گروه بین‌الملل دفاع‌پرس - سعید شهرابی فراهانی، تحلیل‌گر ارشد مسائل سیاسی، امنیتی و بین‌الملل؛ در دو سال اخیر، تحولات نظامی و راهبردی در یمن، به ویژه در عرصه مقابله با نیرو‌ها و ائتلاف‌های بین‌المللی شامل آمریکا، اسرائیل و کشور‌های اروپایی، نشان‌دهنده تغییرات بنیادین در موازنه قدرت و توان رزمی این کشور است. بررسی داده‌های عملیاتی نشان می‌دهد که ارتش یمن و نیروهای هم‌پیمان با آن توانسته‌اند یک شبکه نظامی منسجم، پیچیده و چندبعدی را در عرصه موشکی، پهپادی و دریایی ایجاد کنند که از توان بازدارندگی قابل توجهی برخوردار است.
توانمندی دریایی و پهپادی یمن
در طول دو سال گذشته، یمن با استفاده از حداقل ۵ فروند ناو و هواپیما وارد عملیات مستقیم علیه آمریکا شده است. این اقدام‌ها نشان‌دهنده پیشرفت چشمگیر در زمینه جنگ دریایی و تهدید کشتی‌های تجاری و نظامی است. بیش از ۲۲۸ کشتی غول‌پیکر هدف‌گیری شده‌اند که این امر نه‌تنها به بازدارندگی دریایی کمک کرده، بلکه به مخاطره انداختن خطوط حیاتی تدارکاتی دشمنان را نشان می‌دهد. چنین عملیات‌هایی، ظرفیت یمن برای اجرای استراتژی‌های جنگ نامتقارن را تقویت می‌کند و قدرت بازدارندگی آن در منطقه خلیج فارس و دریای سرخ را افزایش می‌دهد.
پهپاد‌ها نیز نقش مهمی در عملیات‌های یمن داشته‌اند. ساقط کردن ۲۲ فروند پهپاد MQ۹، که از پیشرفته‌ترین پهپاد‌های شناسایی و تهاجمی جهان هستند، نشان‌دهنده توانمندی قابل توجه دفاع هوایی یمن است. این موفقیت نه‌تنها جنبه فنی و تاکتیکی دارد، بلکه پیام راهبردی قدرتمندی برای دشمنان ارسال می‌کند: یمن قادر است با ابزار‌های مدرن هوایی مقابله کند و حتی در صورت حضور مستقیم نیروهای دشمن، به عملیات بازدارنده ادامه دهد.
ظرفیت موشکی و هجومی
ارتش یمن بیش از ۱۸۰۰ عملیات موشکی، پهپادی و دریایی انجام داده است. این تعداد عملیات، نشان‌دهنده ظرفیت برنامه‌ریزی دقیق و سازماندهی شده در سطح راهبردی است. یمن توانسته از این عملیات‌ها برای ایجاد فشار مستمر بر نیروهای خارجی و منطقه‌ای استفاده کند و به صورت مداوم دشمن را مجبور به پاسخ‌دهی و مصرف منابع کند. از منظر استراتژیک، این عملیات‌ها نمونه‌ای از جنگ ترکیبی (Hybrid Warfare) هستند که یمن با بهره‌گیری از تاکتیک‌های غیرمتعارف و فناوری‌های روز، محدودیت‌های خود در منابع و تجهیزات را جبران کرده است.
تحمل فشار و مقاومت در برابر حملات هوایی
در همین مدت، یمن بیش از ۳۰۰۰ حمله هوایی از سوی آمریکا، اسرائیل و کشور‌های اروپایی را تحمل کرده است. این میزان بمباران، شرایط عملیاتی فوق‌العاده دشواری ایجاد می‌کند، اما مقاومت مستمر نیروهای یمن نشان‌دهنده یک ساختار دفاعی منعطف، شبکه‌های اطلاعاتی فعال و ظرفیت مدیریت بحران در شرایط شدید است. توانایی یمن در ادامه عملیات‌های هجومی و دفاعی در برابر چنین حملات گسترده، بیانگر یک استراتژی دفاعی هوشمندانه و یکپارچه است که در آن عملیات میدانی با اطلاعات و شبیه‌سازی تهدیدات ترکیبی هماهنگ شده است.
دید راهبردی و بازدارندگی
عملیات‌های یمن در دو سال اخیر پیام‌های راهبردی مهمی دارند:
بازدارندگی منطقه‌ای: تهدید کشتی‌های تجاری و نظامی، ساقط کردن پهپاد‌های پیشرفته و انجام حملات موشکی مستمر، نشان می‌دهد که یمن می‌تواند حضور نظامی و منافع اقتصادی دشمنان در منطقه را محدود کند.
اثبات قابلیت جنگ نامتقارن: با ترکیب حملات موشکی، پهپادی و دریایی، یمن نشان داده است که توان مقابله با دشمنان قدرتمند را دارد، حتی بدون برخورداری از تجهیزات نظامی سنگین مشابه نیروهای متجاوز.
پیام سیاسی و روانی: این عملیات‌ها به دشمنان و جامعه بین‌الملل نشان می‌دهد که یمن می‌تواند در شرایط محاصره و فشار اقتصادی، از توان نظامی قابل توجهی برای دفاع از خود و هم‌پیمانان منطقه‌ای برخوردار باشد.
نتیجه‌گیری
دو سال اخیر، نشان‌دهنده مرحله جدیدی در تحول نظامی یمن است، که در آن توان بازدارندگی و پاسخ‌دهی ترکیبی با ابزار‌های مدرن به سطح راهبردی ارتقاء یافته است. یمن نه تنها توانسته حضور نظامی مستقیم آمریکا و متحدان غربی و اسرائیل را با شکست نسبی مواجه کند، بلکه با انجام بیش از ۱۸۰۰ عملیات و ساقط کردن پهپاد‌های پیشرفته، توانایی خود در میدان‌های هوایی، دریایی و زمینی را اثبات کرده است. این شرایط، زمینه را برای مذاکرات سیاسی با پشتوانه نظامی و فشار منطقه‌ای فراهم می‌کند و قدرت یمن را در منطقه خلیج فارس و دریای سرخ به شکل ملموسی افزایش می‌دهد.
به طور کلی، عملکرد نظامی یمن در این دوره نشان‌دهنده یک تحول راهبردی در موازنه قدرت منطقه‌ای است که ترکیب جنگ نامتقارن، فناوری‌های نوین و مدیریت دفاعی انعطاف‌پذیر را به نمایش می‌گذارد.
آینده راهبردی این کشور، با توجه به تجربیات دو سال اخیر، می‌تواند به الگویی برای مقابله با قدرت‌های متجاوز و طراحی استراتژی‌های دفاعی مؤثر در شرایط محدود منابع تبدیل شود.
انتهای پیام/ ۱۳۴
