به گزارش گروه بینالملل دفاع پرس، زمانیکه نیروهای آمریکایی در سال 2003 عراق را اشغال کردند، ارتش این کشور را نیز منحل کردند؛ این در حالی است که عنصر حافظ امنیت در هر کشوری همین نیروهای نظامی هستند. لذا نبود یک نهاد مسلح در کشور عراق منجر به آن شد که شاهد نوعی هرج و مرج و ناامنی گسترده در این کشور باشیم. آمریکا تصور میکرد که با حضور نیروهایش در این کشور میتواند امنیت آن را تامین کند اما عملا شاهد این واقعیت بودیم که نیروهای آمریکایی به دلیل عدم شناخت جامعه و محیط جغرافیایی قادر به تامین امنیت نبودند.
در نهایت یک ارتش جدید تاسیس شد، آمریکا نیز از عراق عقب نشینی کرد و امنیت عراق به ارتش این کشور واگذار شد.
در این میان اتفاقی که در سال 2014 افتاد یعنی ورود داعش به عراق و اشغال سه استان علی رغم وجود چندین لشکر ارتش نشان داد که ارتش جدید از تواناییهای زیادی برخوردار نیست، اعتقاد راسخی ندارد و در نهایت قادر به ایفای نقش خود نبوده و نیست.
به همین دلیل مرجعیت برای حفظ عراق از داعش که سه استان را اشغال کرده و برای ورود به بغداد و کربلا نیز تهدید کرده بود، فتوا داد و حشد شعبی به عنوان یک نیروی اعتقادی و داوطلب بر اساس فرمان مرجعیت تشکیل شد.
دشمنان عراق که به دنبال هرج و مرج در این کشور هستند با ورود حشد شعبی ناامید شدند زیرا توانمندی نیروهای مردمی در پاکسازی استانهای دیالی و صلاح الدین و اکنون نیز استان الانبار نشان داد که این گروه از کارآمدی بسیار بالایی برخوردار است و تنها نیرویی که است که قدرت مقابله با داعش در عراق را دارد.
حامیان هرج و مرج در عراق از آنجایی که برنامه شان توسط حشد شعبی بهم خورده بود آن را هدف انتقادات و فضاسازیهای رسانهای خود قرار دادند. آنها با مطرح کردن مسائل شیعه- سنی و شمال- جنوب و ارتباط با ایران سعی در تخریب حشد شعبی دارند. بنابراین علت این حملات گسترده رسانهای علیه حشد شعبی به توانمندیهای این گروه نظامی باز میگردد.
باید توجه داشت در صف نخست طرفهایی که دنبال هرج و مرج در عراق هستند، عربستان سعودی قرار دارد که حامی اصلی داعش است. همچنین کشورهایی چون قطر، امارات و ترکیه نیز گاه با دادن امکانات نظامی به گروههای تروریستی تمایل خود را برای ادامه هرج و مرج در عراق آشکار کردهاند.
در این خصوص اخیرا ابومهدی مهندس، قائممقام رئیس حشد شعبی و فرمانده میدانی بسیج مردمی عراق تاکید کرده که 50 درصد کسانی که در عراق عملیات انتحاری انجام میدهند تابعیت سعودی دارند که این نشان دهنده نقش مخرب این کشورها در عراق است.
در خصوص شکل گیری حشد شعبی ذکر چند نکته ضروری است. حشد شعبی در ابتدا به عنوان یک نیروی داوطلب روی کار آمد؛ آنها حقوقی دریافت نمیکنند و فقط برای انجام تکلیف دینی آمدهاند. اما با گذشت زمان و در مراحل بعدی، مجلس عراق مصوبهای با عنوان گارد ملی را به تصویب رساند که بر اساس آن قرار شد در آینده این نیروهای مردمی به عنوان یک نیروی کارآمد در کنار نیروهای مسلح حضور داشته باشند اما تا به امروز این مصوبه به طور کامل اجرا نشده است.
چرا که برخی نیروهای سیاسی معتقدند این نیروها شیعه هستند و لذا در کنار آن حشد عشایری را که بیشتر آنها سنی بودند را تشکیل دادند. شایان ذکر است که حشد شعبی آموزش آنها را برعهده گرفته است. قرار است این دو گروه در آینده ادغام شوند و تحت فرماندهی کامل دولت در آیند. نیروهایی که اکنون در فلوجه عملیات میکنند نیز شامل نیروهای حشد شعبی و حشد عشایری هستند.
در حال حاضر نیز این نیروها، دولتی شمرده میشوند چرا که نخست وزیر به عنوان فرمانده کل قوا فرماندهی ارتش و حشدشعبی را برعهده دارد و از آنجا که اینها تحت نظم و فرماندهی نخست وزیر هستند از یک مشروعیت رسمی برخوردارند. در نتیجه ممکن است در آینده نه چندان دور آنها نیز در کنار ارتش به یک قطب نظامی اصلی تبدیل شوند.
