گروه استان‌های دفاع‌پرس_«سیده معصومه حسینی»؛ سلسله مباحث «عدالت‌نامه‌ای برای عصر بی‌پناهی» با شرح تطبیقی دعای چهاردهم صحیفه سجادیه با عصر حاضر در پیش روی شما است که بخش پنجم آن با عنوان «شکایت خاموش، دعای بلند» پرداخته شد.
فراز دعا (فقره هفتم): «وَ أَشْرَفْتَ یَا إِلَهِی عَلَى تَظَلُّمِی لَهُ، وَ سَمِعْتَ الدُّعَاءَ مِنِّی» و تو، ای خدای من، بر شکایت من بر او آگاه شدی، و دعایم را شنیدی.
مقدمه:
وقتی ظلم دیده‌ای، اما راهی برای شکایت نداری، وقتی نه رسانه‌ای، نه دادگاهی، نه شاهدی، اینجاست که امام سجاد (ع) تو را به بلندترین تریبون عالم متصل می‌کند: سکوت مظلوم، در پیشگاه خدا، بلندتر از هر فریاد است. در این فراز، دو واژه کلیدی است که باید با جان فهمید: «تظلّم»، «دعاء»
تحلیل و تطبیق:
تظلّم، شکایت بی‌دادخواهی رسمی، «تظلّم» یعنی مظلومیت را به زبان آوردن، حتی اگر نه در قالب شکایت رسمی، نه در دادگاه.
در زبان قرآن و ادعیه، تظلّم یک عمل اعتراضی معنوی است. یعنی وقتی کسی مرا آزرده، من آن را نادیده نمی‌گیرم، بلکه از ظلمی که رفته، با خدا سخن می‌گویم. این شکایت، نه به قاضی، نه به رسانه، بلکه به آسمان است؛ و چه بسا همین تظلّم، سرآغاز سقوط ظالم باشد.
دعای شنیده‌شده، نه دعای مهجور. «سَمِعْتَ الدُّعَاءَ مِنِّی» بسیاری فکر می‌کنند دعا یعنی التماس درِ بسته. اما امام می‌گوید: نه، دعای من شنیده شد.
دعای مظلوم، حتی اگر آهی بی‌صدا باشد، بی‌واسطه شنیده می‌شود. در جهانی که گاهی حتی نزدیک‌ترین‌ها صدایت را نمی‌شنوند، خدا دعای تو را از اعماق دل درمی‌یابد.
اشراف خدا یعنی نظارت بی‌وقفه و واکنش‌دار. «أَشْرَفْتَ» از ریشه «شُرُف» می‌آید؛ یعنی دیدن از موضع بالا.
این یعنی: خدا فقط ناظر نیست، بلکه در موضع واکنش است. او نظاره‌گری نیست که بی‌تفاوت بگذرد؛ او قاضیِ همه‌چیزدان است. وقتی او «اشراف» دارد، یعنی پرونده‌ی تو، در اولویت عدل اوست و در پایان گفت.
در این فراز، امام سجاد (ع) ما را از انفعال مظلومانه نجات می‌دهد:
اگر صدایت خفه شد، نترس! اگر شکایتت به جایی نرسید، ناامید نشو!
شکایتت شنیده شده؛ حتی اگر فقط در دل تو گذشته باشد؛ و این همان قدرتی است که هیچ رسانه‌ای نمی‌تواند سانسورش کند.
در دنیای پر از فریب، مظلوم همیشه یک سلاح دارد که از او گرفته نمی‌شود: «دعای شنیده‌شده‌اش».
«شاید هیچ‌کس نداند چه بر تو گذشته…، اما خدایی است که نه فقط دانسته، بلکه دعایت را در صف اجابت قرار داده است.»
در بخش ششم، به سراغ جمله‌ای عمیق و حیرت‌انگیز می‌رویم: «فَعَدَلْتُ بِالدُّعَاءِ إِلَیْکَ عَمَّنْ سِوَاکَ، وَ أَفْرَدْتُکَ بِالشَّکْوَى عَمَّنْ عَدَاکَ» تا ببینیم چرا مؤمنِ مظلوم، دست به دامن هیچ قدرتی جز خدا نمی‌شود؛ و چگونه «انحصار شکایت» می‌شود «اعلام توحید عملی»
تلنگر به مخاطب: شاید الآن که چهارمین قسمت دعای صحیفه را باهم تطبیقی می‌خوانیم درک کرده باشیم که چرا امام خامنه‌ای در این شرایط تأکید به خواندن این دعا کرده است.
انتهای پیام/
