نظر رهبری درباره تئاتری که سلحشور کارگردانی کرد/ بازخوانی آخرین مصاحبه با کارگردان سینمای ایران

به گزارش گروه فرهنگ و هنر دفاع پرس، فرج الله سلحشور سینماگر ارزشی و متعهد سینمای ایران پس از گذراندن یک دوره بیماری سخت درگذشت.

فرجالله سلحشور در 1331 در قزوین به دنیا آمد. این بازیگر، چهره پرداز، نویسنده و کارگردان فعالیت هنریاش را با بازی در توبه نصوح 1361 آغاز کرد. وی مجموعههای تلویزیونی تاریخی ـ مذهبی چون ایوب پیامبر، مردان آنجلس و یوسف پیامبر را برای صدا و سیما کارگردانی کرد. او از نخستین افرادی است که در شکل گیری و تأسیس حوزه هنری شرکت داشته است.

سلحشور به خاطر ساخت سریال یوسف پیامبر همراه عوامل سریال با مقام معظم رهبری دیدار کرد و چندی بعد در مراسمی تحت عنوان تجلی اراده ملی از سلحشور تقدیر شد و جایزه خود را به حوزه علمیه قم تقدیم کرد.

بیانات مقام معظم رهبری با دانشجویان

تیر ماه امسال بود که در دیدار جمعی از دانشجویان با مقام معظم رهبری، رهبر معظم انقلاب فرمودند: متأسفانه در محیط هنری ما، تئاتر از اوّل هم بد متولّد شده. یعنی تئاتر ما، یا تئاتر لغو بیهوده مثل روحوضیهای مثلاً اینجوری بوده، یا تئاتر اعتراضیِ بیجهت یعنی بدون سمتوسوی درستوحسابی بوده؛ بعد هم با یک زبان ابهام، خیال می کنند که تئاتر حتماً بایستی زبان ابهام و سمبلیک و رازآلود داشته باشد که چنین چیزی نیست.

تئاتر یعنی بازیگری جلو چشم بیننده در صحنه. برخلاف سینما، برخلاف فیلم که فقط روی پرده شما یک چیزی را میبینید، اینجا در تئاتر، انسانْ انسانها را حس میکند، حرفشان را از زبان خودشان میشنود. در این میتواند خیلی چیزهای سازندهای باشد. تئاترهای دانشجویی.

گروههای هنرمند بنشینند واقعاً مفاهیم حقیقی اسلامی را بیان کنند. در همین حسینیّه سالها پیش - شاید بیست سال پیش - یک تئاتری اجرا کردند برای ما، مربوط به حضرت ایّوب پیغمبر که طول هم کشید؛ یک ساعت، دو ساعت، طول کشید. بعد که تمام شد، من به آن کارگردان (فرج الله سلحشور) گفتم که من داستان ایّوب را در قرآن، شاید صدبار یا صدها بار تا حالا خواندهام امّا این فهمی را که امشب از ماجرای ایّوب از تئاتر تو فهمیدم، در این مدّت از خواندن قرآن، این فهم را پیدا نکرده بودم.

آخرین مصاحبه با فرج الله سلحشور

جناب سلحشور حالتان چطور است؟

الحمدالله حال جسمی ام خیلی بهتر است و رو به بهبود هستم.
 
آقای سلحشور از تئاتر حضرت ایوب برایمان بگویید. چرا آن زمان به سراغ داستان حضرت ایوب رفتید؟
 
 تئاتر "حضرت ایوب" را زمان دفاع مقدس کارگردانی کردم و علت انتخاب من برای اینکه این تئاتر را بسازم این بود که مردم ما آن زمان در جنگ بودند و خانواده های بسیاری داغدار فرزندانشان، پدرانشان یا همسرانشان بودند و حضرت ایوب در قرآن کریم نماد یک انسان زجر دیده و مصیبت کشیده است که هم فرزندان خود را از دست داده بود و هم بیماری داشت و در برابر همه مسائل و مشکلات صبر پیشه می کرد و در واقع حضرت ایوب آموزش صبر و بردباری را به بهترین شکل به ما می دهد و من این تئاتر را کارگردانی و اجرا کردم تا مردم از حضرت ایوب درس صبر و بردباری بگیرند و آرام شوند.
 
