هوش مصنوعی؛ راهبرد کلیدی وزارت علوم برای جهش صنایع خلاق

معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم گفت: استفاده از ابزار‌های متنوع هوش مصنوعی در ارکان مختلف صنایع خلاق می‌تواند به رشد معنادار این حوزه کمک کند.
کد خبر: ۷۷۲۷۰۹
تاریخ انتشار: ۰۳ شهريور ۱۴۰۴ - ۱۵:۰۸ - 25August 2025

به گزارش گروه فرهنگ دفاع‌پرس، «محمدنبی شهیکی‌تاش» معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم، در مراسم افتتاحیه دومین رویداد تخصصی صنایع خلاق و فرهنگی که امروز (دوشنبه) در دانشگاه علم و فرهنگ برگزار شد، اظهار داشت: بخشی از مأموریت‌های کارکردی پارک‌های فناوری، توجه به مباحث فناورانه است، اما نکته مهم این است که نباید تصور کنیم مسائل پارک‌های فناوری، صرفاً اقتصادی است. باید به رویش فرهنگ در بستر اقتصاد توجه داشته باشیم و تجاری‌سازی دارایی‌های فرهنگی را به عنوان یکی از اولویت‌ها بپذیریم. کشوری با این ظرفیت تمدنی عظیم و فرهنگی پویا نیاز دارد تا در حوزه صنایع خلاق، گام‌های جدی‌تری بردارد.

هوش مصنوعی؛ راهبرد کلیدی وزارت علوم برای جهش صنایع خلاق

معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم افزود: همواره تأکید کرده‌ام که توجه به حوزه فناوری مهم است، اما در کنار آن، تقویت حوزه صنایع خلاق نیز ضروری است و باید سعی کنیم مدل‌های کارآمدی در کسب‌وکار‌های مرتبط با فناوری و صنایع خلاق ایجاد کنیم. در وضعیت فعلی، حدود ۱۰ درصد از واحد‌های فناور در پارک‌ها در حوزه صنایع خلاق فعالیت می‌کنند. از ۱۴۰۰ واحد فناور و استارت‌آپی که در پارک‌های فناوری رشد کرده‌اند، ۵۵ درصد در مسیر رشد قرار دارند و نیاز به تجاری‌سازی، بازار و شبکه‌های فنی و بازاریابی دارند. ۴۵ درصد نیز به بلوغ و ثبات نسبی رسیده‌اند؛ از این رو، یکی از اولویت‌ها باید افزایش تعداد این واحد‌های فناور و تبدیل شرکت‌های در حال رشد به شرکت‌های بزرگتر و مؤثرتر باشد.

وی تصریح کرد: اگر تحلیل جغرافیایی انجام دهیم، بیشترین تراکم واحد‌های خلاق و صنایع فرهنگی در پایتخت و کریدور شرق کشور است. این موضوع نشان‌دهنده آن است که پارک‌های دیگر در نوار جنوبی، شمالی و غرب کشور باید مأموریت‌های ویژه‌ای برای توسعه صنایع خلاق در نظر بگیرند. ارزیابی فعلی ما نشان می‌دهد که زیست‌بوم صنایع خلاق کشور الگوی توسعه متفاوتی نسبت به زیست‌بوم فناوری دارد و ایجاد زنجیره ارزش در این حوزه کاملاً الگوی متفاوتی را می‌طلبد. اگر بخواهیم با مدل‌های مرسوم در پارک‌های فناوری، شبکه صنایع خلاق را توسعه دهیم، بدون تردید نمی‌توانیم نقش مؤثری در ظرفیت‌سازی این حوزه ایفا کنیم.

شهیکی‌تاش ادامه داد: در دوران جدید، اهدافی که تعریف کرده‌ایم در دو استراتژی محوری؛ ایجاد خوشه‌های کسب‌وکار تخصصی و شکل‌دهی به زیرساخت‌های فنی مورد نیاز، خلاصه می‌شود. به همین دلیل، سه محور عمومی را در نظر گرفته‌ایم که می‌تواند به مدل‌سازی توسعه صنایع خلاق در پارک‌های فناوری کشور کمک کند. نکته مهم این است که ما هنوز در زمینه نیروی انسانی توانمند در تراز بین‌المللی برای حوزه صنایع خلاق، نیازمند برنامه‌ریزی، سرمایه‌گذاری و تخصیص منابع هستیم که باید مورد توجه روسای پارک‌های فناوری قرار گیرد.

معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم افزود: وجود خلأ در شرایط بازاریابی، مستلزم ایجاد چتر حمایتی و توسعه این بخش‌ها است. حوزه سرمایه‌گذاری کشور فرصت بی‌نظیری است که می‌تواند زنجیره صنایع خلاق در کشور را ارتقا دهد؛ از این رو می‌توانیم مدل‌های نوآورانه تأمین مالی برای صنایع خلاق طراحی کنیم. اگرچه صندوق‌های متنوعی در حال شکل‌گیری است و سکو‌های تأمین مالی جمعی در برخی پارک‌ها راه‌اندازی شده، اما هنوز نیاز به ابزار‌های نوین مالی در پارک‌ها به شدت احساس می‌شود.

وی تصریح کرد: توسعه صنایع خلاق و شکل‌گیری خوشه‌های کسب‌وکار فقط با تکیه بر پارک‌های علم و فناوری میسر نیست. در این رویداد، بخش‌های مختلفی حضور دارند، از جمله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که در برخی زمینه‌ها درخشیده و می‌تواند ظرفیت خوبی در کنار پارک‌های فناوری باشد. وزارت میراث فرهنگی نیز یکی از ارکان نهادی توسعه صنایع خلاق است. جهاددانشگاهی نیز ظرفیت بسیار خوبی در سطح ملی و استان‌ها دارد. سایر بازیگران و ذی‌نفعان نیز می‌توانند به ایجاد یک شبکه هم‌افزا برای توسعه این عرصه کمک کنند.

شهیکی‌تاش تأکید کرد: پارک‌ها باید بپذیرند که این حوزه یک زمین بازی مشترک است و موفقیت در گام همکاری و پیوند بین عناصر مختلف است. به همین دلیل، فکر می‌کنم استراتژی شکل‌گیری پیوند با این ارکان و ایجاد ارتباط بین آنها می‌تواند ضریب موفقیت را افزایش دهد. دومین راهبرد در دوران جدید، پذیرش هوش مصنوعی به عنوان یک پنجره فرصت است. استفاده از ابزار‌های متنوع هوش مصنوعی در ارکان مختلف صنایع خلاق می‌تواند به رشد معنادار این حوزه کمک کند.

وی ادامه داد: در وزارتخانه، استراتژی خاصی برای استفاده از هوش مصنوعی در حوزه صنایع خلاق محصول‌محور طراحی شده است. شدیداً نیاز داریم از ابزار‌های هوش مصنوعی برای طراحی محصول، برندینگ، بازاریابی و ایجاد پل‌های زنجیره‌ای استفاده کنیم. این نیاز به ارتقای مسیر‌های موجود دارد و به شبکه‌ای برای توسعه متکی است. همچنین، در حوزه استارت‌آپ‌های صنایع خلاق محصول‌محور، نحوه استفاده از ظرفیت هوش مصنوعی کاملاً طراحی شده است.

معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم در ادامه گفت: راهبرد‌های توسعه صنایع خلاق محصول‌محور در پارک‌های علم و فناوری کشور با بهره‌گیری از هوش مصنوعی ضروری است. یکی از آسیب‌های جدی شرکت‌های مستقر در پارک‌ها در حوزه صنایع دستی، مد و فشن و اکسسوری، توفیق کم در طراحی محصولات کاربردی و متناسب با نیاز بازار و ترند جهانی است. به نظر می‌رسد پارک‌ها باید در قالب منتورینگ، کوچینگ و فعالیت‌های ترویجی، شرکت‌ها را به توجه به راهبرد شش‌گانه پیش رو ترغیب کنند. این راهبرد‌ها هم بر طراحی محصول، افزایش تولید و نوآوری تأکید دارد و هم بر بهبود دسترسی به بازار و صادرات متمرکز است.

شهیکی‌تاش در ادامه بیان کرد: کار‌های بسیار زیادی وجود دارد و راه‌های نرفته بسیاری پیش‌رو است؛ اما اگر هر یک از این راهبرد‌ها خروجی‌محور باشد و نمود پررنگی در پارک‌های فناوری داشته باشد، می‌تواند به ایجاد شبکه هم‌افزا کمک کند؛ به ویژه در شکل‌گیری مدل‌های تخصصی، می‌تواند ثمرات بسیار خوبی برای جریان‌سازی نوآوری در این بخش به همراه داشته باشد.

وی تصریح کرد: توسعه کسب‌وکار‌ها در پارک‌های فناوری نیاز به بازار دارد و نباید نگاه ما تنها محدود به قلمرو فنی باشد. آفرینش‌های هنری، فرهنگی و موزه‌های مرتبط با صنایع خلاق می‌توانند جریان پویا و بالنده‌ای را در پارک‌های فناوری شکل دهند که در کنار سایر کسب‌وکارها، به عنوان یک فرایند درخشان در ظرفیت‌سازی پارک‌های کشور باشد.

انتهای پیام/ 121

نظر شما
پربیننده ها
آخرین اخبار