به گزارش خبرنگار فرهنگ دفاع‌پرس، «حسن رحیم‌پور ازغدی» استاد دانشگاه و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در نشستی به بررسی ابعاد مختلف اقتصاد مدرن، نظریات اقتصادی کلاسیک و پست‌مدرن و همچنین چالش‌های فلسفی و اخلاقی مرتبط با دموکراسی پرداخت و اظهار داشت: طبیعت به عنوان یک سیستم مولد ذاتاً بهره‌زا است. پول نیز مانند سایر منابع مولد در طبیعت قابلیت زایش و افزایش دارد، و این مسئله، پایه نظریه بهره است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی به نظریه‌های اقتصادی کلاسیک اشاره کرد و توضیح داد: اقتصاددانانی مانند ریکاردو و مایلتون فریدمن تلاش کردند تا بهره را در چارچوبی علمی و عقلانی توجیه کنند.
به گفته رحیم‌پور ازغدی، این نظریه‌ها مبنای توجیه رشد ثروت نامشروع در اقتصاد سرمایه‌داری شده‌اند، جایی که ثروتمندان بدون ارائه خدمت خاصی به جامعه، ثروتمندتر می‌شوند، در حالی که اقشار کارگر و زحمت‌کش در فقر باقی می‌مانند.
وی افزود: نظریه‌هایی همچون مطلوبیت نهایی کاهنده و ترجیح زمانی، به صورت علمی زمینه‌ساز توجیه بهره و ربا شده‌اند؛ یعنی به صورت علمی بیان می‌کنند که خرید و فروش پول با بهره، رفتار طبیعی و منطقی است.
رحیم‌پور ازغدی همچنین به ریشه‌های دینی و فرهنگی نقد بهره پرداخت و گفت: در سنت‌های اسلامی بهره به عنوان ربا محکوم شده است، اما در اقتصاد مدرن، بهره به عنوان یکی از ارکان اصلی نظام سرمایه‌داری پذیرفته شده است. این تقابل، یکی از مهم‌ترین چالش‌های معاصر در حوزه اقتصاد و اخلاق است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی به مسئله رباخواری تاریخی نیز اشاره کرد و گفت: از زمان حضرت موسی تا به امروز، یهودیان به عنوان یکی از گروه‌های اصلی در حوزه صرافی و بانکداری شناخته شده‌اند و بحث رباخواری آنان نیز از منظر تاریخی قابل بررسی است. البته من بر این باورم که نباید همه را یکسان دید و افراد یهودی متدین و مومن نیز وجود دارند.
وی به تغییرات مختلف جوامع پرداخت و افزود: این تغییرات، متاثر از تئوری‌های علمی و فرهنگی است که در غرب به تدریج شکل گرفته و وارد فرهنگ‌های دیگر شده است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: این تغییر دیدگاه‌ها و پذیرش‌ها، موضوعات عمیقی را در رابطه با اخلاق، دین، و ساختار‌های اجتماعی مطرح می‌کند که هنوز در بسیاری جوامع بحث‌برانگیز و محل اختلاف است.
رحیم‌پور ازغدی در ادامه به فلسفه دموکراسی و نظریات هابرماس، یکی از بزرگ‌ترین متفکران معاصر، پرداخت و گفت: هابرماس دموکراسی را فراتر از فلسفه و نظریه صرف، عملی اجتماعی می‌داند که اساساً بر گفت‌و‌گو و توافق بنا شده است. اما به گفته خود او، دموکراسی فلسفه مشخصی ندارد و بیشتر یک ضرورت عملی است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اشاره کرد که این نظریه‌ها در دانشگاه‌ها و مراکز علمی اروپا و آمریکا تدریس می‌شود و از جمله در ایران نیز افرادی سعی کرده‌اند این آموزه‌ها را ترویج کنند.
رحیم‌پور ازغدی گفت: از نگاه هابرماس و روشنفکران مشابه، دموکراسی بیشتر یک «پروژه عملی» است تا یک سیستم کاملاً عقلانی و فلسفی.
وی در ادامه به مساله جنگ‌ها و بحران‌های معاصر به ویژه جنگ غزه پرداخت و ضمن بیان وضعیت بغرنج مردم بی‌دفاع فلسطین، اظهار داشت: روشنفکران پسامدرن در برابر این فجایع، با دیدگاه‌هایی همچون توجیه اخلاقی اسرائیل، مواجه هستیم که بسیار نگران‌کننده است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بر ضرورت بازنگری در مفاهیم اقتصاد، اخلاق و سیاست تاکید کرد و گفت: ما باید به بازاندیشی در فلسفه زندگی، اقتصاد، و سیاست بپردازیم تا بتوانیم با چالش‌های امروز به طور عادلانه و انسانی مواجه شویم.
انتهای پیام/ 121
