گروه سیاسی دفاعپرس ـ امیر رهبر؛ توسعه روز افزون و پرشتاب تکنولوژی باعث شد فناوریهای جدیدی آن هم بر بستر اینترنت ظهور یابند که یکی از این فناوریهای جدید استفاده از هوش مصنوعی است؛ فناوری که موجب شده کاربران بسیاری بر استفاده از آن در حوزههای مختلف ترغیب شوند. البته همان گونه که رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با هیئت دولت چهاردهم عنوان کردند: «در مسئله هوش مصنوعی صرف بهرهبرداری امتیاز نیست بلکه باید بر لایههای عمیق و متنوع این فناوری مسلط شد.».
اما قبل از اینکه بخواهیم به چرایی ضرورت و اهمیت شناخت لایههای هوش مصنوعی بپردازیم باید بدانیم تعریف هوش مصنوعی چیست؛ در این رابطه هر چند تعریف دقیقی وجود ندارد ولی میتوان برای تعریف آن گفت که «هوش مصنوعی (به انگلیسی: Artificial intelligence) (مخفف انگلیسی: AI) هوشی است که توسط ماشینها در مقابل هوش طبیعی که توسط انسانها نمایش مییابد، ظهور پیدا میکند.»
هر چند هوش مصنوعی را در برابر هوش انسانی قرار میدهند ولی همچنان هوش انسانی بر هوش مصنوعی که بوسیله انسان بوجود آمده برتری دارد در واقع میتوان این گونه عنوان کرد که هوش مصنوعی تنها برای تسهیل فعالیتهای انسانی کاربرد دارد و نمیتواند به جای انسان فکر کند پس هوش مصنوعی تنها ابزاری در اختیار انسان است.
هوش مصنوعی اگر چه به عنوان ابزاری جدید شناخته میشود که هنوز بسیاری از وجوه آن ناشناخته است، اما به هر حوزهای مانند حوزه سیاسی که ورود کند میتواند حساسیتهایی را برانگیزد. به عنوان مثال بازسازی سخنرانی یک رئیسجمهور و درج موارد ناخواسته در میان آن یا بازسازی تصاویر سیاستمداران در یک فضای خاص میتواند نمونهای از این موارد باشد.
به همین دلیل تاکنون تعدادی از سیاستمداران و پژوهشگران سیاسی در مورد توسعه روزافزون و بیقاعده هوش مصنوعی هشدار داده و خطراتی را برای ورود آن به سیاست ترسیم کردهاند به عنوان نمونه «هنری کیسینجر» وزیر اسبق امور خارجه آمریکا، از آن دسته پژوهشگرانی بود که دید مثبتی نسبت به ورود هوش مصنوعی به سیاست نداشت.
کسینجر بر این اعتقاد بود که در شرایط وجود احتمال جنگ چین و آمریکا، هوش مصنوعی میتواند به یک تسلیحات دیجیتالی در دست قدرتهای بزرگ تبدیل شود؛ سلاحی که به اعتقاد وی از بمب اتم هم مخربتر خواهد بود، زیرا هیچ گونه تفکر و شعور انسانی پشت آن وجود ندارد.
حال اگر با یک دید کل نگر، کاربرد هوش مصنوعی در سیاست گذاری و نسبت و موقعیتی که هوش مصنوعی در برابر سیاست گذاری دارد را بررسی کنیم و بخواهیم این ارتباط را در چند سرفصل ساماندهی کنیم، میتوانیم بگوییم که سه عنوان یا دستهبندی مهم مانند کاربرد هوش مصنوعی در سیاست گذاری، سیاست گذاری برای هوش مصنوعی و حکمرانی توسط هوش مصنوعی، در ارتباط با موضوعِ نسبتِ هوش مصنوعی و سیاستگذاری وجود دارد.
بنابراین با لحاظ کردن اینکه استفاده از فناوری هوش مصنوعی در حال گسترش است و کشورهایی مانند آمریکا در تلاش هستند تا این فناوری را هم مانند فناوری هستهای در انحصار خود قرار دهند و مانع رشد دیگر کشورها در این حوزه شوند و برای این کار اقداماتی را هم شروع کردند که از آن جمله میتوان به اعمال محدودیت برای چت مصنوعی چینی اشاره کرد.
در واقع این گونه اقدامات نشان میدهد چنانچه بخواهیم در این حوزه تعلل کنیم در استفاده از هوش مصنوعی در جهان دچار عقب ماندگی میشویم پس به همین منظور به نظر میرسد با تسهیلگری دولت بدون تصدی گری، میتواند با فراهم ساخت زیر ساختها از علاقمندان بخش خصوصی در این حوزه حمایت کند بدین صورت که علاقمندان با ایجاد شرکتهای جدا از هم، اما در عین حال مکمل یکدیگر فعالیت کنند و به درآمدزایی دست یابند لذا به هر میزان که این شرکتها رشد و توسعه یابند در صورت اعمال تحریمها علیه آنها، خللی در روند کاری چنین شرکتهایی بوجود نمیآید.
نکته دیگری که در این رابطه میتوان عنوان کرد ترس از مخاطرات استفادههای احتمالی از این فناوری در جهان است به عنوان مثال «گوگل در سال ۲۰۱۵ با طراحی هوش مصنوعی به نام «گوگل فوتوز» شروع به تشخیص چهره و دسته بندی عکسهای کاربران کرد، اما در برخی موارد اشتباها افراد سیاه پوست را به عنوان میمونها شناسایی کرد.»
وجود برخی خطرات و تهدیدهایی که در استفاده از این فناوری وجود دارد مجمع عمومی سازمان ملل اولین قطعنامه در مورد هوش مصنوعی را دوم فروردین ۱۴۰۳ در مجمع عمومی سازمان ملل به تصویب رساند که در آن از اعضا خواسته شده بود «در بحث هوش مصنوعی به طور کامل به حقوق بشر و اسناد حقوقی بین المللی احترام گذاشته شود و آنها را ترویج و محافظت کند.»
انتهای پیام/ 231