به خبرنگار دفاعی امنیتی دفاع پرس، روز گذشته در جریان رونمایی از آخرین دستاوردهای نزاجا 5 دستگاه تانک چیفتن بهینه سازی شده که سامانههای پیشرانه آنها تقویت شده و موتورهایشان از 750 اسب بخار به 840 اسب بخار V-84 ارتقا یافته است به لشگر 16 زرهی قزوین تحویل داده شد.
یکی از مسائلی که همواره مورد توجه کنشگران عرصه نظامیگری بوده است، بحث از رده خارج کردن تجهیزات قدیمی و کمتر بازده است. اما از آنجایی که جایگزینی و ایجاد خط تولید جدید، صرف هزینههای گزاف و کسب اعتبارات ویژه را میطلبد، همانطوری که در بسیار از کشورهای پیشرفته مشاهده میکنیم، کمتر دیده میشود که تجهیزات قدیمی نظامی همچون تانکها، توپهای خودکششی، خودروهای زرهی، بالگردها و هواپیماهای جنگی پس از گذشت چند دهه به سهولت از چرخه دفاعی خارج شوند، لذا معمولا ارتشهای جهان با بهره گیری از تکنولوژی جدید این سامانهها را متناسب با نیازمندیهای عملیاتی به شکل دیگری احیا و جایگزین میکنند.
بدین ترتیب نیروهای مسلح جمهوری اسلامی که بواسطه تحریمهای نظامی در شرایط سختتری نسبت به دیگر کشورها قرار دارند با ایجاد چرخه مناسب همکاری میان سازمان جهاد خودکفایی، وزارت دفاع و مراکز دانشگاهی با ارائه طرح های گوناگون و اجرای کار کارشناسی شده بر روی آنها فاصله ایده تا محصول را کم کرده و بدین ترتیب تهدیدات ناشی از تحریم را به فرصت مبدل نموده است. پیشرفتهای قابل ملاحظه و جهشهای قابل توجهی که در حوزههای مختلف تجهیزات-دفاعی شاهد هستیم، خود موید این مطلب است که یکی از این حوزهها ارتقای خودروهای زرهی، توپهای خودکششی و به روز رسانی تانکهای قدیمی با استفاده از سامانهها و قطعات جدید است.
در همین رابطه نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی در راستای تجهیز یگانهای زرهی خود در سراسر کشور و متناسب با چهره نوینی از تهدیدات منطقهای، به بازسازی و ارتقای عرادههای قدیمی تانکهای چیفتن دهه 70 الی 80 روی آورده و طبق آنچه از سوی فرماندهان این نیرو اعلام شد؛ در سال جاری بسیاری از این تانکها بعد از بهینه سازی به ستون زرهی نزاجا ملحق خواهند شد.
براساس این گزارش سیستم های الکترونیکی چیفتن های بهینه سازی شده مطابق با تانک تی 72 طراحی شده و همچنین سامانه مسافت یاب لیزری نیز بر روی آن نصب شده است که میزان دقت را در مواجه با اهداف به بالاترین مرحله می رساند.
همانطور که در تصاویر دیده می شود موتور کمکی و متعلقات جانبی دهلیز تانک حذف شده است و سامانه مخابراتی VRC-1400 جایگزین سامانه قبلی شده است.
همچنین تانک بهینه سازی شده چیفتن به سامانه کلاچ مغناطیسی، سیستم پنوماتیک جهت استارت بادی، و سیستم آتش خاموش کن مجهز شده است.
ایران یکی از خریداران اصلی این تانک بود که در مجموع حدود ۹۰۰ دستگاه شامل ۷۰۷ دستگاه از مدلهای امکا۳ و امکا۵، همچنین ۱۲۵ تا ۱۸۹ دستگاه از مدل ۴۰۳۰ (شیر ایران۱)، ۴۱ دستگاه از مدل تعمیر و بازیابی ARV و ۱۴ دستگاه از مدل پلگذار AVLB را بین سالهای ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۷ خریداری کرد.
چیفتن در جنگ ایران و عراق رودرروی تانکهای روسی ارتش عراق، که شامل تعداد زیادی تی-۵۴/۵۵، و تعداد کمتری تی-۶۲ و تی-۷۲ میشد، قرار گرفت و نمایش خوبی از خود به جای گذاشت.
خرید تانک چیفتن از سوی ایران پس از آن صورت گرفت که آلمان غربی از فروش تانکهای لئوپارد ۱ به ایران خودداری کرد. موافقت انگلیس با فروش این نوع تانک به ایران در حالی بود که چند سال قبل دولت این کشور فروش این تانک به اسرائیل و لیبی را ممنوع اعلام کرده بود. رد پیشنهاد فروش این تانک به اسرائیل و مشارکت آنها در ساخت این تانک در پی فشار کشورهای عربی پس از جنگ ششروزه ۱۹۶۷ موجب شد تا اسرائیلیها به ساخت تانک بومی مرکاوا روی بیاورند.
* گزارش از مقداد کامکار