به گزارش گروه بینالملل دفاع پرس، عبدالباری عطوان نویسنده و تحلیلگر بارز جهان عرب در مقالهای به بررسی سفر اخیر جان کری وزیر امور خارجه آمریکا به کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و نتایج آن پرداخت و نوشت: این سفر برای اطمینان دادن به هم پیمانان عرب آمریکا در حوزه خلیج فارس و برطرف کردن نگرانی آنها درپی برداشته شدن تحریمهای ایران در چارچوب توافق هستهای و احتمال گرایش آمریکا به سمت ایران و دور شدن از دوستان قدیمیاش صورت گرفت؛ دوستانی که بیش از 60 سال با آنها همکاری کرده است.
سخنان کری چیزی جز شیرین زبانی در دفاع از عربستان نبود
چه بسا دشوار باشد که بفهمیم آیا مأموریت جان کری در برطرف کردن نگرانی هم پیمانان عربش در حوزه خلیج فارس به هدف خود رسیده است یا نه زیرا گفتههای این مسئول آمریکایی به سران کشورهای عرب حوزه خلیج فارس مثل اینکه "ما روابطی مستحکم و ائتلافی واضح و دوستی قوی با عربستان داریم" چیزی جز "شیرین زبانی" نبود. این درحالی است که نمایندگان شرکتها و بانکهای آمریکایی و اروپایی برای بستن قراردادها و توافقنامه های پربار در سایه آزادسازی 32 میلیارد دلار پول ایران به این کشور سرازیر شده اند.
منافع در سیاست خارجه آمریکا "حرف اول و آخر" را میزند
چیزی که مسئولان کشورهای عرب حوزه خلیج فارس درک نمیکنند، این است که منافع در سیاست خارجی آمریکا حرف و اول و آخر را می زند و خط مشی آن را تعیین می کند؛ وگرنه چرا کری و دستیارانش به مدت شش ماه در سلطان نشین عمان با ایران مذاکره می کردند؛ درحالی که همان زمان ناوهای هواپیمابر آمریکا در خلیج فارس گردهم آمده بودند و واشنگتن دهها میلیارد سلاح می فروخت تا اینگونه وانمود کند که تنها چند هفته دیگر با جنگ فاصله است.
این مطلب را با استناد به اظهارات عادل الجبیر وزیر امور خارجه سعودی در جریان کنفرانس مطبوعاتی او با همتای آمریکایی اش می گوییم. الجبیر در این کنفرانس ضمن طرح ادعا علیه ایران گفت: "من آمریکا را در کنار ایران که همچنان حامی اول تروریسم در جهان است، نمی بینم". اما عادل الجبیر این مطلب را درحالی بیان می کند که ایستادن عربستان در کنار اسرائیل را امری عادی و قابل قبول می داند.
الجبیر با این سخن خود اشتباه بزرگی مرتکب شد. او خودش را به فراموشی زد یا فراموش کرد که این آمریکا است که حامی اول تروریسم به شمار می رود زیرا وقتی واشنگتن مستحکمترین هم پیمان عربستان و سایر کشورهای عرب حوزه خلیج فارس بود، از تروریسم اسرائیل حمایت کرد و همچنان می کند. این آمریکا بود که یک میلیون عراقی را در جریان حمله به این کشور و اشغال آن به قتل رساند. این آمریکا بود که بستر تروریسم را در افغانستان، عراق و لیبی و سوریه ایجاد کرد چرا که پنج کشور عربی را به کشورهای ناتوان تبدیل کرد. بعد از آمریکا نیز مستحکمترین هم پیمانش اسرائیل قرار دارد که بی وقفه به قتل می رساند و محاصره می کند.
ایران بخش اعظم تسلیحاتش را خودش تولید میکند
آمریکا گفت وگو با ایران را برگزید زیرا جایگزین آن جنگ بود و آمریکا نمی خواهد علیه کشوری وارد جنگ شود که بخش اعظم تسلیحاتش را خودش میسازد و پایگاه صنعتی قوی در اختیار دارد که قادر است از خود برای سالها و چه بسا دههها دفاع کند و ماهواره به فضا بفرستد و با برگههای بین المللی و منطقه ای خودش به خوبی با قدرتهای بزرگ بازی کند و اعضای پارلمان و رئیس جمهور خود را با رأی مستقیم از طریق صندوقهای رای گیری انتخاب میکند.
