خاموشی: نخبگان نظام مسائل ایران را شناسایی و برای حل آن برنامه‌ریزی کنند

رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه با بیان اینکه نخبگان‌ باید نظام مسائل ایران را شناخته و برای حل آن برنامه‌ریزی کنند، گفت: دیپلماسی علمی باید میان دانشگاه‌ها، پژوهشگران و نهاد‌های فناورانه برقرار شود؛ زیرا همین تعاملات است که آینده علمی کشور را رقم خواهد زد.
کد خبر: ۷۹۰۸۹۷
تاریخ انتشار: ۱۵ آبان ۱۴۰۴ - ۱۹:۵۸ - 06November 2025

به گزارش گروه فرهنگ دفاع‌پرس، مراسم اعطای شصت و سومین سال اعطای جایزه ملی البرز در بخش دانش‌آموزی امروز (پنج‌شنبه) با حضور حجت‌الاسلام سیدمهدی و فاطمه مهاجر سخنگوی دولت برگزار شد. 

خاموشی: نخبگان نظام مسائل ایران را شناسایی و برای حل آن برنامه‌ریزی کنند

رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه با بیان اینکه نخبگان‌ باید نظام مسائل ایران را شناخته و برای حل آن برنامه‌ریزی کنند، گفت: دیپلماسی علمی باید میان دانشگاه‌ها، پژوهشگران و نهاد‌های فناورانه برقرار شود؛ زیرا همین تعاملات است که آینده علمی کشور را رقم خواهد زد.

حجت الاسلام سیدمهدی خاموشیبه گزارش خبرنگار ایکنا، مراسم اعطای شصت و سومین سال اعطای جایزه ملی البرز در بخش دانش‌آموزی امروز، ۱۵ آبان‌ماه با حضور حجت‌الاسلام سیدمهدی خاموشی، رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه، حیدر ارشدی، مدیرعامل بنیاد فرهنگی البرز در محل هتل ارم تهران برگزار شد.

در ابتدای این مراسم، حیدر ارشدی، مدیرعامل بنیاد فرهنگی البرز طی سخنانی بیان کرد: محضر تمامی بزرگواران، مسئولان، اساتید، مدیران، معلمان، دانش‌آموزان برگزیده و خانواده‌های ارجمند ایشان و همچنین، همه فرهیختگان حاضر در این آیین که با حضور ارزشمند خود در پاسداشت و تکریم شایستگان علمی کشور سهیم شده‌اید، درود می‌فرستم. امروز در آیینی گردهم آمده‌ایم که نام آن با نام مردی از جنس نیکوکاری و خدمت صادقانه به ایران پیوند خورده است؛ زنده‌یاد حسینعلی البرز، مردی که از دل مردم برخاست، در خانواده‌ای معمولی، اما با ایمان، اصالت و تلاش رشد کرد. او با سخت‌کوشی وارد عرصه تجارت شد و در کار خویش به موفقیت دست یافت، اما آنچه او را از بسیاری دیگر متمایز ساخت، نگاه متفاوتش به ثروت بود. او به جای آنکه دارایی خود را میراثی مادی برای فرزندانش بگذارد، تصمیم گرفت آن را به سرمایه‌ای برای آینده ایران تبدیل کند؛ سرمایه‌ای برای پرورش اندیشه، دانش و نبوغ ایرانی.

وی افزود: او در سال ۱۳۴۲ شمسی در حالیکه بسیاری از مفاهیم نیکوکاری سازمان‌یافته در کشور هنوز شکل نگرفته بود، با نگاهی روشن‌بینانه بنیاد فرهنگی البرز را بنیان نهاد و با وقف تمامی دارایی خود، هدف این بنیاد را چنین تعریف کرد: کمک به اشاعه فرهنگ کشور از طریق تجلیل از مقام علمی و تشویق دانشمندان، پژوهشگران، دانشجویان و دانش‌آموزان مستعد ایرانی.

