به گزارش خبرنگار دفاعپرس از یزد، حمید رضا عمادی استاد دانشگاه و فعال رسانه ای در استان یزد در یادداشتی نوشت: در زیستبوم رسانهای امروز، پدیدهای به نام «خوارج رسانهای» رشد کرده است؛ افرادی که بیش از آنکه رسانه باشند، ادای رسانه بودن را در میآورند. صدای بلند دارند اما پیام ندارند؛ حرف میزنند بیآنکه سواد رسانهای داشته باشند و گاهی با افراط در افشاگری یا تفریط در سکوت، جریان خبری را از مسیر درست منحرف میکنند.

در سالهای اخیر، نوعی رفتار رسانهای شکلگرفته که بیش از آنکه بر پایه تحلیل، روایت و مسئولیت باشد، بر پایه جلبتوجه و هیاهوی بیمعنا است. خوارج رسانهای همان گروهی هستند که ظاهر رسانهای دارند، اما عمقشان کمرمق، بیاثر و یا اثرات منفی است.
آنها با تظاهر به دانایی، دیگران را به سواد رسانهای توصیه میکنند، درحالیکه خود از ابتداییترین اصول روایت، صحتسنجی و تحلیل بیبهرهاند. درک این فاصله میان «ظاهر رسانهای» و «واقعیت حرفهای»، نخستین گام برای شناخت این پدیده است.
رفتار خوارج رسانهای دو محور اصلی دارد که هسته عملکردشان را میسازد:
افراط رسانهای و هیاهوی بیهدف
در مواجهه با کوچکترین خطا، چنان فریاد افشاگری سر میدهند که گویی با بحران ملی روبهرو هستیم. این افراط نه برای اصلاح، بلکه برای دیدهشدن است؛ و نتیجه آن، ایجاد التهاب و تحریف واقعیت در ذهن مخاطب است.
تفریط رسانهای و سکوت حسابشده
همین افراد وقتی به خطاهای نزدیکان و حامیان خود میرسند، ناگهان خاموش میشوند. سکوتشان نه نشانه اخلاق رسانهای، بلکه تلاشی برای حفظ جایگاه و شهرت است.
این دوگانگی باعث میشود جامعه بهجای دریافت اطلاعات دقیق، با سیلی از واکنشهای احساسی روبهرو شود و رسانه کارکرد اصلی خود را از دست بدهد
بنای دوباره میدان رسانه بر پایه معنا، روایت و تحلیل
برای خروج از فضای ملتهب خوارج رسانهای، باید میدان رسانه را دوباره بر پایه معنا، روایت و تحلیل بنا کرد و بازگشت به آرامش تحلیلی، تقویت رسانههای حرفهای و آموزش مخاطب برای تمایز میان صدا و پیام از مهمترین گامها است.
وقتی مخاطب بداند که هر صدای بلند حقیقت نیست و هر افشاگری راهحل محسوب نمیشود، قدرت بوقها بهطور طبیعی کاهش مییابد. رسانهای که بر پایه روایت درست و تحلیل دقیق کار کند، بهتدریج جای هیاهو را میگیرد و مسیر اصلاح را هموار میسازد.
موفقیت این مسیر با «اعداد» اندازهگیری نمیشود؛ با نشانهها سنجیده میشود و وقتی مخاطب از واکنشهای احساسی فاصله بگیرد و بیشتر به دنبال تحلیل برود، یعنی خوارج رسانهای اثر خود را از دست دادهاند.
وقتی امید اجتماعی در گفتگوهای روزمره قابل لمس باشد و روایتهای دقیق بیشتر شنیده شود، یعنی رسانه به مسیر حرفهایتری بازگشته است و این نشانهها گزارش غیررسمی اما واقعیاند از اینکه جامعه در حال فاصله گرفتن از هیاهوی خوارج رسانهای و نزدیک شدن به فهم و آرامش است.
انتهای پیام/