کند. مجهز بودن روسیه به هزاران موشک اتمی و هشدار به غربی‌ها برای استفاده از این نوع سلاح‌های ویرانگر در صورت لزوم، سبب شده تا غربی‌ها در نحوه کمک‌های تسلحاتی خود به اوکراین همه جوانب را در نظر بگیرند و از تحریک روسها خودداری کنند. برخی تحلیلگران معتقدند اگر غرب بخواهد روسیه را تحقیر کند و این کشور را در اوکراین به شکست بکشاند، ممکن است مسکو دست به اقدامات غافلگیرانه بزند که می‌تواند جهان را به آستانه جنگی فراگیر بکشاند. مقامات واشنگتن هم به این مسئله واقف هستند که درگیری مستقیم با روسیه تبعات زیانباری خواهد داشت و بار‌ها گفته اند که وارد تقابل با مسکو نخواهند شد.
موفقیت روسیه در جنگ اقتصادی
برآورد تحولات میدانی نشان می‌دهد که کمک‌های تسلیحاتی غرب نتوانسته مانع توقف روسها شود و لذا غربی‌ها به تنها اهرم فشار تحریمی خود امید زیادی دارند. هر چند تحریم‌های گسترده غرب در درازمدت می‌تواند به اقتصاد روسیه آسیب بزند، اما در حال حاضر پیروزی نسبی از آن روسها است. زیرا که تحریم‌های نفتی روسیه، اروپا را با مشکلات کمبود سوخت و افزایش قیمت‌ها در بازار‌های جهانی روبرو خواهد کرد و به اتحادیه اروپا که به شدت به منابع انرژی نیاز دارد، ضربات سختی وارد خواهد کرد. تحریم‌های غرب اگرچه بزرگترین تحریم‌ها علیه یک کشور تاکنون بوده است، اما روسیه به دلیل داشتن ذخایر عظیم انرژی و انباشت منابع ارزی و طلا طی سالیان گذشته توانسته تاکنون از گزند تحریم‌ها در امان بماند.
سرنوشت جنگ در انتظار، اما و اگر‌ها
روسها هر چند به لطف تجهیزات نظامی خود توانسته اند حضور خود در منطقه دونباس را مستحکم کنند، اما بر روی کاهش حمایت‌های غرب از کی یف در آینده امیدوار هستند، همچنانکه مقامات غربی اعتراف کرده اند که میزان ذخایر تسلیحاتی شان برای کمک به اوکراین رو به اتمام است و این موضوع برای روسها در پیروزی احتمالی اطمینان خاطر است. از طرفی، روسها گوشه چشمی هم به بی‌ثباتی سیاسی در اوکراین برای سرنگونی زلنسکی دارند. اکنون مقامات کی یف به غربی‌ها بی اعتماد شده اند و به این بارو رسیده اند که آن‌ها برای تامین منافع خود که شکست روسیه است فکر می‌کنند حتی اگر تحقق این هدف به بهای نابودی اوکراین تمام شود و همین امر برای روسیه یک امتیاز بزرگ محسوب می‌شود که اوکراینی‌ها در نهایت از بحران‌افروزی غرب دست شسته و برای پایان جنگ به میز مذاکره برگردند.
در حال حاضر، اوکراین توان لازم برای عقب راندن روسیه و ضربه زدن راهبردی به این کشور را ندارد و فرسایشی شدن جنگ، کی یف را به بازنگری در سیاست‌های کنونی خود وادار خواهد کرد. دولتمردان کی یف و حامیانشان دیدگاهی آرمانگرایانه از پایان جنگ دارند و خواهان این هستند که روسیه باید تسلیم شده و مناطق تصرف شده از جمله شبه جزیره کریمه را به اوکراین بازگرداند، اما روسیه که اکنون دست برتر را دارد به هیچ وجه به این خواسته‌ها تن نخواهد داد و شاید در آینده بخش‌های دیگری از این کشور را نیز ضمیمه خاک خود کند؛ بنابراین سرنوشت پایان جنگ در دست بازیگران درگیر در آن است که در شرایط کنونی نشانه‌ای برای کاهش تنش‌ها به چشم نمی‌خورد.
روسیه پیروزی در جنگ اوکراین را به دلیل تقابل غیرمستقیم با غرب برای خود حیثیتی می‌داند و تلاش می‌کند با تصرف مناطق شرقی و جنوبی اوکراین، پیروزی نسبی خود را تثبیت کند، اما برای اعلام برنده و یا بازنده واقعی هنوز زود است و حمایت‌های غرب از کی یف و نحوه مقابله مسکو با این اقدامات و همچنین میزان تاثیرگذاری تحریم‌ها علیه روسیه در آینده، سرنوشت جنگ را رقم خواهد زد.
انتهای پیام/ ۱۳۴