ارشدی ادامه داد: او در ادامه جایزه البرز را پایه‌گذاری کرد؛ جایزه‌ای برای نسل‌ها. جایزه‌ای که امروز به عنوان قدیمی‌ترین و معتبرترین جایزه علمی کشور به «نوبل ایرانی» شهرت یافته است. در نگاه او این جایزه نه صرفاً پاداشی مادی، بلکه نمادی از احترام جامعه به علم و تلاش انسانی بود؛ چراکه به باور او کشوری که از دانشمندان خود قدردانی نکند، از آینده خویش غافل است.

وی بیان کرد: بنیاد فرهنگی البرز به عنوان یادگار ماندگار آن واقف نیک‌سرشت، طی بیش از شش دهه فعالیت بیش از شش هزار نفر از برگزیدگان علمی کشور را از دانش‌آموزان و دانشجویان گرفته تا حوزویان، پژوهشگران و دانشمندان برجسته مورد حمایت قرار داده است. در واقع هر دوره اهدای جایزه البرز تجلی پیمانی است با آرمان واقف آن؛ آرمان پرورش استعداد ایرانی و پاسداشت مقام علم و انسانیت.

دبیرکل جایزه البرز اظهار کرد: ویژگی برجسته زنده‌یاد البرز داشتن اندیشه‌ای فراتر از زمان بود. او وقف را نه صرفاً عملی خیرخواهانه، بلکه راهی برای ساختن جامعه‌ای بهتر می‌دانست. بنیاد فرهنگی البرز نیز در طول بیش از شصت سال فعالیت خود، افزون بر تقدیر از نخبگان، در ترویج فرهنگ وقف علمی و نیکوکاری هدفمند نقش‌آفرینی کرده است. حضور نسل‌های جدید واقفان علمی و شکل‌گیری نهاد‌های مشابه، بی‌تردید الهام‌گرفته از این بنیاد موقوفه است.

وی گفت: و، اما امروز خداوند متعال را سپاسگزاریم که مقارن با شصت و سومین سال تأسیس بنیاد فرهنگی البرز به عنوان پرچمدار وقف علمی در دوران معاصر، این توفیق را به این بنیاد ارزانی داشت تا آیین شصت‌وسومین سال جایزه البرز دانش‌آموزی را با شأنی متناسب با منزلت دانش‌آموزان این مرز و بوم برگزار کند تا از این رهگذر، گامی مؤثر در جهت تعالی کشور در مسیر دانایی برداشته شود.

ارشدی بیان کرد: شیوه اجرای نیت واقف در بنیاد فرهنگی البرز به عنوان متولی اعطای باسابقه‌ترین جایزه کشور از طریق برگزاری سالانه مراسم ملی در دو بخش «نخبگانی» و «دانش‌آموزی» تحقق می‌یابد. در سال جاری مراسم جایزه البرز ۱۴۰۴ در بخش نخبگانی با هدف تقدیر از دانشمندان، فناوران، دانشگاهیان و حوزویان برتر کشور در اردیبهشت‌ماه برگزار شد و امروز شاهد آیین تقدیر از دانش‌آموزان برتر و برندگان نهایی جایزه البرز در بخش دانش‌آموزی هستیم.

مدیرعامل بنیاد فرهنگی البرز بیان کرد: فرایند انتخاب دانش‌آموزان برتر در جایزه البرز ۱۴۰۴ بدین ترتیب انجام شد که پس از انتشار فراخوان جایزه و ابلاغ بخشنامه از سوی وزارت آموزش و پرورش، دانش‌آموزان واجد شرایط از سراسر کشور با مراجعه به سایت جایزه البرز ثبت‌نام و مدارک خود را بارگذاری کردند. پس از پایان فرایند ثبت‌نام و بر اساس شاخص‌های اعلامی و بررسی مستندات، انتخاب نهایی در مهرماه سال جاری توسط دبیرخانه علمی جایزه البرز انجام شد و برگزیدگان شصت‌وسومین سال جایزه البرز بر اساس امتیازات کسب‌شده تعیین شدند.

