به گزارش خبرنگار فرهنگ دفاعپرس، بازیگران اگر شاکله اصلی کارهای نمایشی نباشند، بعضاً میتوانند با اعتبار یا نحوه حضور خود، خلأهای پروژهها را جبران کنند. تماشاگر را برای دنبال کردن اثر تشویق کنند و گاه حتی فضای درام را تحت الشعاع تلقی و ذهنیتی قرار دهند که بیننده از آنان در خاطر دارد.
«مهمان کُشی» به کارگردانی «احمد کاوری» و تهیه کنندگی «محمدکامبیز دارابی» که به مناسبت ایام محرم و صفر در شبکه یک روی آنتن رفته، به عنوان یک درام مذهبی و تاریخی ترکیبی تقریباً متفاوت از بازیگران را برگزیده است. چهرههایی که عمدتاً نامهایی آشنا در درامهای شهری هستند. این سریال حتی برای کاراکتر محوری خود هم ریسک معرفی چهرهای جدید را به جان خریده و با وامگیری از تئاتر، چهرهای جدید را برای نقش مسلم بن عقیل انتخاب کرده است.
مردی که نقشی پررنگ در حوادث پیش از واقعه عاشورا دارد و قیام او در کوفه جزو وقایع مهم در تاریخ اسلام شناخته میشود، اما پیشتر در اغلب سریالهای مذهبی زیر سایه شخصیتهای دیگر قرار گرفته بود.
با این حال فیلمنامه سریال غالبا تمرکز بر فضایی مردانه دارد و به تبع آن کستینگ از حیث بازیگران زن کمبود دارد. آنچه در ادامه میآید، مروری است بر کیفیت حضور شماری از بازیگران سریال «مهمان کُشی».
«بهراد محمدی» با تئاترهایی، چون «نمایش در ایران»، «خدنگ»، «کوری»، «مرگ با طعم نسکافه» و ... از اوایل دهه نود روی صحنه رفته که این آخری پای او را به سریال «مهمان کُشی» باز کرد. با چهرهای سمپات که به کمک هنر چهره پردازی، معیارهای آشنای فیزیکی در قوم سامی را نیز به عاریت گرفته، در نقش «مسلم بن عقیل» حضوری چند وجهی دارد. سخت جانی حاصل از زندگی در سرزمین خشک و بی حاصل شبهجزیره عربستان و نوعی جدیت سرسختانه که در بازی او نمود دارد.
ضمن آنکه همین سرسختی در روابط او با همسرش «رقیه» (با بازی مریم مومن) به انعطاف عاشقانه تغییر مییابد. او در مقابل معاویه (با بازی بهرام ابراهیمی) عبوس و مطالبه گر است و در تظلم خواهی از پوست حجب خارج میشود و میخروشد. ضمن اینکه سالها کار تئاتر به او آموخته از نحوه بیان خود در انتقال احساسات چطور بهره ببرد.
به این شکل چند بعد شخصیتی عقیل در مواجهه با افراد مختلف در بازی محمدی بروز مناسبی دارد. محمدی البته هنوز در درک و تطابق با تغییرات مدیوم، جای کار دارد. بازی او در مواردی بویژه در توشاتها حالتی تئاتری دارد و «نقطه گذاری» به معنای برجسته کردن و تأکید بر واژگان یا اکتهای خاص را از تئاتر به تلویزیون بسط داده که گاه به دل نمینشیند.
«بهرام ابراهیمی» در نقش معاویه از جمله بازیهای قابل توجه سریال «مهمان کُشی» است که وجود حساسیتهای مذهبی نسبت به این کاراکتر، موجب شده تا بیشتر خاکستری به تصویر کشیده شود. نوع برخورد «معاویه» با «یزید» (پژمان بازغی) هرچند از موضع پدرانه و نگرانی بابت از دست رفتن حکومت است، اما به طرز مشهودی ابراهیمی دغدغههای سیاسی تمامیت خواهانه کاراکتر را نیز در این مورد، چه در دیالوگ گویی و چه حالات چهره لحاظ کرده. یا نگاه کنید به صحنه توبیخ عبیدالله بن زیاد (با بازی حسام منظور) در جمع بزرگان عرب از سوی معاویه که ابراهیمی زیرکی شخصیت را در اجرای نمایشی برای جلب رضایت حاضران و مدیریت اوضاع درست به تصویر کشیده.
«حسام منظور» در نقش «این زیاد» از دیگر بازیهای دیدنی سریال «مهمان کُشی» است. با بهره گیری کامل از پتانسیل و زوایای جذاب نقشی منفی و استفاده تعمدی از اغراق و شتابزدگی در بازی تا تندخویی و عدم آرامش شخصیت را عینی کند. او حتی در خلوت با همسرش هند (لیلا اوتادی) نیز با درصدی از این خلقیات به نمایش کشیده شده و عطوفت ورزی اش هم پردهای از خشونت و سردی مردانه دارد. ریتم دیالوگ گویی و اکتهای ناگهانی منظور در این نقش که با ادبیاتی تند نیز گره خورده، در بازسازی تصویری دافعه برانگیز از این زیاد به عنوان یکی از اشقیای تاریخ اسلام بشدت موثر بوده است.
«سیامک صفری» به نقش «اشدق» فرماندار مدینه در میانه قرن اول هجری، مشخصاً شاخصههای رفتاری اش را برای روی مرز تعادل نگاه داشتن نقش به کار گرفته. به این معنی که اشدق علی رغم اقداماتش علیه یاران امام حسین (ع) و توطئه چینی در سرکوب جماعت که در دیالوگی از آن با عنوان «شناختن آشوب به عنوان فرصتی برای دست به سلاح بردن علیه مردم» یاد میکند، در سریال «مهمان کُشی» چندان سیاه دیده نمیشود. تماشاگر در سایه بازی صفری، اشدق را مهرهای تابع در خدمت حکومت وقت میبیند که ناچار از پیاده کردن تاکتیکهایی برای بقای خود و بالادستی هاست.
ضمن اینکه بیان خشدار صفری و درک دقیق او از متن فیلمنامه نیز کاراکتر را نه از حیث اقدامات تاریخی، بلکه از منظر بازی بازیگر جذاب کرده!
«امین میری» در دو نقش متضاد «شریک بن اعور» از بزرگان شیعه و از یاران امام علی (ع) و از اشراف بصره و «ضحاک بن قیس» مردی وابسته به دربار معاویه به کمک گریم سنگینی در این سریال ظاهر شده است. او مشخصاً با ابزار فیلمنامه برای هر دو نقش شناسنامهای مجزا تعریف کرده؛ یکی متین و موقر و دیگری جاه طلب و همراه با سیاستهای بنی امیه. در هر دو نیز نگاههای بازیگر اهرم مهمی در بارنمایی بخشی از درونیات شخصیتها هستند.
انتهای پیام/ 121