دفاع پرس گزارش می دهد؛

یزد در بحران آب؛ فرونشست زمین، بهای برداشت بی‌رویه

استان یزد، کم‌بارش‌ترین استان کشور در چهار دهه اخیر، اکنون با پیامد‌های ویرانگر برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی رو‌به‌رو شده است؛ از افت شدید سطح آب‌های زیرزمینی و کسری مخازن تا شکاف‌های عظیم فرونشست زمین در دشت یزد-اردکان. هشدار مدیران آب: تنها راه نجات، اجرای جدی‌تر طرح‌های تعادلبخشی و کاهش برداشت است.
کد خبر: ۷۷۴۱۸۰
تاریخ انتشار: ۰۹ شهريور ۱۴۰۴ - ۱۱:۲۷ - 31August 2025

به گزارش دفاع‌پرس از یزد؛ بر اساس تحلیل‌های شرکت آب منطقه‌ای یزد، این استان با متوسط بارندگی سالانه تنها ۹۶.۴ میلی‌متر در ۳۹ سال گذشته، کم‌بارش‌ترین استان ایران بوده است.

یزد در بحران آب؛ فرونشست زمین، بهای برداشت بی‌رویه

این وضعیت در سال آبی گذشته (مهر ۱۴۰۲ تا شهریور ۱۴۰۳) بحرانی‌تر نیز شده است. بارندگی استان در این دوره به ۵۳.۶ میلی‌متر رسید که در مقایسه با سال قبل از آن ۶۳ درصد و در مقایسه با میانگین بلندمدت ۴۴ درصد کاهش نشان می‌دهد. این میزان بارش، استان یزد را در رتبه ۲۹ام ۳۱ استان کشور از نظر بارندگی قرار داده است.

شهرستان‌های یزد؛ از ابرکوه خشک تا تفت نسبتاً پرباران در داخل استان نیز توزیع بارش بسیار نابرابر بوده است. شهرستان تفت با ۱۳۲ میلی‌متر بیشترین و شهرستان ابرکوه با تنها ۲۷ میلی‌متر کمترین بارندگی را تجربه کرده‌اند. حتی در بین ایستگاه‌های هواشناسی، ایستگاه کرخنگان با ۲۱۵ میلی‌متر در یک سوی طیف و ایستگاه عقدا با ۱۳.۸ میلی‌متر در سوی دیگر Extremes (حدود بیشینه) قرار دارند.

سقوط آزاد سطح آب‌های زیرزمینی

 اما مشکل اصلی تنها کمبود باران نیست. برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی، بحران را تشدید کرده است. اندازه‌گیری‌ها در ۴۴۰ چاه مشاهده‌ای در سراسر استان، افت مداوم سطح آب در اکثر آبخوان‌ها را نشان می‌دهد. مناطقی مانندابرکوه، چاهک شهریاری، صاحب‌آباد، هرات و مروست با افت سالانه چشمگیر ۹۳ تا ۱۳۵ سانتی‌متری رو‌به‌رو بوده‌اند. این افت‌ها بسیار بیشتر از میانگین بلندمدت است و نشان‌دهنده تشدید بحران است.

کسری مخزن و پیامد‌های ویرانگر این افت سطح آب به معنایخالی شدن مخازن زیرزمینی است. بر اساس ارزیابی‌ها، آبخوان‌های یزد-اردکان، ابرکوه و مروست به ترتیب با کسری حجمی باورنکردنی ۱۲۰، ۷۵ و ۲۴ میلیون مترمکعب در سال مواجه شده‌اند.

 شکاف‌های چندکیلومتری فرونشست زمین

 محمدعلی امیربیکی، مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای یزد، در این باره می گوید ادامه این روند، پیامد‌های غیرقابل بازگشتی دارد. وی پدیده فرونشست زمین را به عنوان یکی از این پیامد‌های منفی برمی‌شمارد و اشاره می‌کند که در دشت یزد-اردکان شاهد ایجاد شکاف‌های چندین کیلومتری ناشی از این فرونشست‌ها هستیم.

راهکار نجات

کاهش برداشت، تنها راه نجات به گفته این مقام مسئول، حتی بارندگی‌های شدید نیز نمی‌توانند این روند نزولی را به طور دائم جبران کنند و تنها اثر موقت دارند. وی تاکید کرد که تنها راه برون‌رفت از این بحران، اجرای جدی‌تر سیاست‌های طرح احیاء و تعادلبخشی آب‌های زیرزمینی و برنامه‌های سازگاری با کم‌آبی است تا برداشت از آبخوان‌ها با میزان تغذیه طبیعی آنها همخوانی پیدا کند. در غیر این صورت، بحران عمیق‌تر خواهد شد.

/انتهای پیام

نظر شما
پربیننده ها