وی افزود: در این دوره دانش‌آموزانی که صرفاً از امتیازات تحصیلی برخوردار بودند تنها بخشی از مسیر را پیموده بودند؛ چرا که برای رسیدن به جایزه البرز، ترکیب جامع امتیازات از جمله فعالیت‌های علمی و فناورانه، فرهنگی و هنری، ورزشی و اجتماعی مدنظر قرار گرفت. این امر نشان می‌دهد که جایزه البرز، فراتر از رقابتی صرف با نگاهی جامع به ترویج شایستگی‌های چندبعدی دانش‌آموزان می‌نگرد.

ارشدی اظهار کرد: در مراسم امروز، از ۵۲ نفر از دانش‌آموزان برتر فارغ‌التحصیل پایه نهم (دوره اول متوسطه) و پایه دوازدهم (دوره دوم متوسطه) در رشته‌های ریاضی‌فیزیک، علوم تجربی، علوم انسانی، معارف اسلامی، فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش از سراسر کشور تقدیر می‌شود. رقم نقدی جایزه البرز دانش‌آموزی ۱۴۰۴ بیش از سه و نیم میلیارد تومان تعیین شده است؛ به‌گونه‌ای که در بخش متوسطه اول، هر نفر ۵۵ میلیون تومان و در بخش متوسطه دوم، هر نفر ۷۵ میلیون تومان همراه با تندیس و گواهی معتبر جایزه البرز دریافت می‌کند.

ارشدی تصریح کرد: و، اما شما برگزیدگان عزیز؛ اکنون زمانی است که حرکت شما ارج نهاده می‌شود. شما نماد تلاش، پشتکار، امید و ایمان هستید. حرکت شما، همان مسیری است که حرکت زنده‌یاد البرز را معنا بخشید: وقف دارایی برای ارتقای دانایی، خدمت به جامعه و ساختن ایران فردا. بی‌تردید جایزه البرز تنها یک نشان نیست، بلکه تعهدی است به آرمان‌هایی بزرگ‌تر امید به کاهش رنج، گشایش رفاه و ارتقای نام ایران. ضمن تبریک این موفقیت به شما عزیزان، امید است این جایزه انگیزه‌ای باشد برای ادامه مسیر خدمت به جامعه و تعالی دانش و فرهنگ ایران اسلامی. بدانید که موفقیت شما، نه‌تنها متعلق به خودتان، بلکه مایه افتخار خانواده‌های بزرگوارتان، مدیران و معلمان دلسوزتان، قهرمانان ملی و شهدای گران‌قدر این وطن است که با فداکاری‌هایشان بستر این پیشرفت‌ها را فراهم کرده‌اند.

وی بیان کرد: در پایان، ضمن گرامی داشت یاد و خاطره واقف نیک‌سرشت، زنده‌یاد حسینعلی البرز که با نیت شریف خود این بنیاد را بنیان نهاد، از همه حضار و میهمانان ارجمند، مسئولان گران‌قدر و تمامی دستگاه‌های همکار در جایزه البرز دانش‌آموزی ۱۴۰۴ به‌ویژه وزارت آموزش و پرورش، معاونت‌ها و سازمان‌های وابسته به آن، سازمان اوقاف و امور خیریه، بنیاد ملی نخبگان و رسانه ملی صمیمانه تقدیر و تشکر می‌شود.

ارشدی گفت: تأکید می‌شود که جایزه البرز با چشم‌اندازی والا، همچنان بر آن است که علم، اخلاق، نیکوکاری و خدمت را در هم آمیزد و با همراهی شما عزیزان، آینده‌ای روشن‌تر برای ایران عزیز رقم زند.

در ادامه، حجت‌الاسلام سیدمهدی خاموشی، رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه نیز طی سخنانی اظهار کرد: ایام شهادت حضرت صدیقه کبری، فاطمه زهرا (س) را تسلیت عرض می‌کنم. حضور گرامی دانشمندان و آینده‌سازان کشور را نیز ارج می‌نهم و از اینکه دعوت بنیاد فرهنگی البرز را اجابت فرمودید، صمیمانه قدردانی می‌کنم. در نظام فکری و اعتقادی ما یکی از اصول بنیادین، باور به این حقیقت است که منشأ و خالق عالم یکی است. در کتب دینی از این اصل با عنوان توحید ذاتی یاد می‌شود؛ یعنی ذات الهی یگانه است و هیچ همتا و شریکی ندارد.

