«حمید خلیلی» مدیر انتشارات شهید کاظمی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، ضمن بیان اینکه برای ناشران جنبه فروشگاهی نمایشگاه کتاب بیشتر از جنبه نمایشگاهی آن اهمیت دارد، اظهار داشت: اصلی‌ترین مزیت نمایشگاه برای ناشران، فروش نقدی کتاب است؛ زیرا معمولا پرداخت‌ها در بازار چندین ماه بعد از فروش صورت می‌گیرد. اما در نمایشگاه فیزیکی، فروش به‌صورت نقدی است و همین امر مطلوب ناشران است.
خلیلی افزود: البته برای داشتن یک نمایشگاه مطلوب در حوزه کتاب، هم جنبه نمایشگاهی و هم فروشگاهی آن دارای اهمیت ویژه‌ای برای اهالی فرهنگ است. جنبه فروشگاهی از آن جهت مهم است که مخاطبان نیاز‌های فرهنگی خود را به‌صورت نقدی و بی‌واسطه از ناشران خریداری می‌کنند و جنبه نمایشگاهی نیز به این دلیل اهمیت دارد که مخاطبان نیاز‌های خود را با موضوعات و دسته‌بندی‌های مختلف مشاهده و ناشران نیز با معرفی تازه‌های نشر به مخاطبان خود خدمت‌رسانی می‌کنند؛ بنابراین نیاز است نمایشگاه کتاب ویترین رنگارنگی از موضوعات مختلف برای مخاطبان باشد.
این ناشر در ادامه گفت: به‌نظر می‌رسد که برای حمایت از حوزه نشر، مسئولان برگزاری نمایشگاه باید تمهیداتی بیندیشند تا مخاطبان در نمایشگاه کتاب، کتاب‌های مورد نیاز خود را مشاهده کنند و خرید کتاب تنها در کتابفروشی‌ها اتفاق بیفتد، زیرا کتابفروشی‌ها در طول سال همیشه وجود دارند و مورد اعتماد مردم منطقه یا محله خود هستند. هرچه بتوانیم تشویق‌ها، تسهیلات و امکانات را در کتابفروشی‌ها متمرکز کنیم، به توسعه و رونق کتابخوانی در جامعه و مرتفع کردن مشکلات صنعت نشر در درازمدت کمک کرده‌ایم. چرخه فروش و توزیع کتاب توسط ناشران و کتابفروشان باید در طول سال متعادل باشد و صرفا به ۱۰ روز برگزاری نمایشگاه کتاب ختم نشود.
خلیلی با اشاره به اینکه حضور کتابفروشی‌ها در بخش مجازی سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران یکی از اقدامات قابل‌تحسین دولت بوده، بیان کرد: کتابفروشان در طول سال فروش کمی دارند و این مسئله باعث نارضایتی آن‌ها است، زیرا با برگزاری نمایشگاه کتاب، کتابفروشی‌ها دچار رکود اقتصادی می‌شوند. اما امسال اقدام خوبی از سوی مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت گرفته که به کتابفروشی‌ها اجازه می‌دهد در بخش مجازی نمایشگاه کتاب فعالیت کنند. به‌نظر می‌رسد با اجرای این طرح، نمایشگاه کتاب به کل کشور تعمیم یافته و گویی این رویداد فرهنگی در سراسر کشور در حال برگزاری است. همچنین برای مخاطبانی که امکان حضور در نمایشگاه کتاب تهران را ندارند، هیچ محدودیت زمانی و مکانی وجود ندارد و هر مخاطب می‌تواند در شهر و روستای خود که مجهز به اینترنت است، کتاب‌های مورد نظر خود را در بخش مجازی نمایشگاه کتاب جستجو و در کمترین زمان خریداری کند.
وی با تأکید بر لزوم ساماندهی نمایشگاه کتاب افزود: برای ساماندهی نمایشگاه کتاب، مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید از مخاطبان نظرسنجی کنند، زیرا نمایشگاه مطلوب، نمایشگاهی است که براساس موضوعات مختلف دسته‌بندی شود تا مخاطبان بهتر و آسان‌تر بتوانند کتاب‌های مورد علاقه خود را پیدا کنند.
