گروه بین‌الملل دفاع‌پرس: در یکی از پیچیده‌ترین و نمادین‌ترین مراحل جنگ غزه، جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس)، با اتخاذ رویکردی حساب‌شده و هوشمندانه، تا امروز و در چندین مرحله اقدام به آزادسازی تعدادی از اسرای صهیونیست کرده است. این اقدام که با دقت زمانی و پیام‌رسانی قوی همراه بود، نه تنها بیانگر ظرفیت اخلاقی و انسانی مقاومت فلسطین بود، بلکه در عین حال همانند یک حرکت تاکتیکی و روانی مهم در جنگ روایت‌ها و دیپلماسی نیز تحلیل می‌شود.
اما در این میان بهتر است تا نیم نگاهی هم به پشت‌صحنه آزادسازی اسرای صهیونیست به عنوان یک عملیات انسانی در دل جنگ غزه داشته باشیم. در واقع آزادسازی اسرای صهیونیست توسط حماس، به‌ویژه آن دسته که کودک یا زن بودند، در شرایطی انجام شد که هزاران فلسطینی، از جمله زنان و کودکان، بدون هیچ‌گونه دادگاه عادلانه یا حمایت قانونی در بازداشتگاه‌ها و زندان‌های رژیم اشغالگر به‌سر می‌برند.
در چنین شرایطی، اقدام حماس در آزادسازی اسرای صهیونیست حامل چند پیام کلیدی و چند لایه بود. این پیام‌ها شامل «جنگ روانی و تضعیف مشروعیت رژیم صهیونیستی»، «تقویت جایگاه دیپلماتیک مقاومت»، «مدیریت رسانه‌ای و نبرد روایت‌ها» و «برهم زدن موازنه روانی در داخل اسرائیل» است.
در حوزه «جنگ روانی و تضعیف مشروعیت رژیم صهیونیستی» باید بگوییم که جنبش حماس با آزادسازی داوطلبانه اسرای صهیونیست، تصویری از خود به نمایش گذاشت که بر خلاف روایت رسانه‌های غربی، جنبشی قانون‌مند، با اصول انسانی و رفتاری متمایز از اشغالگران است. در مقابل، رژیم صهیونیستی همچنان به کشتار غیرنظامیان و شکنجه اسرای فلسطینی ادامه می‌دهد، که این تضاد، مشروعیت تل‌آویو را بیش‌ازپیش نزد افکار عمومی مردم جهان زیر سؤال می‌برد.
در بخش «تقویت جایگاه دیپلماتیک مقاومت» نیز باید به این مهم اشاره کنیم که اقدام جنبش حماس در آزادسازی اسرا، در شرایطی که مذاکرات غیرمستقیم برای آتش‌بس در جریان است، نشان از آمادگی مقاومت برای تعامل هوشمندانه در قالب چارچوب‌های دیپلماتیک دارد. این حرکت، حمایت برخی کشور‌ها و نهاد‌های بین‌المللی را به دنبال داشت و زمینه‌ساز فشار بیشتر بر رژیم صهیونیستی برای آزادی اسرای فلسطینی شده است.
اما در حوزه «تقویت جایگاه دیپلماتیک مقاومت» باید خاطرنشان کنیم که حماس این آزادسازی را به‌صورت هدفمند در قالب عملیات رسانه‌ای طراحی کرد. انتشار تصاویر نحوه رفتار انسانی نیرو‌های مقاومت با اسرا، نشان‌دهنده تسلط حماس بر جنگ نرم و روایت‌سازی رسانه‌ای است. این در حالی است که تصاویر منتشرشده از زندان‌های صهیونیستی، حاکی از شکنجه و رفتار غیرانسانی با فلسطینی‌هاست.
و در نهایت، در بخش «برهم زدن موازنه روانی در داخل اسرائیل» باید بگوییم که حماس با انجام این اقدام، توانست ضربه‌ای روانی بزرگ و قابل توجهی به افکار عمومی داخل «اسرائیل» وارد کند. بر همین اساس، خانواده‌های دیگر اسرا در «اسرائیل» حالا با فشار بیشتری از دولت خود می‌خواهند که با حماس مذاکره کند، چرا که مقاومت نشان داده در ازای رفتار انسانی، چه امتیازاتی می‌توان گرفت؛ چیزی که دولت نتانیاهو در پاسخ به آن ناتوان مانده است.
با توجه به تمامی مسائل و موضوعاتی که به آن اشاره کردیم باید گفت که جنبش حماس با این اقدام، بار دیگر نشان داد که مقاومت تنها در میدان نبرد نظامی خلاصه نمی‌شود. قدرت نرم، در کنار نبرد نظامی، تبدیل به ابزار راهبردی مقاومت شده است. آزادسازی هوشمندانه اسرای صهیونیست، نماد استفاده از قدرت انسانی، اخلاقی و رسانه‌ای برای تحکیم جایگاه مقاومت در افکار عمومی منطقه‌ای و جهانی است؛
و در آخر، باید بگوییم که اقدام جنبش حماس در آزادسازی اسرای صهیونیست بدون شک در آینده معادلات مذاکراتی، دیپلماتیک و روانی جنگ تأثیرگذار خواهد بود. زیرا حماس، با حرکت هوشمندانه خود، نه‌تنها یک امتیاز اخلاقی و تبلیغاتی گرفت، بلکه یک امتیاز تاکتیکی برای چانه‌زنی‌های آینده نیز در جیب گذاشت.
انتهای پیام/ ۱۳۴