وی افزود: نکته دوم در معارف دینی ما توحید صفاتی است. صفات جمال و کمال همچون علم، قدرت، خیر، زیبایی و همه فضایل، همگی به ذات الهی بازمی‌گردند. همه خیرات و نیکی‌ها از خداوند متعال سرچشمه می‌گیرند و به او بازمی‌گردند. خداوند منشأ خلقت آسمان‌ها و زمین است و صفات الهی نیز برخاسته از همان ذات یگانه‌اند، بی‌آنکه تعدد و تجزیه در ذات ایجاد شود.

خاموشی بیان کرد: در گام سوم سخن از توحید افعالی است؛ بدین معنا که هر فعلی در عالم، هر حرکت و کنشی در کرات، سیارات و ذرات همگی از خداست. حرکت الکترون‌ها، نظم منظومه‌ها و کهکشان‌هایی که میلیارد‌ها نظام در خود جای داده‌اند، همه نشئت‌گرفته از قدرت و اراده الهی‌اند. در همین زمینه، خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: إِنَّ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ لَآیَاتٍ لِأُولِی الْأَلْبَابِ؛ به‌راستی در آفرینش آسمان‌ها و زمین و در آمد و شد شب و روز، نشانه‌هایی است برای خردمندان.

وی تصریح کرد: در برابر من صاحبان اندیشه و معرفت نشسته‌اند؛ کسانی که در مسیر تفکر و دانش گام برمی‌دارند. این آیه ما را متوجه خداوند می‌سازد و دل انسان را به سوی او سوق می‌دهد. اما این پرسش مطرح می‌شود که اگر خداوند منشأ خلقت است و قدرت مطلق دارد، پس چرا در جهان ظلم و ستم مشاهده می‌شود؟ پاسخ روشن است. فاصله میان حضرت آدم تا خاتم انبیا و تا امروز حدود ۹ تا ۱۰ هزار سال است و خداوند متعال در قرآن می‌فرماید: وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاءَ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا لَاعِبِینَ؛ ما آسمان و زمین و آنچه را میان آن دو است، به بازی و بیهوده نیافریدیم و در آیه‌ای دیگر می‌فرماید: مَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا بَاطِلًا؛ ما آسمان‌ها و زمین و آنچه را میان آن دو است، به باطل نیافریدیم و نیز در ادامه در سوره انبیاء آمده است: لَوْ أَرَدْنَا أَنْ نَتَّخِذَ لَهْوًا لَاتَّخَذْنَاهُ مِنْ لَدُنَّا إِنْ کُنَّا فَاعِلِینَ؛ اگر می‌خواستیم سرگرمی و بازی برای خود برگزینیم، آن را از نزد خود برمی‌گزیدیم، اگر چنان می‌خواستیم.

رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه ادامه داد: این آیات بیانگر آن است که نظام آفرینش هدفمند و آگاهانه است. خداوند جبهه حق را می‌آراید تا انسان‌ها در مسیر اختیار و انتخابگری، راه کمال یا انحطاط را برگزینند. هر کس راه کمال را برگزیند، در صف حق قرار می‌گیرد و هر کس انحطاط را برگزیند، در دام قاعده استدراج گرفتار می‌شود؛ همان‌گونه که قرآن کریم می‌فرماید: سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَیْثُ لَا یَعْلَمُونَ؛ آنان را از جایی که نمی‌دانند، به تدریج به سوی عذاب می‌کشانیم.