مدیر انتشارات شهید کاظمی در بخش دیگری از سخنانش گفت: فروش کتاب در طول سال در کتابفروشی‌ها استمرار دارد و کتابفروشان آثار ناشران را تبلیغ و عرضه می‌کنند و این تعامل به نفع ناشران و کتابفروشان است. به‌طور قطع کتابفروشی محله‌های هر شهر یا استان می‌دانند که سلیقه، خواسته و نیاز مخاطبان چیست و بر همین اساس می‌توانند نیاز‌های آنان را تأمین کنند. به‌عنوان یک ناشر و یک کتابفروش فعال، موافق حضور کتابفروشان در بخش مجازی نمایشگاه کتاب هستم. برخلاف تصور بعضی که می‌گویند حضور کتابفروشان در بخش مجازی نمایشگاه کتاب به‌عنوان یک رقیب به ضرر ناشران است، می‌خواهم بگویم حضور کتابفروشی‌ها در بخش مجازی نمایشگاه کتاب باعث تقویت کتابفروشان می‌شود.
خلیلی درباره نقاط ضعف و قوت نمایشگاه کتاب بیان کرد: مجموعه‌های مرتبط با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجمع ناشران انقلاب اسلامی، طرح‌های کارشناسی فوق‌العاده خوبی دارند و مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید از طرح‌های خلاقانه که باعث غنای نمایشگاه کتاب می‌شود، استفاده کنند تا نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران یک نمایشگاه مطلوب درخور مردم و در شأن جمهوری اسلامی ایران باشد. از حمایت‌ها و کمک‌های مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای تمام اهالی نشر این است که در بخش تولید محتوا وارد شده و همچنین بتوانند قیمت کاغذ را تثبیت کنند.
وی با اشاره به اینکه صِرف آمار بالای فروش کتاب در نمایشگاه، موجب رونق کتابخوانی در کشور نمی‌شود، افزود: یکی از فرمایشات رهبر معظم انقلاب (مدظله‌العالی) در دوره‌های گذشته نمایشگاه کتاب این بود که چرا مردم در نمایشگاه، کتاب خریداری می‌کنند، اما مطالعه نمی‌کنند. به‌نظر من عوامل متعددی در مطالعه نکردن مردم دخیل است که یکی از این مسائل، مشکل اقتصادی و نبود وقت برای مطالعه و همچنین نبود تبلیغات مناسب برای معرفی کتاب در طول سال از رسانه‌های مختلف است. زمانی که مخاطب اطلاعاتی درباره تازه‌های نشر ندارد، علاقه‌ای در او ایجاد نمی‌شود تا به مطالعه بیشتر ترغیب شود.
خلیلی با تأکید بر فعالیت آژانس‌های ادبی در افزایش تجارت و رونق نمایشگاه کتاب ادامه داد: برای جذب بیشتر خانواده‌ها در نمایشگاه کتاب، ارتباط ناشر با مخاطب بسیار مهم است. ناشران با تعامل و گفتگو با مخاطبان از نیاز‌ها و سلایق آن‌ها مطلع شده و به تولید کتاب‌های مورد نیاز مخاطبان می‌پردازند. یکی از علت‌های اصلی کتاب نخواندن مردم این است که ناشران نمی‌دانند چه کتاب‌هایی مدنظر و موردنیاز مخاطبان است. به‌طور کلی ناشری در عرصه نشر موفق است که بتواند برای کل اعضای خانواده و گروه سنی خردسال، نوجوان، جوان و بزرگسال کتاب داشته باشد. یکی از اشکالاتی که ما داریم این است که فکر می‌کنیم فلان کتابی که در داخل کشور به تعداد ۲۰۰ هزار نسخه در نمایشگاه کتاب به فروش می‌رسد، مناسب مخاطب کشور‌های خارجی است. حال آنکه قضیه درست برعکس است. ناشران باید محتوای کتاب‌ها را بر اساس نیاز و سلیقه مخاطبان خارجی بازآفرینی کنند و این امر جز در سایه برقراری ارتباط بین مخاطبان خارجی و ناشران داخلی در فضای نمایشگاه‌هایی مانند فرانکفورت، بولونیا، الشارجه، مصر و... میسر نمی‌شود و رایزن‌های فرهنگی نقش بسیار مهمی در این زمینه ایفا می‌کنند.
مدیر انتشارات شهید کاظمی در پایان بیان کرد: ارتباط ناشر با مخاطب خیلی مهم است، زیرا از این طریق نیاز‌های مخاطبان شناسایی می‌شود. بنده در زمینه ترجمه کتاب خیلی کار کردم و کتاب‌های مختلف خارجی را به زبان فارسی و بر عکس ترجمه کرده‌ام. به‌نظر من ناشران داخلی از طریق رایزن‌های فرهنگی می‌توانند از نیاز‌های مخاطبان خارجی مطلع شوند و محتوای کتاب‌های منتخب را بازآفرینی کنند.
سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «آینده خواندنی‌ست» ۲۰ تا ۳۰ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ در مصلی امام خمینی (ره) و همزمان به‌صورت مجازی در ketab.ir برگزار خواهد شد.
انتهای پیام/ ۱۲۱