اولین بار تئاتر حضرت ایوب را در کجا به اجرا در آوردید؟

تیم ما این تئاتر را در سال 69 در تالار مولوی اجرا کرد و پس از آن تئاتر را  در سال 70 به تالار وحدت بردیم و در آنجا اجرا کردیم و یادم می آید که همان سال ها بود که با مسئولین فرهنگی و مسئولین مرتبط صحبت کردیم که به ما اجازه بدهند این تئاتر را برای مقام معظم رهبری اجرا کنیم و این شد که با تیم تئاتر حضرت ایوب به حسینیه امام خمینی (ره) رفتیم و تئاتر را برای مقام معظم رهبری اجرا کردیم.

از حال و هوای اجرایتان در حسینیه امام خمینی (ره) بگویید.
من یادم می آید که آن زمان حسینیه امام خمینی نرده هایی داشت که ما نورها و وسایل روشنایی را به نرده ها وصل کرده بودیم و مقام معظم رهبری با خانواده و و افراد دیگر آمدند و تئاتر را دیدند و یادم می آید همان موقع به آقای گلپایگانی رو کردند و گفتند من قبلا داستان حضرت ایوب را بارها و بارها مطالعه کرده بودم و به داستان این پیامبر بزرگوار اشراف کامل داشتم اما الان که این تئاتر را دیدم، ارادت من به حضرت ایوب چندین برابر شد.

کدام بازیگران در تئاتر حضرت ایوب نقش آفرینی کردند؟
نقش حضرت ایوب را خودم بازی کردم و اگه اشتباه نکنم کبری فرخی در نقش همسر حضرت ایوب بود و بهزاد پور (متاسفانه اسم کوچکش رایادم نیست)، نقش شیطان را بازی کردند و حسین لطفی و دیگران هم در این تئاتر حضور داشتند و گفتنی است که بعد از مدتی من فیلم سینمایی حضرت ایوب را هم ساختم.

جناب سلحشور نظرتان در خصوص هنر تئاتر چیست؟
نمایش هایی که ما امروزه به اسم تئاتر از آن یاد می کنیم از غرب وارد کشور ما شده است و فرهنگ ایرانی و اسلامی کشورمان، آیین نمایشی تعزیه را دارد که در تعزیه خوانی داستان عاشورا و حکایات دینی و قرآنی خوانده می شود و به هیچ عنوان نمیشود آن را با تئاتری که از غرب آمده و ریشه در بی دینی و بی اخلاقی دارد، مقایسه کرد اما متاسفانه همین تئاتر که بر پایه کفر و شرک به وجود آمده است وارد کشور ما شد و امروزه ما ادامه دهنده همان تئاتری هستیم که در غرب به وجود آمده است و تئاتر از همان ابتدا به غلط وارد کشور ما شد و به هیچ عنوان محتوای آن با فرهنگ اسلامی و ایرانی تطابق ندارد.

البته این را هم بگم که برخی از مسئولین فرهنگی ما به هیج عنوان نگران فرهنگ و جزیئات آن نیستند و وقتی که مقام معظم رهبری در دیدار با دانشجویان درباره تئاتر صحبت می کنند به بعضی از مسئولین به هیچ عنوان اثر نمیگذارد و در پی اصلاح آن نمیروند و این را باید قبول کنیم که اکثر جامعه هنری ما به معنی واقعی هنرمند اسلامی نیستند و به نوعی برخی میخواهند هنر آمریکایی را بالاتر از هنر اسلامی قرار دهند، خود من 36 سال است که به دنبال هنر اسلامی هستم و فقط میخواهم آثاری را نشان بدهم که ریشه در قرآن و روایات داشته باشد و اگر کسی دلیل برای ساخت آثارام خواست دلیل و مدرک من، دلیل و مدرک دینی باشد         (منبع:میزان)