وی افزود: خداوند می‌خواهد حق و باطل در تقابل باشند تا صف مؤمنان از منکران جدا شود. اختلاف ما با دشمنان نیز ذاتی است، همان‌گونه که تاریکی و روشنی هرگز در هم نمی‌آمیزند. هدایت و ضلالت، نور و ظلمت، دو مسیر متفاوت هستند، مؤمنان اصحاب نورند و گمراهان، اصحاب ظلمت. خداوند در سنت خویش می‌فرماید: وَقُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ ۚ إِنَّ الْبَاطِلَ کَانَ زَهُوقًا بگو حق آمد و باطل نابود شد، که باطل همواره نابودشدنی است. همین خداوندی که علم و تفکر را به ما ارزانی داشت، از ما می‌خواهد با همان اندیشه، او را بشناسیم. این تفکر و دانایی، نعمتی است برای رسیدن به معرفت الهی.

وی بیان کرد: در ادامه آن آیه‌ای که در آغاز سخن تلاوت شد، بار دیگر ما را متوجه این حقیقت می‌کند که انسان اگر سرمایه و دارایی خود را تنها در دنیا مصرف کند، بهره‌ای موقت خواهد داشت، اما اگر آن را در راه خدا وقف کند، جاودانه می‌شود. بسیاری از ثروتمندان در زمان مرحوم حسینعلی البرز بودند، اما، چون اندیشه و نیت وقف نداشتند، نامی از آنان باقی نمانده است. قاعده‌ای در معارف دینی بیان شده است که انسان وقتی از دنیا می‌رود، همه روابط اعتباری و حقوقی او قطع می‌شود یعنی اموال دیگر متعلق به او نیست. بر همین اساس در اسلام تأکید شده است که وصیت تا یک‌سوم دارایی مجاز است، اما خداوند فرموده است که اگر همه مال خود را وقف کنید، من آن را می‌پذیرم.

حجت‌الاسلام خاموشی بیان کرد: در قرآن کریم آمده است: فَلَا أَنْسَابَ بَیْنَهُمْ یَوْمَئِذٍ وَلَا یَتَسَاءَلُونَ؛ در آن روز، میان مردم هیچ پیوند خویشاوندی وجود ندارد و از یکدیگر پرسش نمی‌کنند. این بدان معناست که پیوند‌های خویشاوندی و نسبی در جهان آخرت معنایی ندارد؛ چراکه هر کس درگیر سرنوشت خویش است. پس باید پیش از آن روز در مسیر شناخت خدا و خدمت به خلق او گام برداشت. بر همین اساس، باید دانشمند و خداشناس بود و علم را در مسیر الهی به‌کار گرفت. نمونه‌ای از این روحیه، اقدام جمعی از پزشکان متعهد کشور است که در سفر به یکی از استان‌ها بیش از ۱۳۷ عمل جراحی را به صورت رایگان انجام دادند. یکی از این پزشکان در تماس تلفنی به بنده گفت که «لذتی که در این خدمت وجود دارد، با هیچ ثروتی قابل مقایسه نیست». ارزش هر عمل بیش از سیصد میلیون تومان بود، اما آنان بی‌هیچ چشم‌داشتی خدمت کردند.

وی بیان کرد: این همان روحیه‌ای است که مرحوم البرز به‌عنوان فرمانده میدان وقف علمی در جامعه بنیان گذاشت. از شما دانشمندان نیز انتظار می‌رود که اهداف و علم خود را در مسیر تعالی انسان و رضایت الهی معطوف کنید. چنان‌که خداوند می‌فرماید: إِنَّمَا أُجْرُکُمْ عَلَى اللَّه؛ همانا پاداش شما تنها بر عهده خداوند است. پس سلامت و برکت وجودتان را پاس دارید و در مسیر دانایی، نیکوکاری و ایمان حرکت کنید.

رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه اظهار کرد: درخواست من از دانش‌آموزان نخبه و برگزیده کشور این است که پیش از هر چیز نظام مسائل ایران را به‌درستی بشناسید. ضروری است که از همین امروز آن مسائل و چالش‌هایی را که قرار است در آینده برای حل آنها اقدام کنید، شناسایی و طراحی کنید. به موضوعات میان‌رشته‌ای توجه ویژه داشته باشید؛ در این مسیر وقت بگذارید و فرصت بیافرینید. به‌عنوان نمونه یکی از دانشمندان کشور که اخیراً با جمعی از نخبگان جوان همکاری می‌کند، در حوزه تلاقی برق و الکترونیک موفق شده است سامانه‌ای طراحی کند که در فرآیند جراحی سرطان، هزینه درمان بیماران را تا یک‌دهم هزینه فعلی کاهش دهد. این تنها یک نمونه از نظام مسئله در کشور ماست که با تفکر و نوآوری شکل گرفته است.

حجت‌الاسلام خاموشی گفت: در نظام مسائل کشور باید جریان اندیشه و تفکر مسئله‌محور حاکم شود. باید بیندیشیم که برای حل چالش‌های کلان کشور چه باید کرد. برای مثال در حوزه انرژی لازم است به این بیندیشیم که چگونه می‌توان از وابستگی به نفت خارج شد. در نظام مسائل ملی ما بحث انرژی از جایگاه مهمی برخوردار است و باید به‌دنبال آن باشیم که چگونه از انرژی‌های فسیلی فاصله بگیریم و به سمت منابع نو و پاک حرکت کنیم. در کنار آن کشور باید در عرصه فضایی نیز دارای قدرت برتر باشد. لازم است پرسش کنیم که چگونه می‌توانیم دست برتر در فضا را به‌دست آوریم. همچنین، در بخش خدمات و زیرساخت‌های ریلی اگر با ضعف‌هایی روبه‌رو هستیم، باید بیندیشیم که با استفاده از هوش مصنوعی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین چگونه می‌توانیم ظرفیت حمل‌ونقل ریلی کشور را به چندین برابر افزایش دهیم.

وی تصریح کرد: این تحولات با اندیشه و تلاش شما نخبگان شکل خواهد گرفت. هیچ‌کس از بیرون مرز‌ها برای ما دانش منتقل نمی‌کند. دانش، کشف و خلق است، نه هدیه. در جهان امروز ثروت را به کسی هدیه نمی‌دهند، بلکه این ملت‌ها هستند که با نوآوری، پژوهش و تفکر علمی، ثروت و قدرت خلق می‌کنند. رهبر معظم انقلاب اسلامی سال‌ها پیش تأکید فرمودند که ما باید اقتصادی درون‌زا داشته باشیم. این سخن به همان معناست که کشور باید بر پایه علم درون‌زا و توان بومی خود رشد کند. اگر ایران اسلامی بتواند در درون خود علم‌آفرینی و دانش‌سازی کند، آنگاه هیچ مرزی نمی‌تواند مانع پیشرفت آن شود.

حجت‌الاسلام خاموشی بیان کرد: بنده نیز بر دیپلماسی علمی و دانش‌بنیان تأکید دارم. دیپلماسی علمی باید میان دانشگاه‌ها، پژوهشگران و نهاد‌های فناورانه برقرار شود؛ زیرا همین تعاملات است که آینده علمی کشور را رقم خواهد زد. خوشبختانه، ایران اسلامی در عرصه‌های گوناگون نشان داده است که رویش‌هایش از درون است؛ چه در مرز‌های امنیتی، چه در حوزه‌های علمی، چه در بخش‌های درمان، امنیت غذایی و سایر نیاز‌های اساسی کشور. از شما نخبگان انتظار می‌رود که با نگاه مسئله‌محور به نظام مسائل ایران توجه کنید و در مسیر رفع آنها گام بردارید.

رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه تصریح کرد: خداوند روح شهید تهرانی‌مقدم را غریق رحمت کند؛ ایشان نیز در مسیر اندیشه و نوآوری نظام موضوعات خود را در قالب یک درخت‌واره طراحی کرده بود. به‌نظر می‌رسد که این تفکر می‌تواند الگویی برای توسعه و سامان‌دهی نظام موضوعات علمی کشور باشد.

انتهای پیام/ 121

نظر شما
پربیننده ها
آخرین اخبار