گروه بین‌الملل دفاع‌پرس - سمیه قاسمیان؛ مبادله اسرا یکی از ابزار‌های راهبردی حماس در برابر رژیم صهیونیستی محسوب می‌شود. این اقدام نه‌تنها به‌عنوان یک پیروزی بزرگ برای حماس تلقی می‌شود، بلکه نشان‌دهنده توانایی این جنبش در تأثیرگذاری بر معادلات منطقه‌ای و افزایش جایگاه خود در میان فلسطینیان و حتی فراتر از آن است.
اما اگر بخواهیم ابعاد مختلف قدرت‌نمایی حماس در مبادله اسرا با رژیم صهیونیستی را مورد بررسی و کنکاش قرار دهیم، باید به ابعاد «نظامی»، «سیاسی»، «روانی و اجتماعی» و «رسانه‌ای» آن بپردازیم تا هرچه بهتر درک و فهم درست و روشنی از تحولاتی که هم اکنون مابین حماس و این رژیم اشغالگر و نامشروع درحال روی دادن است پیدا کنیم؛ تحولاتی که با قدرت‌نمایی روزافزون حماس در کنار اینکه توان و نیروی بالای این گروه مقاومت فلسطینی را به تصویر می‌کشد، نمایانگر ضعف و ناتوانی قابل توجه رژیم صهیونیستی نیز است.
در بعد نظامی، باید اشاره کنیم که اسارت نظامیان اسرائیلی، همانند ماجرای «گیلعاد شالیط» در سال ۲۰۱۱، نشان‌دهنده توانایی جنبش حماس در نفوذ به خطوط دفاعی رژیم صهیونیستی است؛ موضوعی که از هم اکنون اعتبار نظامی جنبش حماس را در میان حامیان خود و همچنین مردم فلسطین تقویت می‌کند. ضمن اینکه، این موضوع نشان می‌دهد که حماس توانایی اجرای عملیات‌های پیچیده، حتی در شرایط امنیتی بسیار سخت را دارد.
همچنین در بعد سیاسی، جنبش حماس با مدیریت مذاکرات پیچیده برای مبادله اسرا، توانسته است خود را به‌عنوان یک بازیگر قدرتمند در عرصه سیاسی فلسطین مطرح کند. این موفقیت‌ها جایگاه حماس را تقویت می‌کند و به این گروه امکان می‌دهد که به‌عنوان یک مدافع قوی حقوق فلسطینیان ظاهر شده و خود را به مردم فلسطین و غزه معرفی کند.
اما در بعد روانی و اجتماعی، نیز باید بگوییم که قدرت‌نمایی حماس باعث افزایش روحیه مقاومت در میان مردم فلسطین می‌شود و حماس را به‌عنوان گروهی که قادر به تحقق وعده‌های خود است، مطرح می‌کند. اما در مقابل، این قدرت‌نمایی حماس برای رژیم صهیونیستی جنبه‌ای روانی دارد و می‌تواند فشار اجتماعی را بر دولت این کشور افزایش دهد تا برای بازگرداندن اسرا، امتیازاتی را به حماس بدهند.
در بعد رسانه‌ای، هم باید یادآور شویم که پوشش گسترده رسانه‌ای در سطح بین‌المللی، توجه جهان را به موضوع فلسطین جلب می‌کند و حماس را به عنوان یک بازیگر تأثیرگذار در صحنه جهانی مطرح می‌سازد. البته خوشبختانه این پوشش‌ها اغلب به نفع حماس تمام می‌شود، زیرا توانایی این گروه در مذاکره و تحقق اهدافش را بیش از پیش برجسته می‌کند.
قدرت‌نمایی حماس در مبادله اسرا در بسط و گسترش فشار‌های سیاسی بر رژیم صهیونیستی بسیار موثر بوده است. زیرا مبادله اسرا می‌تواند به‌عنوان ابزاری برای ایجاد شکاف‌های داخلی در داخل این رژیم اشغالگر و نامشروع نیز عمل کند؛ ضمن اینکه، فشار خانواده‌های اسرا بر دولت و کابینه نتانیاهو برای پذیرش شرایط حماس، می‌تواند به اختلافات سیاسی داخلی دامن بزند و تصمیم‌گیری‌های استراتژیک در رژم صهیونیستی را تحت تأثیر قرار دهد.
اما موضوع بسیار مهمی که در این میان نباید فراموش شود، این است که گردان‌های القسام با وجود شرایط سخت، خدمات پزشکی لازم را برای برخی از این زندانیان صهیونیست که از بیماری‌های متعدد رنج می‌بردند، ارائه کردند. ضمن اینکه، وضعیت خوب جسمی و روانی اسرای دشمن صهیونیستی، ارزش‌های مقاومت و تعهد اخلاقی جنبش حماس را نسبت به اسرا ثابت می‌کند؛ در حالی که رژیم اشغالگر جنایتکار فجیع‌ترین نقض‌ها را علیه اسرای فلسطینی در زندان‌ها انجام می‌دهد.
در پایان باید گفت که نمایش قدرت رزم حماس در جریان مبادله اسرا فراتر از یک پیروزی نظامی یا سیاسی ساده است. این موضوع بخشی از یک راهبرد گسترده‌تر برای مشروعیت‌بخشی به موقعیت این گروه مقاومت فلسطینی در داخل فلسطین و همچنین در صحنه بین‌المللی است. زیرا توانایی حماس در مدیریت چنین پرونده‌هایی نشان می‌دهد که این گروه نه تنها در میدان نبرد، بلکه در عرصه دیپلماسی و روانی نیز مهارت‌های قابل توجهی دارد.
انتهای پیام/ ۱۳۴
