به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، هشت سال دفاع مقدس صحنه نقش‌آفرینی همه اقشار جامعه برای مقابله با ارتش تا به‌دندان مسلح بعثی بوده که این وحدت همه‌جانبه جامعه، مرهون تدابیر حضرت امام خمینی (ره) است؛ ایشان با هنر خود توانستند جنگ را مردمی کنند؛ چراکه بدون‌شک هیچ قدرتی بزرگ‌تر و غیورتر از مردم، در این کشور وجود ندارد.
کارکنان راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران نیز پابه‌پای همه اقشار مردم، در نهضت انقلاب اسلامی نقش‌آفرینی کرده و پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز با شروع جنگ تحمیلی، ضمن مجاهدت‌های شبانه‌روزی خود و تقدیم شهدای بسیاری، نقشی بی‌بدیل و البته مهم و حیاتی را در دفاع مقدس ایفا کردند که با ورق زدن کارنامه دفاعی ایران در طول این دوران، می‌توان به این نقش مهم پی برد؛ به‌طوری که می‌توان راه‌آهن را یکی از عمده‌ترین عقبه تدارکاتی جبهه‌های جنگ دانست.
جنگ تحمیلی که آغاز شد، بیشترین ظرفیت خطوط راه‌آهن به جابه‌جایی تجهیزات نظامی و حمل و نقل رزمندگان اختصاص یافت؛ حتی راه‌آهن وظیفه حمل و نقل مواد سوختی و دیگر کالا‌های مورد نیاز جنگ را برعهده گرفت. از سویی دیگر در مناطق غیرجنگی نیز امر توسعه و بهبود شبکه ریلی راه‌آهن صورت می‌پذیرفت.
خدمات راه‌آهن به جنگ، به زیربخش‌های «فعالیت‌های ستادی»، «خدمات پشتیبانی»، «جابه‌جایی تجهیرات»، «انتقال محرومین و پیکرهای مطهر شهدا»، «جابه‌جایی اسرا، رزمندگان و نیروهای راه‌آهن»، «کمک‌های نقدی و غیرنقدی پرسنل راه‌آهن»، «انتقال کمک‌های مردمی از سراسر کشور»، «آسیب‌های ناشی از جنگ»، «بازسازی خطوط» و «رشادت‌های بی‌بدیل کارکنان راه‌آهن» قابل تقسیم است.
البته این موضوع نیز نباید ناگفته بماند که مشارکت راه‌آهن در دفاع مقدس، تنها به پشتیبانی و حضور غیرمستقیم در جبهه‌ها محدود نبود. حدود ۱۲ هزار نفر از کارکنان متعهد راه‌آهن، همچون دیگر اقشار مردم از همان روزهای آغازین جنگ به جبهه‌ها شتافتند و مطابق آمار رسمی، ثمره این حضور، تقدیم ۲۴۷ شهید، ۵ مفقودالاثر، ۲۹۰ آزاده و ۱۲۴۱ جانباز به کشور بود.
نقش راه‌آهن در جابه‌جایی رزمندگان و تجهیزات
با شروع جنگ تحمیلی، راه‌آهن بخش عظیمی از امکانات موجود خود را برای حمل و نقل تجهیزات جنگی، تسلیحات نظامی و اعزام پرسنل ارتش، بسیج و سپاه به جبهه‌ها اختصاص داد. حضور به موقع رزمندگان اسلام در جبهه‌ها یک اصل اساسی تلقی میشد؛ بنابراین راه‌آهن با همه مشکلات و کمبودها، نقش مستمری در جابه‌جایی‌ها به عهده گرفت و از این رهگذر با افزایش ترافیک کاری مواجه شد. این افزایش ترافیک کاری در شرایطی صورت می‌گرفت که تمام ایستگاه‌های مسیر ناحیه جنوب و ناحیه شمال غرب و حتی مرکز در معرض بمباران هوایی و حملات توپخانه دشمن قرار داشتند.
قطارهای حامل رزمندگان یا محموله‌های نظامی می‌بایست در حداقل زمان ممکن و با شرایط ویژه‌ای در شب و با چراغ خاموش حرکت می‌کردند. مشکل دیگر این بود که اکثر پل‌های استراتژیکی ناحیه لرستان و یا ایستگاهای تخلیه و بارگیری، از جمله بندر امام خمینی (ره) و یا بندر خرمشهر به علت حملات پی‌درپی از بین رفته و یا خسارات و صدمات کلی به تاسیسات و ابنیه فنی آن‌ها وارد آمده بود؛ اما با تمام این موانع و مشکلات، راه‌آهن حتی یک روز هم اجازه نداد تا انتقال نیرو و تجهیزات به جبهه‌ها متوقف شود.
