مفهوم «سبک زندگی» از جمله مفاهیم علوم اجتماعی و علم جامعهشناسی و مردمشناسی است که اخیرا و در دهه اخیر بسیار مورد توجه عالمان علوم اجتماعی و مدیران فرهنگی قرار گرفته است؛ سبک زندگی معنایی است که از به هم تنیدگی و پیوند و شبکهای بودن عوامل متعددی که در شیوههای زندگی یا اقلیمهای زیستن انسان تأثیر میگذارند، به وجود آمده است.
امروزه موضوع سبک زندگی دارای اهمیت ویژهای است که از سوی مسئولان مورد توجه قرار گرفته و سخنان بسیاری در رابطه با آن مطرح میشود. بر همین اساس و با توجه به اهمیت سبک زندگی اسلامی با حجت الاسلام عباسعلی باباگلزاده کارشناس مذهبی و فرهنگی به گفتوگو پرداختیم.
سبک زندگی اسلامی چگونه میتواند سبب استحکام بنیان خانوادهها شود؟
در دنیای صنعتی و ماشینی ومدرن وتوسعه فن آوری وارتباطات متاسفانه اخلاقیات ومعنویات در جهان کم رنگ شده و آنچه مردم دنیا را رنج میدهد دور بودن از معنویت و اخلاق است که مع الاسف به دلیل تلفیق فرهنگ غربی در زندگی جامعه اسلامی وخانوادهای ما باعث گردید بعضا از اخلاق و معنویت دور شویم. شما ملاحظه کنید شایسته کشور اسلامی ما نیست که آمار طلاق اینقدر بالا و محبت و احترام در خانوادهها کم رنگ باشد در حالی که در اسلام طلاق و جدایی منفور شمرده شده است.
در روایت از امام صادق(ع) نقل شد که فرمودند: ازدواج کنید وطلاق ندهید، زیرا طلاق عرش الهی را به لرزه میآورد، خدای متعال مورد لعن ونفرین قرار میدهد زن وشوهری را که بخاطر تنوع طلبی از هم جدا میشوند.
پیامبراعظم (ص) فرمودند: ما احل ا... شیا ابغض الیه من طلاق یعنی طلاق حلال هست اما این امر حلال مبغوض ومنفور است نزد پروردگار متعال. اما درسبک زندگی اسلامی قرآن کریم میفرماید "هن لباس لکم و انتم لباس لهن" لباس عیوب را میپوشاند و آبرو را حفظ میکند. زن و شوهر نیز باید عیوب هم را بپوشانند و آبروی هم را حفظ کنند، لباس زینت انسان و مایه آرامش او است و در حقیقت زن و مرد باید زینت و آرامش و آسایش هم باشند و از هر گونه آسیب به هم جلوگیری نمایند.
آشنایی با سبک زندگی تا چه میزان در کاهش طلاق موثر است؟
در حقیقت خانواده نخستین کانون رشد وآرامش انسان است و هیچ کانونی به اندازه خانواده ارزشمند نیست. برهمین اساس برای حراست، حفاظت و سلامت خانواده باید کوشش کرد.
اگر بداخلاقی، ناهنجاری، عدم آرامش و طلاق در جامعه وجود دارد بیشتر بخاطر این است که در حقیقت به حقوق هم آشنا نیستند. زن آگاهی کامل به حقوق شوهر و فرزندان ندارد، شوهر حقوق زن را نمیداند و فرزندان نسبت به حقوق والدین آگاهی درست ندارند و این عدم آگاهی باعث میشود به وظایف خود درست عمل نکنند. آگاهی به سبک زندگی اسلامی میتواند بنیان خانوادهها را مستحکم و استوار کرده و بد اخلاقیها، مشکلات، ناهنجاریها و طلاق را ریشه کن کند.
پیامبرگرامی اسلام میفرمایند بهترین شما کسانی هستند که برای خانواده خود بهترین باشد و من برای خانواده خود بهترین هستم، وقتی زن برای شوهرش سعی کند بهترین باشد و شوهر سعی کند برای خانوادهاش بهترین باشد، احترام متقابل وجود داشته باشد، محبت وجود داشته باشد صداقت و راستگویی و اعتماد به هم وجود داشته باشد صبر گذشت ایثار عیب پوشانی، رازداری ودرک متقابل باشد چنین خانوادهای با کوچکترین ناراحتی ومشکل به دادگاه وسمت طلاق نمیرود بلکه با همفکری و همدلی برمشکلات غالب میشوند ومشکلات را دور میزنند.
