از رونق تنور صلواتی در"فصل وصل"تا هُرم گرمای تابستان

به گزارش خبرنگار اجتماعی دفاع پرس،کاری که شاطرمحله مجیدیه دراین گرما انجام میدهد. نزدیک اذان مغرب مغازه نان بربری به سختی دیده میشود چه برسد به شاطر و شاگردهایش. از در پشتی نانوایی هم به سختی میشود وارد مغازه شد. با ورود به مغازه و فرار از گرما و ازدحام جمعیت، حرارت داخل نانوایی احاطهات میکند.

 یکی از شاطرهای محله مجیدیه تهران می گوید:اوایل فکر میکردم باید شغل آسان و راحتی باشد و حتی در بازیهای کودکیام همیشه نانوا بودم و وارد همان شغل هم شدم. با وجود علاقهای که به این شغل داشتم توانستم با شاگردی کنار شاطرهای دیگر در عرض یک سال همه فوت و فنش را یاد بگیرم.

بازار داغ تنور صلواتی در ماه مبارک رمضان

 همین که نانها را از تنور در میآورد و دسته میکند حاج شاطر با معذرتخواهی نانها را روی میز میگذارد و یکی یکی نانها را به دست مشتریهایش میدهد.

او میگوید: «ماه رمضان بیشتر تنورهای ما صلواتی هستند. کم اتفاق میافتد که تنور پولی داشته باشم و این به خاطر سالها سابقهای است که در اینجا دارم و همه را میشناسم اما هیچوقت در کاسبی طوری برخورد نکردهام که حق کسی ضایع شود. برایم غریبه و آشنا فرقی ندارد در صف نانوایی همه را به یک چشم نگاه میکنم.

 چرا نانوا نباید روزه باشد؟

شاطربدون آنکه سری بچرخاند یا صدایش کنند خودش به سمت نانهای آماده میرود و خیلی سریع آنها را به مشتریان میدهد و به قول خودش ماه رمضان همیشه نگرانم نان تمام شود و صف ادامه داشته باشد. در جواب سؤالم که روزه هستید؟ میگوید: «چرا نباشم؟ چرا همه فکر میکنند چون کنار تنور داغ کار میکنم نباید روزه بگیرم.

این شاطر قدیمی محله مجیدیه می گوید:آتش تنور حتی در اوج کار گاهی من را به یاد آتش جهنم می اندازد که تمامی اعمال ریزبه ریز با چشم عنایت و نه عدالت حضرت دوست محاسبه می شود و با هر چانه زدن تلنگری بر روح و جسمم میزند که به شرافت شغلم هر روز بیشتر پی می برم.

حضرت علی(ع) زیر تابش خورشید زبان روزه کشاورزی میکرد و افطارش را با شیر و خرما باز میکرد. ما که سفرههای پر زرق و برق داریم و کلی غذاهای خوش عطر و رنگ با تن سالم چرا باید بهانه کنیم.

 شاطرادامه می دهد: روزه گرفتن آن هم در فصل گرم سخت است اما همین که یاد یاران امام حسین(ع) و تشنگی آنها در کربلا میافتم سیراب میشوم. برای کسب لقمه حلال باید کار کرد چه کنار تنور آتش نانوایی و چه زیر باد کولر گازی.

او میگوید:همیشه نگران این لحظهام که نان تمام شود و هنوز مشتری داشته باشم. دلم میخواهد همه آنها با نان تازه به خانه بروند ولی خب بیشتر از این ظرفیت نیست. این خستگی برایم خیلی شیرین است.

در این مغازه روزهای زیادی نان پختم و بستهبندی شده برای افطار رزمندگان به جبهه فرستادم. روزهای بمباران که محله از جمعیت خالی بود و من نان میپختم تا برای رزمندهها بفرستم. تنها آرزویم از خدا عاقبت به خیری برای همه جوانان است

اگر کمی تمرکز کنید و خود را برای ساعتی در شرایط فرد مذکور تصور کنید متوجه خواهید شد این موقعیت دارای شرایطی است که بعضا غیر قابل جمع هستند و اگر فردی بخواهد شغل خود را مثل قبل انجام دهد و در عین حال روزه بگیرد امکان پذیر نیست.

همزمانی ماه مبارک رمضان با طولانی ترین و گرمترین روزهای سال علاوه بر همه برکات و فیوضاتی که با خود دارد باعث ایجاد برخی سختی ها برای صاحبان مشاغل سخت می شود

البته راهکارهایی وجود دارد که به کار گرفتن آن ها تا حدودی شرایط روزه داری را برای صاحبان مشاغل سخت تسهیل می کند.

