آدم‌ربایی دولتی؛ سنت ناگواری که امارات در منطقه اختراع کرد

بازداشت عبدالرحمن القرضاوی شاعر و فعال سیاسی مصری-ترکیه‌ای در لبنان و استرداد او به امارات برای انتشار یک ویدیوی انتقادی، نماد خطرناک‌ترین شکل از سرکوب و استبداد فرامرزی در جهان عرب است؛ سنتی که امارات با بهره‌گیری از خلأ‌های حقوقی و فشار دیپلماتیک پایه‌گذاری کرده و اکنون آزادی بیان را در سراسر منطقه تهدید می‌کند. 
کد خبر: ۷۸۹۴۷۳
تاریخ انتشار: ۱۱ آبان ۱۴۰۴ - ۰۶:۰۰ - 02November 2025

به گزارش خبرنگار بین‌الملل دفاع‌پرس، «عبدالرحمن القرضاوی» شاعر و فعال سیاسی مصری-ترکیه‌ای، بیش از ۱۰ ماه است که به‌دلیل انتشار یک پست انتقادی در شبکه‌های اجتماعی علیه حکومت امارات، مصر و عربستان، در امارات متحده عربی زندانی شده است. وکلای او از گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور شکنجه خواسته‌اند تا نقش لبنان در بازداشت و استرداد او را بررسی کند.

آدم‌ربایی دولتی؛ سنت خطرناکی که امارات در منطقه اختراع کرد

القرضاوی در دسامبر ۲۰۲۴ پس از بازگشت از سوریه و حضور در جشن سقوط بشار اسد، توسط مقامات لبنانی بازداشت شد. او در سوریه ویدیویی منتشر و طی آن به شدت از دولت‌های امارات، مصر و عربستان انتقاد و آرزو کرده بود که آنها نیز سرنوشتی مشابه حکومت بشار مبتلا شوند.

او فرزند «یوسف القرضاوی» روحانی اسلام‌گرای برجسته و از رهبران اخوان‌المسلمین است که تا زمان مرگش در تبعید زندگی می‌کرد. عبدالرحمن نیز از حامیان اعتراضات دموکراسی‌خواهانه در مصر به شمار می‌رود و در آن کشور نیز به دلیل انتقاد از دستگاه قضایی به صورت غیابی محاکمه و محکوم شده بود.

با این حال ابوظبی توانست با استفاده از ضعف‌ها و نیاز‌های بیروت، دولت «نجیب میقاتی» را برای بازداشت قرضاوی به اتهام نشر اکاذیب و اخلال در امنیت عمومی و استرداد وی به امارات متقاعد کند. لبنان در تاریخ ۸ ژانویه امسال، قرضاوی را به امارات تحویل داد؛ با وجود اینکه او نه شهروند لبنان است و نه شهروند امارات. 

بازداشت یک شاعر و فعال سیاسی به‌خاطر انتشار یک ویدیوی انتقادی در شبکه‌های اجتماعی و انتقال او به کشوری دیگر حاکی از تقویت سنت‌های استبدادی و نگران‌کننده در برخی از کشور‌های عربی است. 

وکلای قرضاوی و سازمان عفو بین‌الملل درباره خطر شکنجه او در امارات هشدار داده بودند، اما دولت وقت لبنان این نگرانی‌ها را نادیده گرفت و تاکید کرد که امارات حقوق انسانی او را رعایت خواهد کرد؛ وعده‌ای که دروغ از آب درآمد. قرضاوی اکنون بیش از ۱۰ ماه است که در سلول انفرادی حبس است و به نور خورشید دسترسی ندارد. 

«رادنی دیکسون» وکیل بین‌المللی قرضاوی، می‌گوید: «لبنان با عجله استرداد را انجام داد، با این شرط که حقوق انسانی عبدالرحمن حفظ شود. اما این وعده اکنون کاملاً بی‌اعتبار شده. اگرچه دولت قبلی لبنان این تصمیم را گرفت، اما دولت فعلی همچنان مسئولیت حقوقی دارد تا اشتباه پیشینیان را اصلاح و برای بازگرداندن قرضاوی تلاش کند. دولت‌ها ممکن است تغییر کنند، اما تعهدات باقی می‌مانند».

دولت فعلی لبنان با این توجیه که استرداد در دوره دولت فعلی انجام نشده، از انجام وظیفه قانونی خود طفره می‌رود. امارات نیز به درخواست رسانه‌ها برای پاسخ‌گویی توجهی نشان نمی‌دهد. گروهی از گزارشگران ویژه سازمان ملل در ماه مارس اعلام کردند که نگرانی‌هایشان درباره نقض حقوق قرضاوی در امارات «کاملاً موجه» بوده است.

خانواده قرضاوی ظرف ۱۰ ما اخیر فقط دو بار و هر بار به مدت ۱۰ دقیقه با او ملاقات کرده‌اند. آنها می‌گویند: «تصور اینکه عبدالرحمن بدون هوای سالم، بدون نور و بیگناه در سلولی تاریک نگهداری می‌شود، دل‌خراش است. ما تا زمانی آزادی او، دست از تلاش برنمی‌داریم. تنها خواسته‌ما این است که او را در خانه ببینیم، در حالی‌که یکی از شعرهایش را برایمان می‌خواند».

آدم‌ربایی دولتی؛ سنت خطرناکی که امارات در منطقه اختراع کرد

محبوبیت قرضاوی در جهان عرب، پیش از سفر به سوریه نیز گسترده بود. او مخاطبان زیادی در فضای مجازی داشت و در رویداد‌های سیاسی سخنرانی می‌کرد. او از حامیان حماس به شمار می‌رفت و عملیات طوفان الاقصی را ستایش می‌کرد. عبدالرحمن همچنین شعری را به «یحیی السنوار» رهبر فقید حماس تقدیم کرده بود.

وکیل ضرقاوی تاکید کرد: «اگر دولت‌ها بتوانند منتقدان خود را فراتر از مرز‌های بین‌المللی تعقیب و زندانی کنند، هیچ‌کس در امان نخواهد بود. به همین دلیل، سازمان ملل و جامعه جهانی باید فوراً وارد عمل شوند تا این رفتار را متوقف کنند؛ در غیر این صورت، هیچ‌کس امنیت نخواهد داشت».

سازمان‌های حقوق بشری با اشاره به بازداشت قرضاوی درباره خطر رواج و عادی‌سازی آدم‌ربایی دولتی در غرب آسیا هشدار داده‌اند. بر اساس سنت قرون وسطایی و خطرناکی که امارات پایه‌گذاری کرده، هر دولتی می‌تواند شهروندان منتقد خود از ملیت‌های مختلف را در سایر کشور‌ها بازداشت، زندانی و شکنجه کند.

انتهای پیام/ ۹۴۴

نظر شما
پربیننده ها
آخرین اخبار