با سیر در آیات و بیانات ائمه اطهار علیهم السلام در مییابیم که خانواده مقدسترین نهادی است که انسان در آن چشم میگشاید و بدیهی و روشن است که اسلام به عنوان دین وآئین کامل با برنامههای سازنده راهگشای مشکلات و معضلات است و برای همه انسانها و خانواده حقوق و تکالیفی معین نموده است که در واقع رعایت این حقوق و تکالیف، انسان را به سرمنزل کمال و بندگی واقعی نزدیک میکند. یقینا بدون شناخت این حقوق و عدم رعایت وظایف، خانواده رو به نابودی رفته و باید منتظر بدترین ناهنجاریها و بداخلاقیها از نهاد خانواده باشیم.
آیا سبک زندگی اسلامی فقط مربوط به حوزه خانواده میشود؟
البته سبک زندگی اسلامی فقط مربوط به حوزه خانواده نمیشود و اسلام در تمام ابعاد زندگی بشر دارای قوانین سازنده است. چون سبک زندگی اسلامی برگرفته از وحی الهی آیات قرآن و بیانات امامان معصوم علیهم السلام که همان قرآن ناطق هستند میباشد. باعث سلامت، امنیت پایداری، پویایی و عدالت و توسعه هویت فرهنگی و اخلاقی میشود. ذهن بشر در مواردی دچار خطا و اشتباه میشود اما قوانین وضع شده از شارع مقدس هرگز دارای خطا و اشتباه نیست. اگر ضعف و مشکلات پیش میآید به جهت این است که بشر در اجراء قوانین الهی و دینی کم اطلاع است و یا ضعیف عمل میکند.
آیا به کارگیری سبک زندگی اسلامی بازگشت به گذشتههای دور نیست؟
شاید برخیها بگویند با سبک زندگی اسلامی ۱۴۰۰ سال به عقب برگردیم اما هرگز این طور نیست که بخواهیم به عقب برگردیم و تنزل کنیم. برای اینکه قوانین وضع شده در اسلام آیات قرآن و روایات به گونهای تبیین شده که مقتضای همه زمانها را در نظرگرفته و برای همیشه میتواند نو و راه گشا باشد.
پیامبر اعظم (ص) میفرمایند در طلب دانش باشید ولو در چین باشد یا به قول معروف ز گهواره تا گور دانش بجوی این یک نواندیشی دینی واقعی است یعنی بشر به دنبال علم، پیشرفت، فن آوری و تکنولوژی وتوسعه همه جانبه باشد اما همراه با توسعه فرهنگی، اخلاقی و معنویت و خدامحوری باشد چرا که سعادت واقعی بشر سعادت اخروی است و این رستگاری و خوشبختی ابدی مححق نمیشود مگر زندگی در چهارچوب دین و اخلاق. آموزش یکی از مهمترین اصول و عامل رشد شخصیت و تحکیم هویت و ارزشهای انسانی در خانواده و جامعه است.
در حقیقت به آموزش مهارتهای زندگی و سبک اسلامی و حقوق شهروندی باید از مدارس ابتدایی توجه شود و کار فرهنگی و ارتقای هویت فرهنگی و اجتماعی از بن و ریشه انجام گیرد. همچنین نهادهای فرهنگی، کانونهای فرهنگی هنری، رسانهها به ویژه صدا و سیما، خبرگزاریها، مساجد با ارائه آموزشهای اصولی وصحیح توسط کارشناسان وتبیین سبک زندگی اسلامی میتوانند نقش مهمی را ایفا نمایند تا آحاد مردم جامعه حقوق هم را بشناسند و در همه ابعاد زندگی موفق و پایدار باشند تا بعضا از چراغ قرمزها در زندگی اجتماعی عبور نشود.
باتشکر از جناب باباگل زاده سبک زندگی اسلامی یعنی زندگی سالم چون دنیا مزرعه است برای آخرت سبک زندگی اسلامی باعث حیات طیبه و جاودانه انسان است 