با توجه به اینکه بیشتر نانوایان در ماه مبارک رمضان روزهدار هستند و شرایط سختی را دارند امیدواریم مردم همکاری لازم را با نانوایان داشته باشند و برای خرید نان در ساعات پایانی روز مراجعه نکنند تا مشکلی بهوجود نیاید.

شکایت نانواها از عدم ساعت کاری مناسب  در ماه رمضان

 از آنجایی که نان به عنوان یکی از اصلی ترین مواد غذایی گنجانده شده در هرم غذایی هر فرد از اهمیت ویژه ای برخوردار است در ماه مبارک رمضان این اهمیت دو چندان می شود.

نانوایی ها در ماه رمضان مانند دیگر روزهای سال مشغول به کار هستند و از طرف هیچ ارگانی ساعات کاری مناسب برای ماه رمضان به آنها ابلاغ نمی شود.

عدم نظارت اتحادیه نانوایان به ساعت کاری

اکثرنانوایان موافق تغییرشیفت هستند که شیفت اول از 9 صبح و شیف دوم از یک ساعت مانده به افطار شروع شود،اما اتحادیه نانواها هیچ توجهی به این مساله ندارد.

برخی از مصاحبه شوندگان عدم نظارت اتحادیه و ارگانهای مربوطه را اصلی ترین دلیل نامناسب بودن ساعت کاری در ماه رمضان می دانند. یکی از شاطرها در این باره می گوید: «هر چند روزه داری در این شرایط سخت است، اما ما هم باید خرج خود را در بیاوریم، صاحب نانوایی قوانین خودش را وضع می کند و مشخص است که هر چقدر ساعت کاری بیشتر باشد سود صاحب کار هم بیشتر می شود.»

همچنین یکی دیگر از نانواها که در یک نانوایی سنگکی مشغول است علت مشکل را اینگونه بیان می کند: «از طرف اتحادیه برای ساعات کاری چه در روزهای معمولی و چه در ماه مبارک، هیچ برنامه ای به ما ابلاغ نمی شود؛ اتحادیه حتی درباره بیمه و حق الزحمه شاطرها و کارگرهای نانوایی ها  هم هیچ گونه نظارتی ندارد.»

همچنین یکی دیگر از نانواها که در یک نانوایی تافتون مشغول است علت مشکل را اینگونه بیان می کند:«از طرف اتحادیه برای ساعات کاری چه در روزهای معمولی و چه در ماه مبارک، هیچ برنامه ای به ما ابلاغ نمی شود؛ اتحادیه حتی درباره بیمه و حق الزحمه شاطرها و کارگرهای نانوایی ها  هم هیچ گونه نظارتی ندارد.»

گفتنی است درشرایطی که کارگران و شاطرهای نانوایی ها روزهای گرم و سختی را برای کار در نانوایی در ماه رمضان در پیش دارند تعیین یک برنامه کاری مناسب، حداقل انتظاری است که این صنف پرتلاش و زحمتکش از اتحادیه نانوایی ها و مسئولان مربوطه دارند؛ نظارت بر بیمه ها و حق الزحمه کارگرها فعلا بماند برای بعد!

شاطر؛کارگردان اصلی نانوایی

در هر نانوایی ۴حرفه مشغول به کارند. «شاطر» که نان میپزد، «پیشکار» که نان را از تنور بیرون میآورد، «خمیرگیر» که خمیر را چونه میگیرد و «وابر» که خمیر را پهن میکند. از این بین، شاطر که به صورت دائمی در معرض حرارت تنور قرار دارد باید مشمول قانون مشاغل سخت و زیان آور قرار گیرد.

پیشکار، خمیرگیر و وابر هم سختیهای خاص خودشان را دارند و باید مشمول قانون مشاغل سخت و زیان آور قرار بگیرند اما شاطر در اولویت قرار دارد. حرارت دائمی تنور منجر به سردرد، چشم درد، سینوزیت و… شاطر میشود.

هر ۴کارگر نانوایی روزانه بیش از ۱۵ساعت روی پا میایستند که احتمال بیماریهایی نظیر دیسک کمر، دیسک گردن، آرتروز و واریس پا را در آنها تقویت میکند. همچنین گرد و غبار آرد که در فضای نانوایی پخش میشود برای ریه کارگران به شدت مضر است.

آیا وقت آن نرسیده دستگاه های متولی از جمله اتحادیه نظارت بر نانوایان فکری اساسی به حال این قشر زحتمکش که قوت اصلی مردم را تهیه می کنند، بشود؟!