گروه استانهای دفاعپرس_«سیده معصومه حسینی»؛ سلسله مباحث «عدالتنامهای برای عصر بیپناهی» با شرح تطبیقی دعای چهاردهم صحیفه سجادیه با عصر حاضر در پیش روی شما است که بخش ششم آن با عنوان «توحید در شکایت؛ ایمان در میدان بیپناهی» پرداخته شد.
فراز دعا (ادامه فقره هفتم): «فَعَدَلْتُ بِالدُّعَاءِ إِلَیْکَ عَمَّنْ سِوَاکَ، وَ أَفْرَدْتُکَ بِالشَّکْوَى عَمَّنْ عَدَاکَ» پس از هر کس غیر تو، روی گرداندم و تنها به درگاه تو دعا کردم؛ و شکایتم را تنها به سوی تو بردم، نه به سوی غیر تو.
مقدمه:
در فضای پُر از سردرگمی و تردید، وقتی مظلوم نمیداند به که پناه ببرد، معمولاً دست به دامن قدرتهای موقت میشود. اما امام سجاد (ع)، مسیر دیگری را نشان میدهد: ترک همه درِها و پناه بردن به تنها دری که بسته نمیشود.
در این فراز، امام با زبانی سراسر توحیدی، موضعی بسیار جسورانه و الهی میگیرد: «من شکایت نکردم، مگر به تو؛ و از هیچکس یاری نخواستم، مگر تو»
عدلتُ: چرخش آگاهانه از غیر خدا
واژه «عَدَلتُ» یعنی رویگردانی، اما نه از سر یأس، بلکه از سر آگاهی و انتخاب. یعنی: من دیدم درهای زمین یا بستهاند، یا فروخته شدهاند؛ پس آگاهانه مسیر را عوض کردم.
این دقیقاً نقطه تمایز «مؤمنِ مظلوم» با «مظلومِ بیپشتوانه» است. مؤمن، بیپناه نمیماند؛ بلکه مسیر پناه را عوض میکند.
افردتک: توحید در عمل، نه فقط در نظر. «أفردتُک» یعنی تو را تنها قرار دادم. نه فقط به زبان، بلکه در میدان عمل تو را یگانه دیدم. این لحظه، لحظهی ظهور توحید در اوج مظلومیت است. یعنی: وقتی همه رفتهاند، خدا هنوز هست، و فقط او برای من کافی است.
شکایت به خدا، یعنی احترام به خود
کسی که به هر دری میزند، ارزش خودش را کم میکند. اما کسی که مستقیم به درگاه الهی میرود، یعنی «من شأن خودم را بالاتر از آن میدانم که به آدمهای هزار رنگ شکایت کنم.» و این، شکوه مومنِ مظلوم است: عزت در عین شکایت.
نتیجه اینکه:
این فراز، یک مانیفست توحیدی در دل میدان ظلم است نه برای توجیه بیعملی، بلکه برای تصحیح نقطه شروع اقدام.
امام به ما یاد میدهد:
پیش از آنکه فریاد بر سر زمین بکشی، اول رو به آسمان شکایت کن؛ چون اگر آن بالا باز شود، همهی گرهها این پایین باز شدنیاند. «وقتی فقط درِ خدا را میزنی، دیگر نگران بسته بودن درهای دیگر نیستی؛ چون درِ او که باز باشد، بقیه باید باز شوند، نه تو!»
در بخش هفتم، به سراغ فرازی میرویم که رنگ و بوی تحقق وعده دارد: «وَ اقْرِنْ شِکَایَتِی بِالتَّغْیِیرِ» تا ببینیم چگونه دعای مؤمن، نه فقط آرامبخش است، بلکه آغازگر تغییر واقعی در عالم ظلم و بیداد.
انتهای پیام/