گروه دفاعی-امنیتی دفاع پرس، علیرضا کیانفر: با گذشت چند ساعت پس از لغو تحریمهای اتحادیه اروپا، ایالات متحده و قطعنامههای شورای امنیت در پی تایید انجام تعهدات جمهوری اسلامی در برجام توسط یوکیا آمانو دور تازهای از تحریمها علیه کشورمان به بهانه برنامه موشکی آغاز شد. اقدام معناداری که میتوان آن را در چارچوب منطق واقعگرایی سیاست خارجی ایالات متحده امریکا تفسیر کرد.
منطق آمریکا در عرصه جهانی بیش از همه به حفظ موازنه قوا از طریق افزایش قدرت نظامی کشور و جلوگیری از قدرت گرفتن رقبای بینالمللی و منطقهای استوار است. همان اندازه که فوبیا یا ترسآفرینی آمریکاییها درباره برنامه هستهای زمینه را برای تحریمهای غیرمعقول علیه ایران فراهم کرد موج جدید علیه برنامه موشکی نیز میتواند زمینه یک فشار غیرمنطقی بینالمللی علیه کشورمان در چند سال آینده را فراهم آورد.
در واقع آنچه روز گذشته توسط کاخ سفید علیه برنامه موشکی ایران کلید زده شد شباهتهای بسیار زیادی را با روزهای اول بحرانآفرینی علیه برنامه صلحآمیز هسته ای کشورمان دارد. اهرمی که قرار است با شیب ملایم برنامه موشکی کاملا مبتنی بر دکترین دفاعی جمهوری اسلامی را به عنوان یک تهدید جدی علیه امنیت جهانی معرفی کند.
لغو تحریمهای ناشی از برنامه هستهای ایران و اعمال تحریم علیه برنامه موشکی این مفهوم را به جامعه جهانی مخابره میکند که همچنان خطر ایران علیه امنیت بینالمللی باقی است و لازم است راهکار فشار و تحریم برای دفع خطر سایر المانهای تهدیدآفرین ایران بکارگیری شود.
در واقع کاخ سفید این پیام را برای متحدان منطقهای و بینالمللی خود مخابره میکند که دور جدید فشارها علیه ایران در قالب و بهانههای متفاوت آغاز شده است. متاسفانه سکوت دستگاه سیاست خارجه، تیم مذاکره کننده هستهای و مقامات سیاسی –امنیتی کشوردر قبال این اقدام میتواند زمینه را برای تکرار و امتداد مسیر فشار علیه کشورمان فراهم آورد.
آمریکاییها درست زمانی را برای نخستین اقدام علیه برنامه موشکی ایران انتخاب کردند که توجه بیش از اندازه به لغو تحریمهای توافق شده در برجام نوعی انفعال و سکوت را در میان مسئولین امر شکل داده است.
برخی خبرهای درج شده در رسانههای غربی بخوبی نشان میدهد که دور جدید فشارها علیه برنامه موشکی ایران کاملا برنامه ریزی شده و با طرح قبلی صورت میگیرد. برای مثال خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت که آمریکا پیش از این قصد داشت ایران را بهخاطر آزمایشهای جدید موشکی تحریم کند اما بحث تبادل زندانیان در این بین باعث به تأخیر افتادن وضع تحریمهای جدید ضدایرانی شد.
این خبرگزاری در این رابطه نوشته بود: یک روز پیش از آنکه دولت اوباما در ماه گذشته تحریمهای جدید علیه ایران را اعمال کند، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران به جان کری، همتای آمریکایی خود هشدار داد که این اقدام میتواند توافق بر سر تبادل زندانیان را که دو طرف ماهها بر سر آن مذاکره کردهاند از مسیر خود خارج کند.
در واقع احتمال دارد که موضوع لغو تحریمها علیه ایران با یک دوره زمانی کاهش تحریمهای سابق و اعمال تحریمهای جدید جایگزین شده باشد. یک گپ زمانی با بازه ی محدود که تنها برخی اهداف و منافع ایالات متحده را در داخل و خارج ایران تامین میکند و فاقد شاخصهای اطمینانبخش برای بهبود روابط اقتصادی ایران با سایر کشورهاست.
دور جدید تحریمها به بهانه برنامه موشکی، طرح کنگره برای محدودیت روادید سفرکنندگان به ایران و طرح دیگر کنگره ایالات متحده برای محدود کردن اختیارات اوباما برای کاهش تحریمها علیه ایران یک طرح سه ضلعی برای بی اثر کردن دوره گذر از تحریمهای هستهای به تحریمهای موشکی است.
اگر پارامترهای دیگری همچون تلاش آمریکا و متحدان نفتیاش مانند عربستان سعودی را برای پایین نگه داشتن قیمت نفت به سه ضلعی بالا اضافه کنیم کاملا مشخص است که طرحی در جریان است تا توهم گشایش اقتصادی مقطعی را به شکل یک تحول اقتصادی جدید در فضای پسابرجام نمایش دهد.
آنچه امروز از آن بهعنوان تحریمهای ظالمانه و غیرمنطقی بینالمللی علیه ایران از آن یاد میکنیم بر پایه اتهام غیرمنطقی و سازمانیافته گروهک منافقین در اوت 2002 سوار است. اتهامی که با کمک سرویسهای جاسوسی و رسانههای غربی بزر بیاعتمادی علیه برنامه هستهای صلح آمیز کشورمان را در ذهن افکار عمومی بینالمللی کاشت و سرانجام به تحریمهای همهجانبه و قطعنامه غیرمنصفانه سال 2009 به بعد منجر شد.
اگر در مورد دور جدید تحریمها علیه کشورمان موضعگیری و اقدام قاطعانهای صورت نگیرد در آینده نهچندان دور شاهد اقداماتی خواهیم بود که بذر آن در زمان سرمستی و انفعال ناشی از لغو تحریمهای هستهای کاشته شده است.