«مصطفی چمران» پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، در نهضت مقاومت ملی ایران فعالیت‌های مبارزاتی می‌کرد. وی سپس جهت ادامه تحصیل به آمریکا رفت و ضمن اخذ دکترای الکترونیک و فیزیک پلاسما، شاخه‌ای از جبهه ملی را با عنوان «جبهه ملی ایران در آمریکا» تأسیس کرد و همچنین همراه با برخی از دانشجویان آزادی‌خواه، دست به تشکیل پایگاه‌هایی در برخی از کشور‌ها نظیر الجزایر، مصر و لبنان زده و در این راستا، دوره‌های سخت چریکی را آموزش دید و سپس مسئولیت تعلیم چریکی مبارزان ایرانی را نیز به‌عهده گرفت. او وقتی در لبنان به‌سر می‌برد نیز با کمک امام موسی صدر، «حرکةالمحرومین» و سپس جناح نظامی آن، سازمان «امل» را بر اساس اصول و مبانی اسلامی پیریزی کرد و در کمک به مردم فقیر لبنان نیز نقش مؤثری داشت.
چمران پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی ایران، به ایران بازگشت و در راه تربیت اولین گروههای پاسداران انقلاب اسلامی، ایفای نقش کرد. وی با شروع غائله جدایی‌طلبان در کردستان، در سمت معاونت نخستوزیر در امور انقلاب اسلامی به‌همراه سرلشکر شهید «ولی‌الله فلاحی» فرمانده وقت نیروی زمینی ارتش به این منطقه رفت و سرانجام غائله کردستان با ورود ارتش به منطقه و استقامت چمران و نیروهای محلی فروکش کرد، تا این‌که پس از فیصله قائله کردستان، به فرمان امام خمینی (ره) در آبان سال ۱۳۵۸ به سمت وزیر دفاع منصوب شد و سپس در نخستین دور انتخابات مجلس شورای اسلامی نیز وی به نمایندگی مردم تهران انتخاب شد. نماینده و مشاور رهبر انقلاب اسلامی در شورای عالی دفاع از دیگر مسئولیت‌های چمران در این دوره زمانی بود.
تشکیل «ستاد جنگ‌های نامنظم» در اهواز، یکی دیگر از اقدامات مهم «مصطفی چمران» بود تا در جبهه‌های غرب و جنوب اهواز خط دفاعی به‌وجود آورد. همچنین یکی دیگر از کار‌های مهم و اساسی وی این بود که از همان روز‌های اول آغاز جنگ تحمیلی، بین ارتش، سپاه و نیروهای داوطلب مردمی هماهنگی ایجاد کرد.
نقش «ستاد جنگ‌های نامنظم» به فرماندهی «مصطفی چمران» در آزادسازی سوسنگرد را می‌توان نقشی بی‌بدیل عنوان کرد. وی در این عملیات مجروح شد؛ اما توانست از مهلکه بگریزد. چمران پس از این مجروحیت، حاضر به ترک اهواز و ستاد جنگ‌های نامنظم و حرکت به تهران برای معالجه نشد و در کنار بسترش، طرحهای جالب و پیشنهادات سازنده در زمینه‌های مختلف نظامی، مهندسی و حتی فرهنگی ارائه می‌داد. از سویی دیگر، آزادسازی ارتفاعات الله‌اکبر مرهون مجاهدت‌ها و تلاش‌های «مصطفی چمران» و یارانش است و فتح دهلاویه نیز با دلاورمردی آنها صورت گرفت.
مصطفی چمران سرانجام ۳۱ خرداد سال ۱۳۶۰ وقتی «ایرج رستمی» فرمانده منطقه دهلاویه به شهادت رسید، به این منطقه رفت تا فرمانده جدید دهلاویه را معرفی کند. وی پس از سخنرانی در میان رزمندگان و سرکشی از سنگر‌ها بر اثر اصابت ترکش خمپاره به شهادت رسید.
انتهای پیام/ 113