ظرفیت قطارهای مسافربری در دوران جنگ تحمیلی ۶۰۰ نفر بود؛ اما روزانه با هر حرکت قطار به سمت جنوب؛ بیش از یک هزار و ۴۰۰ رزمنده به مناطق عملیاتی منتقل می‌شدند. جابه‌جایی ۷ میلیون و ۷۴۷ هزاز و ۶۶۰ نفر از نیروهای ارتش، سپاه و بسیج و حمل ۳ میلیون و ۷۴۷ هزار و ۱۳۶ تن تجهیزات نظامی طی سال‌های جنگ تحمیلی، از افتخارات ماندگار راه‌آهن است. همچنین به درخواست ارتش جمهوری اسلامی ایران، قطارهای مخصوصی تحت عنوان «قطارهای جنگی» راه‌اندازی شد که به‌وسیله آن‌ها انواع مهمات سبک و سنگین و حتی تانک‌های غول‌پیکر به جبهه‌ها منتقل میشد.
نقش راه‌آهن در انتقال مجروحین و پیکرهای مطهر شهدا
اعزام سریع مجروحین به مراکز درمانی از ۲ جنبه دارای اهمیت است؛ اول آنکه مجروح، نیاز اورژانسی به کادر درمانی دارد و از سوی دیگر انتقال بلادرنگ مجروح، موجب تضعیف نشدن روحیه دیگر رزمندگان می‌شود. در ضمن اگر در عملیاتی تخلیه مجروحین با تأخیر انجام میشد، ممکن بود عملیات دچار مشکلات زمانبندی شده و احتمال زمین‌گیر شدن دیگر نیروها پیش بیاید.
راه‌آهن با ورود به این موضوع از شدت حساسیت‌ها کاست و با در اختیار قرار دادن پنج دستگاه از واگن‌های قطار هلال احمر خود (موسوم به قطار بیمارستانی) که هر یک دارای یک اتاق عمل، ۲۰ تختخواب برای بیمار، یک اتاق برای معاینه و یک اتاق مختص ریکاوری و ضدعفونی بود، توانست به بهترین شکل ممکن این مشکل را مدیریت کند.
البته ناگفته پیداست که نقش کارکنان در این‌گونه ماموریت‌ها بسیار پررنگ است. به‌عنوان مثال گاه در عملیات‌ها مامورین با انتقال وسیع روزانه سه یا چهار قطار که هر قطار حامل ۳۰۰ تا ۴۰۰ مجروح بود. مواجه می‌شدند؛ بنابراین ازخودگذشتگی و خستگی‌ناپذیری، شرط اول فعالیت هر کدام از کارکنان راه‌آهن بود.
نقش راه‌آهن در جابه‌جایی اسرا
انتقال اسرا از جبهه‌ها به تهران از دیگر اقدامات راه‌آهن بود که تحت حمایت و حفاظت نیروهای مسلح انجام می‌گرفت.
کمک‌های نقدی و غیرنقدی پرسنل راه‌آهن
شاید بزرگترین نیاز جنگ، حمایت معنوی مردمی بود. بعد از این حمایت، نوبت به تامین مادی و تجهیزاتی جبهه‌ها می‌رسید. کارکنان راه‌آهن در هر ۲ حوزه سرآمد بودند. کارکنان نواحی مختلف با تخصیص دادن درصدی از حقوق ماهانه خود در امر تامین مالی جنگ پیش‌قدم بودند. آن‌ها این امر را جهاد مالی فرض کرده و با شوق و اشتیاقی وصف‌ناشدنی به آن مبادرت می‌ورزیدند. کمک‌های غیرنقدی هم که جای خود را داشت، تا آن‌جا که تنها در طول یک‌سال، چهار کاروان بزرگ کمک‌های غیرنقدی کارکنان همه نواحی به سمت جبهه‌ها ارسال شد.
انتقال کمک‌های مردمی
انتقال انبوه کمک‌های مردمی از تمامی نقاط کشور به جبهه‌های نبرد حق علیه باطل، یکی دیگر از دیگر اقدامات راه‌آهن در دوران هشت سال دفاع مقدس است. آمارهای رسمی، از انتقال مرتب و روزانه این کمک ها در طول سال‌های جنگ تحمیلی حکایت دارد.
انتهای پیام/ 113
