به گزارش خبرنگار فرهنگ دفاع‌پرس، نشست خبری بیست‌ودومین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی صبح امروز -چهارشنبه، دوم مهرماه- در سالن مشاهیر تئاتر شهر برگزار شد.
سیاوش ستاری، دبیر جشنواره در سخنانی گفت: ما هنرمندان آیینی و سنتی قرن‌هاست شادی آفریده‌ایم، اشک درآورده‌ایم، درمان کرده‌ایم، واسطه ارتباط با کائنات بوده‌ایم و بهار و برکت را به مردم تبریک گفته‌ایم. اما امروز جشنواره برای ما سوگواره است، چراکه هر سال تعدادی از هنرمندان‌مان کم می‌شوند و کسی به فکر این میراث کهن نیست.
وی با تأکید بر اینکه ایده‌هایش نوآوری نیست بلکه خواسته‌های استادان این حوزه در طول یک قرن گذشته است، افزود: ایجاد بنیاد نمایش ایرانی، مدرسه یا تماشاخانه دائمی برای نمایش‌های ایرانی ضروری است. بار‌ها بر ضرورت آموزش و پژوهش تأکید شده، اما کمتر جدی گرفته شده است.
دبیر جشنواره با اشاره به مأموریتش برای برگزاری جشنواره با رویکرد تازه توضیح داد: چهار ماه پیش این مسئولیت به من سپرده شد. در این مدت ۱۲۰ کارگاه آموزشی ۱۵ روزه در ۶۵ شهر برگزار شد که ۱۸۵۴ هنرجو در آن شرکت کردند و در این دوره‌ها ۵۴۸۰ ساعت آموزش ارائه شد. در برخی رشته‌ها تنها یک استاد باقی مانده است و واقعاً در حال از دست دادن آخرین قطره‌های این دانش هستیم.
ستاری همچنین گفت: من پنج سال است خیمه‌شب‌بازی تدریس می‌کنم و خوشبختانه در این مسیر هنرجویان توانسته‌اند به خودباوری برسند. نمونه آن فعالیت هنرمندان همدانی است که در ۱۵ روز کار‌هایی دقیق‌تر و فنی‌تر از برخی گروه‌های تهرانی ارائه کردند.
وی ضمن قدردانی از همراهی انجمن‌های هنر‌های نمایشی، مؤسسات خصوصی و شهرداری‌ها افزود: ۸۰ درصد هزینه‌های این کارگاه‌ها را دوستان دلسوز خودجوش تأمین کردند و ما تنها دستمزد ناچیزی به مدرسین پرداختیم. این نشان می‌دهد هنوز دل بسیاری برای حفظ میراث فرهنگی می‌تپد.
دبیر جشنواره درباره ویژگی‌های این دوره گفت: جشنواره امسال دو ماه به طول می‌انجامد. در بخش نهایی، سه اثر در بخش تازه‌ها و ۱۲ اثر در بخش مرور در سالن‌های چارسو، قشقایی و سایه مجموعه تئاترشهر و یک اجرا در سالن حافظ روی صحنه می‌روند. در مجموع ۷ اثر از استان‌ها و ۸ اثر از تهران حضور دارند. جشنواره غیررقابتی است و هر اثر دو اجرا خواهد داشت.
به گفته ستاری، در بخش فضای باز ۱۲۸ و در بخش صحنه‌ای ۹۳ اثر به دبیرخانه جشنواره رسیده بود که مورد داوری قرار گفتند. پاتوق‌های نمایش ایرانی با حضور ۸۰ هنرمند در ۱۱ بخش تدارک دیده شده است.
ستاری با اشاره به محدودیت‌های مالی گفت: امکان دعوت از آثار خارجی وجود نداشت و حتی پیشنهاد حذف بخش بین‌الملل مطرح شد، اما در حوزه پژوهش تلاش کردیم حضور بین‌المللی داشته باشیم. در نهایت نمایندگانی از دو کشور به‌صورت حضوری و ۹ کشور به‌صورت آنلاین شرکت خواهند کرد. ترکیه نیز نمایشی را در جشنواره اجرا خواهد کرد.
وی در پایان از طراحی اختتامیه‌ای در فضای باز با حضور مردم خبر داد و تأکید کرد: امیدوارم مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد ضرورت ایجاد یک مرکز آموزش دائم هنر‌های سنتی را درک کنند و از این میراث ارزشمند حمایت اساسی به عمل آید.
در ادامه، ابراهیم گله‌دارزاده دبیر بخش پژوهش و سمینار بیست‌ودومین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی، با اشاره به فراموشی نمایش سنتی سایه‌بازی ایرانی، گفت: نزدیک به صد سال است که نمایش سایه ایرانی در کشور اجرا نشده؛ در حالی که باید برای این سرمایه ملی چاره‌اندیشی می‌شد و بستری برای استمرار و زیست آن فراهم می‌آمد. متاسفانه ضرورت و مزیت‌های نمایش‌های آیینی ما مورد توجه قرار نگرفته‌اند؛ در حالی که این گونه نمایشی، شکل ویژه و منحصربه‌فردی دارد که حتی در سطح منطقه نیز مشابهی برای آن وجود ندارد.
وی با انتقاد از کم‌توجهی دانشگاه‌ها به این حوزه افزود: متاسفانه باید بگوییم که دانشگاه‌ها نیز در این زمینه کم‌کاری کرده‌اند. در حالی که در گذشته واحد درسی تعزیه در برخی دانشگاه‌ها تدریس می‌شد، این درس حذف شده است.
گله‌دارزاده همچنین از برگزاری پنج نشست آموزشی درباره نمایش‌های ایرانی در جریان جشنواره خبر داد و تاکید کرد: هرگاه یک عنصر فرهنگی به عنوان میراث ثبت می‌شود، انتظار می‌رود اقدامات ویژه‌ای برای حفظ و توسعه آن صورت گیرد. اما با وجود ثبت نمایش‌های آیینی در فهرست میراث، تاکنون اقدام موثری در این زمینه انجام نشده است.