عربستان و پنج کشور دیگر عرب حوزه خلیج فارس ائتلافی عربی متشکل از 10 کشور را برای آنچه به زعم خود مهره های ایران در یمن می خوانند، تشکیل دادند و بدنبال تشکیل ائتلاف اسلامی رفتند و شورای همکاری راهبردی با ترکیه ایجاد کرد و حال این سوال مطرح است که چرا اینهمه باید نگران و دلهره داشته باشند؟ چرا نیاز دارند که کری بیاید و به آنها اطمینان دهد و نگرانی آنها را برطرف کند و آنها را با شیرین زبانی فریب دهد؟
آمریکا به خاطر اعراب خود را درگیر جنگ نمیکند
نه آمریکایی ها و نه دیگران خود را درگیر جنگهای عربستان و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس در شرایط کنونی نخواهند کرد زیرا امکان تکرار آنچه 25 سال پیش روی داد - یعنی جنگ کویت- این روزها وجود ندارد. آمریکا دیگر نیازی به نفت خاورمیانه ندارد و خزانه ها بعد از کاهش قیمت نفت خالی شده است و همه یا اکثر کشورهای این منطقه به سیاست ریاضت اقتصادی و وام گرفتن روی آورده اند. فراتر از همه اینها، قدرت بزرگ جدیدی درحال بازیابی خود است و با قدرت به خاورمیانه آمده است و به رقیبی قوی برای آمریکا تبدیل گشته است که دیگر بدون رقیب نمی تواند در خاورمیانه جولان دهد؛ منظورم همان روسیه دوران پوتین است.
توصیه به عربستان سعودی برای بازگشایی سفارت خود در تهران
یکی از مسئولان همراه کری در سفرش به ریاض چند کلمه به زبان آورد که خبرگزاری رویترز آن را منتشر کرد. خلاصه مطلب این بود که "امیدواریم عربستان سفارت خود را در تهران بازگشایی کند و ایرانی ها و سعودی ها به شیوه ای برای همزیستی برسند".
این دعوت یا "نصیحتی" به عربستان برای گشودن کانالهای گفت وگو با ایران برای حل همه مسائل لاینحل است؛ همانطور که دولت آمریکا و سایر اعضای دائم شورای امنیت به همراه آلمان انجام دادند. این مسئول آمریکایی می خواست بگوید که "آیا شما از آمریکا و این پنج کشور عضو دائم شورای امنیت بزرگتر یا با قدرت تر هستید؟ اگر این وضعیت را ترجیح می دهد، بفرمایید، خدا به همراه".
موضع گیری کری نگرانی مقامات عربستان را برطرف نکرد
براساس ارزیابی ما، گفتههای جان کری در جریان سفرش به ریاض نه تنها نگرانی عربستان و سایر کشورهای عرب حوزه خلیج فارس را برطرف نکرد بلکه این نگرانی را به یک افسردگی مزمن و حمله های تشنج عصبی (Panic attacks) تبدیل کرد.
آمریکا از پشت به اعراب خنجر زد؛ اعراب با ایران وارد گفتوگو شود
کانالهای گفتوگو با ایران را باز کنید و درباره همه مسائل لاینحل به تفاهم برسید و همزمان به دنبال فاکتورهای قدرت بروید و آمریکا را که از پشت به شما خنجر زد، فراموش کنید و به خودتان اتکا کنید و سلاح و پوشاک و نیازهای خودتان را خودتان بسازید.
طرح صلحی به اسرائیل ارائه کردید که با بی توجهی و تحقیر با آن برخورد کرد و می کند. چه مانعی دارد که همین کار را با یک کشور همسایه مسلمان انجام دهید؟ خواهش میکنم سرعقل بیایید، اندکی کُرنش کنید، با ملتها و امت های خود آشتی کنید و به اصول خود پایبند باشید.