مرجعیت علمی ایران در گرو نوآوری و نظام‌سازی بومی است

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به هدف‌گذاری رهبر انقلاب برای حضور ایران در میان ۱۰ قدرت برتر علمی جهان گفت: دانشگاه‌ها باید با خلاقیت، تولید نظامات کارآمد و روحیه بسیجی، از مصرف‌کننده دانش فراتر روند و پرچمدار تحول علوم انسانی شوند.
کد خبر: ۷۷۶۱۲۲
تاریخ انتشار: ۱۸ شهريور ۱۴۰۴ - ۱۰:۵۱ - 09September 2025

به گزارش دفاع‌پرس از خراسان رضوی، حجت‌الاسلام‌والمسلمین «سید سعیدرضا عاملی» عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در نشست شبکه تخصصی تحول در علوم انسانی بسیج اساتید کشور که روز گذشته در مشهد برگزار شد، با یادآوری نقش بی‌بدیل شهدا و روحیه بسیجی در پیروزی دفاع مقدس، اظهارداشت: همان روحیه‌ای که انقلاب را به پیروزی رساند باید در میدان علم نیز استمرار یابد و سرمایه‌گذار اصلی امنیت و پیشرفت شود. 

مرجعیت علمی ایران در گرو نوآوری و نظام‌سازی بومی است

وی ضمن ادای احترام به شهدای انقلاب، دفاع مقدس و شهیدان دفاع مقدس ۱۲ روزه، خاطرنشان کرد: جمعی از این شهیدان در جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی علمی دفاع کشور حضور مؤثر داشته‌اند و امروز مسیر علمی کشور ادامه‌دهنده راه امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به سابقه بیش از یکصد ساله علوم انسانی اسلامی در جهان اسلام گفت: از زمان تأثیر نظام تجدد و مدرنیته بر جوامع اسلامی، نظریه‌پردازی در حوزه علوم انسانی اسلامی آغاز شد و اندیشه‌های بزرگان متعددی از جمله شهید آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر، امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب مکمل یکدیگر در این عرصه‌اند.

حجت‌الاسلام عاملی تأکید کرد: اندیشه شهید صدر نگاه سیستمی دارد و تا زمانی که نظامات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی اصلاح نشود تغییر صرف متون و افراد راهگشا نیست: شهید صدر تولید نظامات را اصل می‌دانست.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با انتقاد از برخی رویکرد‌های سطحی در حوزه تحول علوم انسانی ابرازداشت: نمی‌توان صرفاً نظریات علوم انسانی غرب را بازگو کرد و چند روایت و حدیث به آن افزود و نام آن را علوم انسانی اسلامی گذاشت. شهید صدر بر اسلامی‌سازی بنیادین علم تأکید داشت و معتقد بود بدون بازسازی عمیق، تحول واقعی رخ نمی‌دهد. 

وی تصریح کرد: شهید صدر بین موضوع علم و مذهب علم تمایز قائل بود. ابزار کشف واقعیت را محدود نمی‌کرد و معتقد بود جامعه‌شناسی و علوم ارتباطات می‌تواند واقعیت‌ها را آشکار کند، اما در کنار آن باید جهت‌گیری و مذهب علم نیز تعریف شود، زیرا علوم غربی هم بی‌طرف نیستند؛ لیبرالیسم، فمینیسم و پست‌مدرنیسم هر کدام جانبداری خاص خود را دارند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بازخوانی دیدگاه امام خمینی (ره) درباره ضرورت استعمارزدایی از دانشگاه‌ها گفت: امام راحل بر این باور بودند که دانشگاه نباید منشأ تداوم نظام سلطه جهانی و توسعه نظام استعماری باشد. بسته شدن دانشگاه‌ها در دوره انقلاب فرهنگی ناشی از همین نگاه بود. امام خمینی (ره) صرفاً به استعمارزدایی از ذهن بسنده نکردند بلکه بر پالایش نهاد‌های اجتماعی تأکید داشت.

حجت‌الاسلام عاملی ادامه داد: ویژگی برجسته اندیشه امام غایت‌گرایی در علوم است. ایشان معتقد بود همه علوم باید غایت الهی و توحیدی داشته باشند، در غیر این صورت همان علوم می‌تواند منجر به تولید بمب اتم و نابودی بشریت شود. علوم بدون تزکیه نفس به ابزار نیرنگ و تخریب جامعه بدل می‌شوند؛ امام و شهید مطهری بار‌ها بر ضرورت پرورش دانشمند مومن و تزکیه علمی تأکید کرده‌اند.

وی با اشاره به جایگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی در معادلات علمی جهان ابراز داشت: ایشان توجه ویژه‌ای به مرجعیت علمی ایران دارند. بیانات معظم له بار‌ها بر وجه قدرتی علم تأکید کرده و رتبه‌های هدف‌گذاری شده مانند قرار گرفتن ایران در میان ده کشور برتر جهان در حوزه نانو و هوش مصنوعی را مطرح کرده‌اند. 

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: نوآوری، خلاقیت و حرکت در مرز دانش را از وظایف اصلی دانشگاه‌ها می‌دانند و معتقدند دانشگاه باید پیوسته نو شود تا مرجع علم باشد نه صرفاً مصرف‌کننده دستاورد دیگران. در شورای تحول علوم انسانی یکی از اصول چهارگانه ما تبعیت از همین نگاه است تا بتوانیم با خلاقیت و نوآوری در مرز دانش حرکت کنیم. 

حجت‌الاسلام عاملی با قدردانی از تلاش‌های پژوهشگران و مدیران حوزه علوم انسانی خاطرنشان کرد: با همت جمعی، همکاری نخبگان و پایبندی به ارزش‌های انقلاب اسلامی، می‌توان روح بسیج را در میدان علم استمرار بخشید، نظامات بومی و کارآمد طراحی کرد و ایران را در جایگاه مرجعیت علمی جهان اسلام نشاند. تحول واقعی در علوم انسانی جز با بازسازی بنیادین ممکن نیست. نگاه جزئی‌نگر منشأ تحول نیست.

رئیس دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، دغدغه رهبر معظم انقلاب اسلامی در باب غایت‌گرایی علوم انسانی را بسیار مهم دانست و افزود: علوم انسانی باید هدفی روشن برای ساخت جامعه‌ای سالم، اسلامی و مبتنی بر شاخص‌های تمدن نوین اسلامی ترسیم کند.

انتهای پیام/

نظر شما
پربیننده ها